Krizzede Avrupalı'nın kullanılmış otomobilleri Türkiye'de "sıfır kilometre" gibi satıldı
Gümrük Müsteşarlığı İstanbul Gümrük ve Muhafaza Başmüdürlüğü Kaçakçılıkla Mücadele Birimi, kökleri 2007 yılına kadar uzayan ancak en çok kriz yılları 2009 ve 2010 yıllarında yapılmış büyük bir lüks otomobil vurgununu ortaya çıkardı. En düşüğünün satış fiyatı 100 bin Euro civarında olan 1200 araca el konulması ihtimalini ortaya çıkaran operasyon, sadece bu otomobilleri satın alanları değil, resmi distribütör olmayan büyük ithalatçılardan satın alarak müşterilerine satan küçük bazı galerileri de mağdur etti.
HAYATİ YAZICI’NIN TALİMATIYLA BAŞLADI
200 milyon Euro’yu bulan büyük vurgunun Gümrük Müsteşarlığı’nda kendisine bağlı olan Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcı Hayati Yazıcı’nın bir yakınının ‘sıfır’ kilometre olarak satın aldığı otomobilin, arızalanması üzerine gittiği yetkili serviste, aracının Belçika’da 3 bin 500 kilometre bakımının yapıldığını öğrenmesiyle ortaya çıktığı konuşuluyor.
Gümrük Müsteşarlığı İstanbul Gümrük ve Muhafaza Başmüdürlüğü Kaçakçılıkla Mücadele Birimi yöneticileri operasyonun ilk sonuçlarını ve el konulan otomobilleri kısa bir süre kamuya göstereceklerini açıkladılar. Soruşturmayı yürüten kaçakçılıkla mücadele birimi yöneticileri araçları satın alanlara ilişkin bir suç duyurusunda bulunulmayacağını, araç sahiplerinin soruşturmanın başında mağdur olarak kabul edildiğini belirttiler.
TSE DE ANLAMADI ÇAĞRILAN UZMAN DA!
Türkiye’de sıfır kilometre olarak satılan araçların ağırlıklı olarak 2009 ve 2010 model olduğu biliniyor. Ancak 2007 yılına kadar giden örnek vakalar da var. Avrupa’da otomobil satışlarının iyice düştüğü dönemde leasingle satın alınan ancak ödenemeyen araçları ikinci el olarak satın alan şebeke, bu araçları sahte evrak ve faturalarla Türkiye’ye “Sıfır” kilometre olarak ithal etti ve özellikle İstanbul’daki bazı “grey market” galeriler aracılığıyla piyasaya sürdü.
Yetkili distribütöre göre yüzde 20-25 daha ucuz ucuza satılan otomobiller Türkiye’ye sokulurken teknik kontrolleri yapan Türk Standartları Enstitüsü görevlilerince de “sıfır kilometre” olarak tanımlanmışlar. Araçların Türkiye’ye girişinde kontrollerini yapan TSE
yetkilileri gibi gümrükte bilirkişi olarak görüşlerine başvurulan teknik elemanlar da,
kullanılmış olduğu yönünde görüş vermemişler.
60 ARACA EL KONULDU
İstanbul Gümrük ve Muhafaza Başmüdürlüğü Kaçakçılıkla Mücadele Birimi’nin talebiyle Bakırköy 2. Sulh Ceza Hâkimliği, hafta içinde başladığı operasyonla, Avrupa Birliği ülkelerinden Türkiye’ye ‘0’ kilometre olarak sokulmuş, kullanılmış araçlara el koymaya başladı.
Kullanılmış satın alındığı halde, yeni gibi faturalanan bu araçların, satın alındığı ülkelerdeki satıcılarının da dahil olduğu bu zincirin tek mağduru ise Türkiye’deki ikinci sahipleri. Kaçakçılıkla Mücadele ekipleri, araçlarına el konulan kimi kullanıcıların durumu yadırgamadığını, sadece bu araçların ikinci ve sonraki sahiplerinin şaşkınlıkla karşıladıklarını belirtiyorlar.
YUNANİSTAN'DA HAPSE DÜŞÜRDÜ
Benzer bir şebekenin mağdurlarından biri de Avrasya Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Karaçöl. Karaçöl 2007 yılında grey market olarak anılan ithalatçı bir galeriden Porsche Carrera 4 Cabrio model bir araç satın aldı. Bu aracı üç yıl süreyle kullanan ve bakımlarını da kendi ifadesine göre blok muafiyeti yasası uyarınca yetkili serviste yaptıran Karaçöl, 2010 yılı kasım ayında kara yoluyla Yunanistan’a tatile gitti.
Türkiye’den çıkışında bir problem yaşamayan işadamı, dönüşünde aracının Almanya’da krediyle satın alındığını, ancak kredi borçları ödenmeden Almanya dışına çıkarıldığını, bu durumda bu aracı kredi kuruluşundan çalınmış olduğu gerekçesiyle Yunan makamlarınca tutuklandı. 15 gün nezarette alıkonan işadamı, 85 bin Euro kefaletle serbest kaldı. 183 bin Euro’luk aracına da el konulan ve Türkiye’ye dönerken kendisine verilmeyen Ahmet Karaçöl, avukatlık masrafı olarak da yaklaşık 50 bin Euro harcadı.
YUNANİSTAN EL KOYDU
Karaçöl’ün aracı satın aldığı Türkiye’deki satıcı durumdan haberi olmadığını iddia etse de, bu şekilde ithal edilmiş 6 aracı daha aynı dönemde sattığı ortaya çıktı. İşadamı Karaçöl’ün aracının Almanya’daki finans kuruluşuna olan borcu ithalatçı tarafından “pardon” denilerek ödendi, ancak Karaçöl aradan bir yıl geçtiği halde Yunanistan’da el konulan aracını Türkiye’ye getiremedi.
ARAÇ BAŞINA 600 BİN TL CEZA TALEP EDİLEBİLİR
İstanbul Gümrük veMuhafaza Başmüdürlüğü Kaçakçılıkla Mücadele Birimi yetkililerinin ulaştığı bilgiler, ithal edilen kullanılmış araçları Türkiye’de pazara sunan kişilerin birbirlerini tanıdığı ve şebekenin parçaları olduğu yönünde. Suçlarının sabit bulunması halinde bu araçları ithal eden firmalara sattıkları araçların kasko değerlerinin üç katına kadar cezalar verilebilecek. Bu durumda fiyatı 200 bin TL olan bir aracı satan galeri, sattığı her araç için 600 bin TL ceza ödemeye mahkûmolabilecek.
İŞADAMLARI SPORCU VE SANATÇILAR MAĞDUR
İstanbul Gümrük ve Muhafaza Başmüdürlüğü Kaçakçılıkla Mücadele Birimi’nin yürüttüğü soruşturma, aralarında ünlü işadamları, sporcular ve sanatçıların bulunduğu pek çok kişinin özellikle 2009 ve 2010 yılında satın aldıkları araçlarla mağdur edildiklerini ortaya çıkardı. Distribütörden almak yerine ‘piyasadan’ lüks otomobil satın almayı tercih edenler bunu, beklemek istemedikleri için yaptıklarını ifade ediyorlar. Ancak bu araçların resmi ithalatçının sattıklarına göre yüzde 25’e varan indirimlerle satıldığı da billiniyor. ‘Grey market’ ithalatçılarının bu fiyat farkını, ithalat sırasında düşük fatura beyan ederek, daha az KDV ödeyerek sağlayabildikleri ise uzun zamandır bir sır değil. Gri pazarın Türkiye’ye ithal ettiği araç sayısı, tamamıyla lüks ve pahalı araçlar olmak üzere yılda 5 bin adedi buluyor.
GÜMRÜKLER HAREKETLİ
Habertürk Ekonomi’nin 15 ve 17 Haziran 2011 tarihlerinde yayınladığı iki haberde gümrüklerde otomobillerinin ithalatında yavaşlamaya neden olan titiz incelemeye dikkat çekilmişti.
Mayıs sonunda yaşanan bu olayda resmi distribütörler gerekli orijinal belgeleri ibraz
edip ithalatlarını tamamlarken, o tarihten bu yana 1000’e yakın grey market ithalatı otomobil gümrüklerden evrakı eksik olduğu için çekilemiyor.
Sanayi Bakanlığı ithal edilen otomobilerin tip onay belge numarasıyla aracın kimliği
olarak kabul edilen COC belgeleri numaralarının birbirini tutmasını istiyor.