Lyme hastalığı hakkında detaylar ünlü model Bella Hadid'in paylaşımı sonrası merak konusu oldu. Lyme hastalığı hem eklemleri, hem deriyi, hem de kalp ve sinir sistemini etkilemektedir. İşte Bella Hadid'in yakalandığı Lyme hastalığı hakkında merak edilenler...
Lyme hastalığı, “spirochete” adı verilen bir bakterinin neden olduğu kene kaynaklı bir hastalıktır. Amerika Birleşik Devletleri’nde, bakterinin gerçek adı Borrelia burgdorferi’dir. Avrupa’da, bakteri Borrelia afzelii ve Borrelia garinii de Lyme hastalığına neden olur. Lyme hastalığı, etkilenen bir kişiden diğerine bulaşıcı değildir. Lyme hastalığı deride, eklemlerde, kalpte ve sinir sisteminde anormalliklere neden olabilir.
Lyme hastalığının belirtileri hastalığın evreleri ile ortaya çıkan belirtiler gözlemlenerek anlaşılabilir. Lyme hastalığın 3 evresi vardır. Bunlar:
Lyme Hastalığı 1. Evre : Hastalık henüz vücuda yayılmamıştır.
Lyme Hastalığı 2. Evre: Hastalık vücuda yayılmaya başlamıştır.
Lyme Hastalığı 3. Evre: Hastalık tüm vücuda yayılmıştır.
Lyme hastalığının 1. evresinin belirtileri bakteriyi kaptıktan günler ya da haftalar sonra görülür. Lyme hastalığı belirtileri nezlenin belirtilerine çok benzerdir:
– Üşümeli titreme
– Ateş
– Genel bir halsizlik
– Baş ağrısı
– Eklemlerde ağrı
– Kas ağrısı
– Sertleşmiş boyun
Ayrıca kene ısırığının olduğu bölgede düz ya da hafif şişkin kızarıklık görülebilir. Bu bölgenin merkezinde ise temiz bir alan bulunur. Bu kızarıklığa eritema migrans adı verilir ve tedavi edilmezse en az 4 hafta sürer.
Lyme hastalığında belirtiler gidip gelebilir fakat hastalığa müdahale edilmezse beyne, kalbe ve eklemlere yayılabilir.
Lyme hastalığının 2. evresinin belirtileri kene ısırmasından birkaç hafta ya da ay sonra ortaya çıkabilir. Bu belirtiler şunlardır:
– Kızarıklık bölgesinde uyuşma ve ağrı
– Yüz kaslarında paraliz ya da zayıflık
– Kalp çarpıntıları
– Göğüs bölgesinde ağrı
– Nefes darlığı
Lyme hastalığının 3. evresinin belirtileri ise enfeksiyondan aylar ya da yıllar sonra ortaya çıkabilir. En önemli belirtiler kas ve eklem ağrılarıdır. Diğer belirtiler şunlardır:
– Kas hareketlerinde anormallikler
– Eklemlerde şişme
– Kaslarda zayıflama
– Uyuşma ve karıncalanma
– Konuşma, düşünme ve hafıza problemleri
– Uyku düzensizlikleri
– Görme bozuklukları
Doktorlar, semptomlara ve kene maruziyetine dayanarak bunu teşhis eder. Doğru kullanıldığında iki aşamalı kan testleri yararlıdır. Ancak testin doğruluğu, enfekte olduğunuz zamana bağlıdır. Enfeksiyonun ilk birkaç haftasında, antikorun gelişmesi birkaç hafta sürdüğü için test negatif olabilir. Lyme hastalığı belirtileri olmayan hastalar için testler önerilmez.
Avrupa Nöroloji Dernekleri Federasyonu (EFNS) Lyme hastalığının teşhisi için 2010 yılında aşağıdaki üç kriterin varlığını şart koşmuştur:
– Nöroborreliosis ile uygun nörolojik bulguların varlığı,
– Beyin omurilik sıvısında (BOS) sentezlenen Borrelia burgdorferiye spesifik antikorların varlığı,
– BOS'ta hücre bulunması.
Lyme hastalığı antibiyotiklerle tedavi edilir. Kullanılacak antibiyotik çeşitleri ve bu antibiyotikleri alma süresi belirtilere ve hastalığın evrelerine değişkenlik gösterebilir. Antibiyotik tedavisi aşamasında hasta sürekli doktoruyla temas halinde olmalıdır.
Lyme hastalığının erken tedavi aşaması çok önemlidir ve semptomlar genellikle 3 hafta içinde geçer. Erken antibiyotik tedavisinden sonra hızlı bir şekilde iyileşme süreci başlar.
Hastalık erken dönemde teşhis edilmezse daha fazla belirtiler ortaya çıkar ve iyileşme süreci çok daha uzun sürer.
LYME HASTALIĞI İLERİ TEDAVİ AŞAMASI
Hastalık daha kötü bir hal alırsa aşağıdaki tedavi seçenekleri de doktor tarafından değerlendirilir.
Bu ilaçlar genelde ilerlemiş aşamaya geçen Lyme hastalığında eklem ağrılarını dindirmek için kullanlır.
LYME HASTALIĞI TEDAVİSİNDE ANTİBİYOTİKLER
Bunlar kronik hale gelen eklem ağrılarını ve iltihaplarını tedavi etmek için kullanılır. Fakat eklemler çok fazla zarar gördüyse iyileşme çok uzun sürebilir ya da antibiyotikler belirtileri tam olarak ortadan kaldıramayabilir.
Bunlar yaygın olarak uyuşma ve karıncalanma gibi sinir sistemi problemleri ya da menenjit gibi durumlar için kullanılır.
Bunlar Lyme hastalığının 3. evresinde görülebilen sert ve düzensiz kalp atışları ve perikard iltihabı gibi kalp problemleri için kullanılır. Fakat bu problemler çok nadiren görülür. Kalp problemleri daha önceki evrelerde kullanılan antibiyotiklerle çok şiddetlenmeden kendiliğinden geçer.