İdrar yapma güçlüğü: ameliyat sonrası dönemde ağrı, makat kaslarında spazm, belden (spinal) anestezi, fazla miktarda serum verilmesine bağlı olarak % 0-50 oranında idrar yapma güçlüğü gelişebilir ve bir süre devam edebilir.
İdrar yolu enfeksiyonu: özellikle idrar sondası uygulanan hastalarda idrar yolu enfeksiyonuna rastlanır.
Makat fistülü gelişmesi: Hemoroid ve makat çatlağı gibi ameliyatları takiben yaklaşık % 1 oranında, makatta şişlik, makattan akıntı, makatta kaşıntı ve bazen makattan kanama ile kendisini belli eden, makat fistülü gelişir.
Makat apsesi gelişmesi: Makat çatlağı ameliyatlarından sonra % 2-5 oranında enfeksiyon gelişir. Makat bölgesi ameliyatlarını takiben, makatta şişlik, makatta ağrı, ateş, titreme ve halsizlik ile kendisini belli eden, makat apsesi gelişebilir. Tedavisinde antibiyotikler, ılık su içinde oturma banyosu ve bazen de apseyi cerrahi olarak boşaltma (drenaj işlemi) gerekir.
Anal kriptit: Makat bölgesi ameliyatları sonrasında makatta yer alan yağ ve ter bezlerinde enfeksiyon gelişebilir. Bu sorun sıklıkla antibiyotik tedavisine iyi yanıt vermektedir. Antibiyotik içeren kremlerin rutin olarak kullanımı ile bu tür makat bölgesi enfeksiyonlarının önlenemeyeceği bilinmektedir. Bu konuda dikkatli olmakta yarar vardır, zira bu tür sorunlar önce makat apsesi ve takiben de makat fistülüne neden olabilirler.
Makatta darlık gelişmesi: ileri evredeki hemoroidlerde fazla miktarda dokunun alınmasına bağlı olarak veya makat kanalında alt seviyeli olarak dikiş atılması veya Longo ameliyatında alt seviyeli olarak kese ağzı (purse string) dikişi atılması sonucunda, makatta darlık (anal stenoz) gelişebilir. Özellikle, hemoroid ameliyatlarından sonra bu komplikasyondan korunmak için, hemoroid ameliyatının olabildiğince makat kanalı içinde yapılması ve makat derisinin fazla miktarda çıkartılmaması önem kazanır. Bu tür bir makat darlığı durumunda, cerrah önce parmakla makatı genişletme (anal dilatasyon) işlemini uygular ve şayet başarılı olmazsa buji veya dilatatör adı verilen aletlerle makatı genişletmeye (anal dilatasyon) çalışır. Bu tür önlemlerin başarılı olmaması durumunda, ‘anoplasti’ ameliyatı ile makat genişletilir.
Makat çatlağı gelişmesi: Hemoroid (basur) ameliyatları sonrasında makatta çatlak (anal fissür) gelişebilir. Bu durum sıklıkla pomad, ılık su içine oturma banyoları, diyet ve bazı merhemlerle (kortizon veya Nitrogliserin içeren kremler) tedavi edilebilmektedir.
Gaz ve dışkı kaçırma: Makat fistülü, makat çatlağı veya hemoroid ameliyatları sırasında, makat iç kasının (internal anal sfinkter) kesilmesi girişimi (lateral internal sfinkterotomi) uygulanması veya makat dış kasının (eksternal anal sfinkter) yaralanması halinde % 0-15 oranında gaz veya dışkı kaçırma sorunu gelişebilir.
Ameliyat sonrasında titreme ile yükselen ateş, makatta şiddetli ağrı, makattan şiddetli kanama vb. sorunlar olması durumunda, ameliyatı gerçekleştiren cerraha kontrole gitmek yararlı olacaktır.
Makat ameliyatı olan kişilerde, sonradan makat kanseri gelişir mi?
Makat ameliyatları sonrasında makat kanseri gelişmesi kesinlikle söz konusu değildir. Kanser hastalığı, ameliyat ile hastalara geçen veya bulaşan bir hastalık değildir. Makat kanseri ile hemoroid, makat çatlağı, makat fistülü, makat apsesi vb. hastalıklar arasında herhangi bir ilişki yoktur. Burada önemli olan ayrıntı, makat hastalığı nedeni ile ameliyat geçirecek hastada altta yatan rektum kanseri veya bağırsak kanseri gibi bir sorun olup olmadığının anlaşılmasıdır. Bu ayırım rahatlıkla kolonoskopi ile yapılabilir. Makat hastalıkları içinde direkt olarak makat kanserine neden olma riski olan makat siğilleridir ve bu siğiller sıklıkla cinsel temasla bulaşan HPV (Human Papilloma Virüs) enfeksiyonları sonrasında gelişirler. Makat siğili olan hastaların makat kanseri riski açısında yakın takipte olmalarında yarar vardır. Diğer çok önemli bir nokta ise, yıllardır kendilerinde hemoroid olduğunu sanan bazı hastalarda, yıllar sonrasında rektum kanseri veya makat kanseri belirlenebilmesidir. Bu nedenle, ‘’benim sorunum nasıl olsa basurdur’’ düşüncesi ile doktora başvurmaktan kaçınmak, anlamsız bir davranıştır.
Makat ameliyatları hangi doktor tarafından gerçekleştirilir?
Makat ameliyatları, Genel Cerrahi Uzmanları tarafından gerçekleştirilir. Bağırsak ve makat hastalıkları konusunda hizmet veren cerrahlara ise kolorektal cerrah, proktolog veya proktoloji uzmanı adı verilir.
SORU VE GÖRÜŞLERİNİZ İÇİN: drkorhantaviloglu@mynet.com