Manisa’nın Gıda Profili Kitap Haline Dönüştürülecek

Manisa Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü tarafından 8-10 Mayıs tarihleri arasında gerçekleştirilen 1. Manisa Gıda Tarım ve Hayvancılık Zirvesi’nin ‘Manisa İli Gıda Komitesi Raporları’ açıklanmaya başlandı.1. Manisa Gıda Hayvancılık Zirvesi ile Manisa için oldukça önemli sonuçlar elde edildiğini açıklayan Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürü Hasan Çebi, “Düzenlemiş olduğumuz bu zirve ile gıda konusunda İlimizin güçlü ve zayıf yanları, fırsat teşkil edecek hususları ve tehdit yaratacak unsurları belirlenmiştir” dedi.CBÜ Gıda Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Özlem Tokuşoğlu’nun başkanlığında gerçekleştirilen Gıda Teknik Komitesinin, Türkiye’nin seçkin üniversitelerinden gelen hocalarının, Manisa’daki üretici firmaların, ihracatçılarının, üretici birliklerinin, kooperatiflerin, ziraat ve ticaret odalarının, ticaret borsalarının ve meslek örgütlerinin zirvede büyük emeğinin geçtiğini belirten Çebi, “10 moderasyonun raporları birleştirilerek Manisa Gıda Profil raporu oluşturulmuştur” dedi.Çebi, “Komite üyelerince başta üzüm olmak üzere yaş meyve sebze, başta kuru üzüm olmak üzere kuru meyve sebze, beyaz et ve ürünleri, kırmızı et ve ürünleri, yumurta ve ürünleri, süt ve süt ürünleri, sofralık zeytin, zeytinyağı, bitkisel yağlar, özel gıdalar (mesir macunu), fermente ürünler, proses gıdalar (salça, konserve, pekmez), alkollü ve alkolsüz içecekler, gıda ambalajlama hususunda İlimizin güçlü ve zayıf olduğu taraflar, fırsat teşkil edecek hususlar ve tehdit yaratacak unsurlar 3 günlük zirve çalışmaları neticesinde belirlenmiştir” dedi.Manisa Gıda Profili Raporunun kitap haline dönüştürüleceğini kaydeden Çebi, “Çalışmalar süresince, İlimize özgü olan ve ilimizde değer bazında yükselen ürünler sınıflandırılarak, ilgili ürünlerin gıda olarak önemi, pazardaki rakiplerle kıyaslanması ve üstünlüğümüzün ortaya konulması, maliyeti yüksek olmayacak özgün fikirlerin oluşturulması ile olası yenilikçi eğilimler ortaya konularak, gıda/ürün atıklarından arıtma, yan ürün ve AR-GE tesisi açılabilirliği ve bu tesislerin İl için olası katkıları ele alınarak değerlendirilmiştir” dedi.Manisa Gıda Profili Raporuna göre, kuru üzümün ilk sırada, yumurta ve yumurta ürünlerinin ikinci sırada, süt ve süt ürünlerinin üçüncü sırada, sofralık zeytinin dördüncü sırada, alkollü içki, beyaz et, zeytinyağı ve bitkisel yağ sektörlerinin sırasıyla 5. , 6. ve 7. sırada yer aldığını belirten Çebi, “Kuru üzüm, yumurta ve yumurta ürünleri en güçlü gıdalar olarak ilk iki sırada yer almaktadır. Fırsatlar hususunda ise, süt ve süt ürünleri sektörü birinci sırayı alırken, sırasıyla yumurta ve yumurta ürünleri, kuru üzüm, sofralık zeytin, işlenmiş beyaz et ürünleri, yaş meyve sektörü, yaş meyve/sebze sektörü yer almaktadır. Tüm gıda ürünleri için İnovatif Gıdalar Uygulama Merkezi açılabilecek ve Manisa süt ve süt ürünleri sektörü ulusal pazarda yer bulabilecektir” şeklinde konuştu.KURU ÜZÜM SEKTÖRÜRapor sonuçlarına göre ürünler hakkında neler yapılması gerektiğine de değinen Çebi, “Kuru üzümde; Üretici ve işletme aşamasında kuru üzümün çuvallar yerine jüt çuvallar veya 200 - 400 kg çipli plastik kasalar ile nakliye ve depolanmasının yapılması, birim alanda daha fazla ve kaliteli ürün muhafaza edilmesini sağlayacaktır. İhracata yönelik olarak katma değeri yüksek, fonksiyonel türev ürünlerden nem oranı yükseltilmiş üzüme yönelik AR-GE faaliyetlerinin desteklenmesi uygun görülmüştür. Kuru üzüm işleyen işletmelerde kullanılan suyun içme suyu kalitesine uygun hale getirilmesine yönelik kalite çalışmalarının desteklenmesi ve yanında atık suyun geri kazanım çalışmaları yapılması, anti fungal amaçlı laktik asit bakteri kaynaklı metabolitlerin kullanılması, üretici aşamasında pestisit, mikotoksin ve kalite analizlerinin yapılarak ürünün hasat sonrası sertifikalandırılması, geleneksel kurutma yöntemleri yerine hızlı alternatif kurutma yöntemlerinin geliştirilmesi, TGK Mikrobiyolojik kriter yönetmeliği çekirdeksiz kuru üzüme yönelik limit değerlerinin dünya normlarına göre gözden geçirilmesi ve çekirdeksiz kuru üzüm hasat zamanının kuru madde üzerinden tespit edilmesi ve farklı bandırma yöntemlerinin renk üzerine etkisine yönelik çalışmaların desteklenmesi ile izlenebilirliğin uygulamaya aktarılması yönünde kararlar alınmıştır. Yıllar bazında kuru üzüm üretiminde meydana gelen dalgalanmalara yönelik lisanslı depoculuk sistemi oluşturularak stok kontrol sisteminin oluşturulması, pestisit, ağır metal ve okratoksin sorunlarına yönelik gerekli bilgilendirme çalışmalarının yapılarak farkındalık sağlanması, kuru üzümden işlenmiş, katma değeri yüksek, yeni fonksiyonel kuru üzümlü inovatif ürün yapılması kararlaştırılmıştır” dedi.YUMURTA SEKTÖRÜÇebi, Yumurta sektöründe yapılması gerekenleri ise şöyle sıraladı:“Manisa yumurtacılık sektöründe, AB standartlarında üretim yapabilen, büyük kapasiteli, entegre işletmelere sahip olan, kaliteli, sağlıklı ve güvenli yumurta ve yumurta ürünleri üretimiyle dikkat çeken bir İl konumundadır. İlimizin yeterli miktarda yumurta ve yumurta ürünleri üretimi potansiyelinin bulunması ve İzmir’e yakınlığı bu konuda fırsat oluşturmaktadır, Yumurtanın güçlü bir besin kaynağı olması ve gıda sanayinde çeşitli amaçla kullanılabilmesi, üretimde markalaşmanın oluşması, ihracat pazarının artmasına işaret etmektedir. Ancak yumurta tavukçuluğunda aşı, ilaç ve yem hammaddesi yönünden dışa bağımlılığın olması, fiyatların yüksekliği, yazılı ve görsel medyada yumurta ve yumurta ürünleri tüketimi aleyhine çok sayıda yayın yapılması, tüketicilerin yanlış bilgilendirilmesi nedeniyle yumurta tüketiminin düşük seviyede kalması, yumurta tavukçuluğu yan ürünlerinin yeterince değerlendirilememesi İlimiz yumurta sektörünü olumsuz yönde etkilemektedir.”Çebi, Manisa’daki bitkisel protein kaynağı olarak gerek yağlı tohum bitkileri (soya unu, soya küspesi, ayçiçeği küspesi mısır vb.) üretimi, gerekse et kemik unu, balık unu gibi rendering ürünleri üretimlerinin teşvik edilmesi, soyaya alternatif bir ürün üretilmesi gerekliliğinin sonuç bildirgesinde yer aldığını dile getirdi.Yumurta tavukçuluğunun yan ürünlerinden olan tavuk gübresini işleme tesisi kurulması ile ilgili olarak Kalkınma Bakanlığı, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’ndan destekli projelerle gübrenin değişik şekillerde değerlendirilmesi, yumurta kabuğu ve gübrenin geri dönüşümünün sağlanması, yumurtaya katma değer kazandıracak, ihracatı arttıracak yerel ve ulusal marka, fonksiyonel ve inovatif ürünler üretmek için inovatif bir danışma merkezi kurulması yönünde kararlar alındığını da kaydeden Çebi, “Sofralık Zeytin ve Zeytinyağı Sektöründe; Karasu probleminin önemli düzeyde sorun teşkil ettiğine dikkat çekilmiştir. Sofralık zeytin ve zeytinyağının İlimizde dökme olarak satılmakta olduğu belirtilerek, inovasyon ve ürünlerin tanıtım düzeyinin yetersizliği, ara depoculuk sisteminin bulunmadığı, lisanslı depoculuk sisteminin yetersizliği, kooperatif düzeyinde örgütlenmenin faaliyetleri bakımından eksikliği, sektörde bilgi kirliliği, tüketicinin bilinç düzeyinin yükseltilmesi doğrultusunda çalışmaların yetersiz kaldığı vurgulanmıştır” dedi.Çebi diğer sonuçlara ilişkin şu açıklamalarda bulundu:“Beyaz Et Sektörü için, Yem hammaddesi fiyatlarının yüksekliği (soya gibi bazı ürünlerde) ve dışa bağımlılığın İlimiz beyaz et sektörünü olumsuz yönde etkilemekte olduğu belirtilerek, beyaz et hususunda zayıf yönümüzün yazılı ve görsel medyada tavuk etiyle ilgili çıkan bilgi kirliliği (Hormonlar, antibiyotikler, GDO’lu yemler hususunda) ve tüketicilerin bu konuda yanlış bilgilendirilmesi sonucu ortaya çıktığı belirtilmiştir. Meyve Sebze Sektörü için; Manisa ili ve ilçelerinde üretilen ürünlere (üzüm, kiraz, kavun, domates, erik, şeftali, karpuz, kereviz, enginar, hünnap, ekinezya, nar, ceviz) özgü coğrafi işaretleme çalışmasının başlaması, etiketleme sisteminin oluşturulması, konu ile ilgili teşviklerin sağlanması, üretimden tüketime kadar geçen sürede mevzuat kurallarına uyumlu izlenebilirlik sisteminin mutlaka oluşturulması ve ilgili teşviklerin belirlenmesinin gerekliliği üzerinde durulmuştur. Üretimden tüketime kadar ürün muhafaza ve nakliye işlemlerinin iyileştirilmesi, konu ile ilgili teşviklerin artırılması, özel ve kamu iştirakleri ile sektörde AR-GE birimlerinin kurulması ve bunların finanse edilmesinin sağlanması, AR-GE birimindeki uzmanların yaş meyve sebze konusunda Codex Alimentarius, ISO toplantılarına Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ile beraber delagasyonda yer alarak Manisa İlinin sorunlarının ülke genelinde yer almasının sağlanması gerekliliğine işaret edilmiştir. Mesir Macunu Sektöründe ise; mesir macunu üretiminde hammadde üretiminin artırılması, mesir macunu tebliğinin yayımlanması ve 105 mm çubuk şeklinde mesir macunu paketlemesine uygun makine üretiminin geliştirilmesi gerekmektedir. Ayrıca, hammadde üreticisi çiftçilerin küçük alanlarda üretim yapıyor olması, çok fazla sayıda çiftçi olması ve eğitim eksikliği, ürünlere özgü pestisit ve kalıntı değerleri belirlenirken tüketim normlarının göz önünde bulundurulmaması, mesir macunuyla ilgili devlet desteklerinden yeterli düzeyde fayda sağlanamaması ve Manisa mesir macununun Manisa ili dışında kontrolsüz üretiliyor olması sektörün olumsuz yanları olarak belirlenmiştir.”Genel olarak yapılması gerekenlere de değinen Çebi, paydaşların belirli periyotlarla bir araya gelmesinin önemine değinerek, Ulusal ve Uluslararası organizasyonlarda teknik eleman seviyesinde katılımın sağlanması gerekliliğini vurguladı.