Ağırlıklı olarak kozmetik amaçlı kırışıklıkların tedavisinde yaygın olarak kullanılan Botoks veya Botulinum toksini, 1994 yılında Gui ve ark. ilk çalışmasından beri, makat yırtığı veya anal fissür vakalarında da kullanılmaktadır. Yırtık olan makat bölgesinde iç makat kasının (internal anal sfinkter) iki yanına 20-50 ünite (IU) Botoks enjekte edilir.
Makat yırtığı için Botoks tedavisinin avantajları
- Makat yırtığı ameliyatında sfinkterotomi adı verilen iç makat kasının kesilmesi işleminin gaz veya dışkı tutamama (bağırsak inkontinensi) gibi yan etkilerinden kaçınmak için geçici felç yaratan Botoks uygulaması, yaygın olarak gündeme girmiştir.
- Ameliyathane gerektirmez.
- İşlem sonrasında günlük aktiviteye aynen devam edilir.
Botoks, makat yırtığını tedavi şekli
Botoks veya Botulinum toksini 2-6 ay süre ile iç makat kasında geçici felç oluşturur ve bu dönemde makatta oluşan gevşeme ile dışkı daha rahat geçmekte ve makat yırtığı vücut tarafından iyileştirilmektedir. Bu sürenin sonunda hasta diyetine dikkat ettiğinde Botoks enjeksiyonunu tekrarlamak gerekmez, ancak değişik çalışmalarda, Botoks tedavisi sonrasında, zaman içinde % 0-42 oranında nüks geliştiği bildirilmiştir.
Makat yırtığı için Botoks tedavisinin başarısı
Genellikle, makat yırtığı durumunda hastaların % 70-75’inde, 20 ünite (IU) Botoks tedavisi ile tam başarı, % 20’sinde kısmi başarı (yakınmaların yarı yarıya azalması) elde edilir. Makat yırtığı sorunu olan hastaların % 5-10’unda ise Botoks tedavisi sonuç vermez. Değişik çalışmalarda Botoks tedavisi ile % 30-96 arasında başarı elde edildiği bildirilmektedir. Hastaya uygulanan Botoks dozunun 30 ünite (IU) olması durumunda, tedavi başarısının % 87’ye dek çıktığı bildirilmektedir.
Makat yırtığında Botoks tedavisi hangi hastalar için uygun değildir?
· Gebeler
· Emziren lohusalar
· Makat fistülü varlığı
· 18 yaştan genç olanlar
· 70 yaşın üzerindeki hastalar (ameliyat için risk varlığında uygulanabilir)
Makat yırtığında Botoks tedavisine bağlı sorunlar
· Gaz ve dışkı kaçırma: % 10-18 oranında geçici süreli olarak gaz kaçırma ve % 10-15 dışkı kaçırma görüldüğü bildirilmektedir.
· Basur pıhtılaşması: Botoks tedavisi sonrasında % 5 oranında basur pıhtılaşması veya hemoroid trombozuna rastlanır.
· Grip bulguları: Diğer aşılarda da olduğu gibi, olguların % 3’ünde Botoks enjeksiyonu sonrasında, halsizlik ve bitkinlik gibi grip varlığında görülen bulgulara rastlandığı saptanmıştır.
· Makat kaşıntısı: Hastaların % 10’unda ‘’anal dermatit’’ adı verilen soruna neden olur.
Makat yırtığında Botoks tedavisi sonrasında nöbetçi meme kaybolur mu?
Hastaların büyük bir çoğunluğu nöbetçi memeden rahatsız olurlar ve Botoks tedavisi ile bunun kaybolacağı ümidine kapılırlar. Botoks makat kasında belirgin bir gevşeme sağlayarak makat çatlağının bulgularının düzelmesine neden olur, ancak nöbetçi meme kaybolmaz ve aynen yerinde kalır. Nöbetçi meme sadece ameliyat ile yok edilebilir.
Makat yırtığında Botoks tedavisi başarılı olmazsa ne yapılır?
Makat yırtığı nedeni ile yapılan Botoks uygulamasından sonra, hastanın yakınmalarında 30 gün içinde bir düzelme olmazsa, kısmi başarı elde edilen yani yakınmaların yarı yarıya azaldığı hastalarda, ikinci bir seans Botoks uygulaması yapmak gerekebilir. Bu seanstan sonrada başarı elde edilmezse, ameliyat önerilir.