MUSTAFA ÇALKAYA - "Anadolu Mandasının Halk Elinde Islahı Projesi" çerçevesinde üreticilere sağlanan desteklerle, 2010'da 85 bine kadar gerileyen manda sayısı 200 bin seviyesine yaklaştı.
Türkiye Damızlık Manda Yetiştiricileri Merkez Birliği (DMYMB) Genel Başkanı Hüseyin Yılmaz, AA muhabirine, 1980'li yıllarda bir milyonun üzerinde olan manda varlığının sulak alanların daraltılması ve süt inekçiliğinin desteklenmesi sonucunda 2010'da 85 bine kadar gerilediğini söyledi.
Manda sayısını tekrar artırmak için 2012'de Anadolu Mandasının Halk Elinde Islahı Projesi'nin başlatıldığını anımsatan Yılmaz, "Projeyle manda yetiştiriciliğini teşvik amacıyla yetiştiricinin ilgisi çekildi. Sağlanan desteklerle manda varlığımız şu an neredeyse 200 bin başa ulaştı. Bu varlığımızın daha da artırılması lazım." dedi.
Yılmaz, manda yetiştiricileri olarak verim artışı ve güvenilir manda ürünleri sunabilmek için çalıştıklarını ifade ederek, ıslah çalışmalarıyla mandaların süt miktarı, yavrulama oranı ve canlı ağırlıklarında gözle görülür artış gözlemlendiğini dile getirdi.
Birliklerin kurulmasıyla Anadolu mandasının daha çok ilgi gördüğünü ve çok değerli olan manda ürünlerinin tüketicilerin dikkatini çektiğini anlatan Yılmaz, "Bugün üretimi yapılan süt, kaymak, yoğurt, peynir ve tereyağı pazarlamasında herhangi bir sıkıntı yaşanmamaktadır. Üretilen süt miktarı az olduğundan ve genelde yerel pazarlarda satıldığından şu an süt fabrikalarına verilmemektedir." diye konuştu.
- "Genç kuşaklar manda etine soğuk bakıyor"
Anadolu mandasının diğer hayvan cinslerine göre hastalıklara karşı çok daha güçlü olmasının yetiştiricilere avantaj sağladığını belirten Yılmaz, mandanın, sığırların yemediği selüloz oranı yüksek kaba yemleri tüketmesinin de yetiştiricilerin işini kolaylaştırdığını kaydetti.
Yılmaz, sektörün en büyük sıkıntısının genç kuşakların mandayı tanımaması olduğunu ifade ederek, genç kuşakların sığır etine göre çok daha az kolestrol ve yağ içeren, ayrıca daha sağlıklı olduğu bilinen manda etine soğuk baktığını sözlerine ekledi.
Türkiye İstatistik Kurumuna göre, 2010-2019 Haziran dönemindeki büyükbaş hayvan sayısı şöyle:
Sığır
Manda
2010
11.369.800
84.726
2011
12.386.337
97.632
2012
13.914 912
107.435
2013
14.415 257
117.591
2014
14.223 109
122.114
2015
13.994 071
133.766
2016
14.080 155
142.073
2017
15.943 586
161.439
2018
17.042 506
178.397
2019 (6 ay) 18.070.500 180.8262010-2019 Eylül dönemi kırmızı et üretim verileri (ton) şu şekilde :
Keçi etiKoyun etiManda eti Sığır etiToplam201023.061135.6883.387618.583780.719201123.318107.0761.615644.906776.915201217.43097.3341.736799.344915.844201323.554102.943336869.292996.125201426.77098.977525882.0001.008.272201533.990100.0213261.014.9251.149.262201631.01182.4853511.059.1961.173.043201737.525100.0581.339987.4811.126.403201813.603100.8314021.003.8591.118.6952019 (9 ay)13.56883.25873813.004909.903