İSTANBUL (İHA) - İstanbul'un bir asırdan fazla süredir hayalini kurduğu İstanbul Boğazı Tüp Geçişi Projesi, nihayet start alıyor. Kısaca Marmaray olarak bilinen Boğaz Demiryolu Tüp Geçişi ve Gebze-Halkalı Yüzeysel Metrosu Projesi'nin temeli, 9 Mayıs tarihinde Başbakan Recep Tayyip Erdoğan tarafından atılacak. Ulaştırma Bakanlığı Demiryolları, Limanlar ve Hava Meydanları (DLH) İnşaatı Genel Müdürü Niyazi Zalgı, 1870'li yıllardan bu yana tartışılan Marmaray Projesi'nin 4.5 yıl içersinde tamamlanacağını söyledi.
1902 yılında F. Storom, F.T. Lindman ve A.Hilliker tarafından "Tüneli Bahri" adıyla tasarlan ve bir lokomotifin çektiği 3 vagon şeklinde dizayn edilen projenin uygulanacağı güzergahı helikopterle havadan inceledikten sonra teknik detaylar hakkında İHA muhabirine bilgi veren DLH İnşaatı Genel Müdürü Niyazi Zalgı, banliyö hattının toplam uzunluğunun yaklaşık 77 kilometre olacağını belirtti. Zalgı, "Proje, Türk insanının refahını arttıracak, İstanbul'un ulaşım sorunlarına uzun süreli çözümler getirecek, tek yönde saatte 75 bin yolcu taşıma kapasitesine sahip olacak. Ayrıca, tarihi yarımadada araç trafiğinin etkilerini azaltacak ve mevcut köprülerdeki tıkanmayı ortadan kaldıracaktır. Projeye göre Avrupa yakasındaki hemzemin hat uzunluğu 19.6 kilometre, Asya yakasındaki hemzemin hat uzunluğu 43.4 kilometre olacak. Bunun dışında, yaklaşım tünelleri 12.2 kilometre, batırma tüp tünel ise 1.6 kilometre uzunluğunda olacak şekilde planlandı" dedi.
PROJENİN FİNANSMANI VE İNŞAAT SÜRECİ Boğaz Demiryolu Tüp Geçişi ve Gebze-Halkalı Yüzeysel Metrosu Projesi'nin Japon Uluslararası İşbirliği Bankası (JBIC) tarafından sağlanan uygun şartlarda 2.5 milyar dolarlık krediyle gerçekleştirileceğine dikkat çeken Genel Müdür Niyazi Zalgı, "Çevre sağlığına önem veren, İstanbul'un hava kirliliğini azaltacak, her gün yaklaşık 1 milyondan fazla kişinin yolculuk süresini azaltacak ve tarihi eserlerin yanı sıra, çevreye olan olumsuz etkileri de azaltacak bir proje hayata geçirilecektir" ifadesini kullandı.
Söz konusu projenin aslında 1980 yılından buyana ciddi şekilde arzu edilmekte olduğunu vurgulayan Genel Müdür Zalgı, fizibilite çalışmasının 1985'te, diğer çalışmaların 1996 - 1998 arasında, JBIC ile kredi anlaşmasının 1999'da yapıldığını hatırlattı. Zalgı, "Müşavirin ön yeterliliği 2000 yılında, projeye başlanması 2002 yılının Mart ayında, yüklenicilerin ön yeterliliği 2002 yılının Aralık ayında gerçekleşmiştir. Bu proje, Hazama Corporation, Yüksel İnşaat A.Ş., Penta Ocean Construction Co., Obayashi Corporation, Yapı Merkezi, Metiş ve Kiska Taisei Corporation, Kumagai Gumi Co.Ltd., Gama ve Nurol İnşaat tarafından ortaklaşa yürütülecek. İnşaat süreci, 9 Mayıs'ta temel atılmasıyla start alacak, tünellerin kazılması 2007 yılının sonbahar/kış mevsiminde bitirilecek.
İnşaat işleri ise 2009 yılında tamamlanarak deneme işletmesi başlatılacak. Ticari işletmeye ise 2010 yılının kış veya bahar aylarında geçilecek" diye konuştu.
DEPREME DAYANIKLILIK VE DİĞER ÖZELLİKLER Bu projenin özellikle İstanbul Boğazı Tüp Geçişi bölümünün kendine has bazı özellikler taşıyacağını bildiren DLH İnşaatı Genel Müdürü Niyazi Zalgı, 55 metre derinlikte gerçekleştirilecek ilk proje olacağının altını çizdi. Ayrıca, İstanbul'da beklenen depremin en fazla 7.5 şiddetinde olacağının hesaplandığını, ancak bu Tüp Geçit Projesi'nin 9 şiddetindeki bir depreme dayanacak şekilde tasarlandığını ifade eden Genel Müdür Zalgı, "Türkiye'nin ve İstanbul'un coğrafi ve sismik bütün özelikleri dikkate alındı. 8 şiddetindeki bir depremde, Tüp Geçit hasar görmeyecek, ulaşım aksamayacaktır. Ayrıca, hem kültürel varlıkların, hem de deniz dibindeki tabii hayatın zarar görmemesi için çok hassas olacağız. Balık göçlerinin veya şiddetli akıntıların olduğu dönemlerde inşaata ara verilecek. Kazı yapılmak suretiyle çıkarılacak malzeme, Marmara Denizi'ne taşınarak burada uygun bir çukura doldurulacak" dedi.
Genel Müdür Niyazi Zalgı ayrıca, Boğaz Demiryolu Tüp Geçişi ve Gebze-Halkalı Yüzeysel Metrosu Projesi'nin İstanbul Metrosu'na entegre olacağını da hatırlatarak, "Kazlıçeşme, Yenikapı, Sirkeci, Üsküdar, Haydarpaşa ve Söğütlüçeşme güzergahını alttan geçme çalışmaları devam ederken, Gebze'den Yeşilyurt'ta kadar olan güzergahta da yer üzerinde çalışmalar yapılacak. Mevcut demiryolu elden geçirilecek, bazıları yer altında olmak üzere toplam 44 istasyon inşa edilecek. Toplam bedeli 2.5 milyar dolar olması planlanan projenin Kazlıçeşme - Söğütlüçeme güzergahı için 800 milyon dolar harcanacak. Proje, derin geçişler, üstyapı faaliyetleri ve taşıma araçlarının temini şeklinde 3 ayrı bölümde yürütülecek" diye konuştu.