Lohusaların % 10-15’inde, hormon değişikliklerine bağlı kabızlık veya ishali takiben, bebeğin leğen kemiği içinde büyümesi sonucunda bası yapması ile doğum sırasında makatın zorlanması ile yırtılması sonrasında makat çatlağı gelişir. Lohusalarda sıklıkla, gecikmiş doğum, iri bebek, uzun süren doğum süreci ve dışkı kaçırma gibi nedenlerle doğumdan sonraki iki ay içinde makat çatlağı gelişir.
Makat çatlağı, makat yırtığı, yada tıbbi ifadesi ile ‘anal fissür’, makat bölgesini örten deride makatta ağrı, kanama ve kaşıntıya yol açan küçük bir yırtık veya çatlaktır. Makat çatlağının oluşma süresi 6 haftayı geçmesi durumunda kronik makat çatlağı (anal fissür) olarak adlandırılır. Makat çatlağının ana nedeni, makat iç kasında direnç artışı ve kalınlaşmadır. Sağlıklı kişilerde ortalama % 25 oranında makat kaslarında fazla kasılma görülürken, makat çatlağı olan hastalarda bu oran % 90 olarak belirlenmiştir.
Lohusalarda makat çatlağı tedavisi
Lohusalarda makat çatlağının tedavisinde diyet düzenlemeleri (bol lifli diyet), ılık su içinde oturma banyosu, dışkı yumuşatıcı ilaçlar, nitrogliserin, kalsiyum kanal blokeri, kortizon, anestezik madde ve çinko oksit içeren kremler kullanılmaktadır.
Lohusaların makat çatlağında Botoks tedavisi yapılır mı?
Makat çatlağı sorunu olan lohusalara, bebek üzerine etkisi bilinmediğinden, Botoks tedavisi yapılmamaktadır. Bu sorun için bir Genel Cerrahi Uzmanı’na muayene olmak yararlı olur. Sadece bağırsak ve makat sorunları ile ilgilenen cerrahlara ise kolorektal cerrah veya proktoloji uzmanı adı verilir.
Prof. Dr. Korhan Taviloğlu