Devletler ülke ekonomisindeki dengesizliklere ve dalgalanmalara engel olabilmek için bazı politikalar uygularlar. Maliye politikası da devletin maliye politikalarındaki araçları kullanıp ekonomide tam istihdam sağlamak amacı ile uygulanan bir politika türüdür.
Vergi ya da benzeri gelir türleri, kamu harcamaları ya da devlet borçları araçları ile ülke ekonomisini tam istihdama ulaştırmayı amaçlayan bir politikadır. Çağımızdaki sosyal devlet anlayışı içinde dünyadaki tüm ülkeler tarafından uygulanmaktadır.
Maliye politikası uygulamanın dört farklı türü vardır. Bu türler şu şekildedir: Vergi politikası, harcamalar politikası, borçlanma politikası ile farklı teşvik politikalarını içinde barındıran diğer politikalar.
Vergi politikaları, ülke ekonomisindeki duruma göre vergileri arttırmak ya da azaltmak yöntemleri ile uygulanır. Harcamalar politikası için kamu harcamaları azaltılır ya da arttırılır. Bu sayede ekonomi üzerinde bazı etkiler yaşanması beklenir.
Borçlanma politikası uygulaması, ekonomik açıdan bir hareketlilik ve canlılık oluşması durumlarında kamunun borçlanmasını arttırmak anlamına gelir. Bu sayede gelirin düşmesi hedeflenir.
Uygulanan maliye politikasındaki amaçlar şu şekilde sıralanabilir:
Maliye politikasında kullanılan araçlar şu şekildedir:
Daraltıcı maliye politikası uygulamak için kamu harcamaları azaltılır. Bu politikayı uygulamanın bir diğer yolu ise vergileri arttırmaktır. Bu sayede toplam harcamaların azalması hedeflenir.
Devlet, kamu harcamalarını ya da transfer harcamalarını arttırarak otonom vergiyi azaltır. Bu uygulama genişletici maliyet politikası olarak adlandırılır.
Maliye politikasının etkinliği ülkenin ekonomisindeki dengesizlikleri düzenlemeyi hedefler. Enflasyonla mücadelede maliye politikası kapsamında iki şekilde denge sağlanabilir. Seçenek olarak ya arz arttırılır ya da talep azaltılır.
Devletlerin uyguladığı maliye politikaları bazı amaçlara sahiptir. Bu amaçlar ve hedefler şu şekildedir: