Sokaktaki vatandaşın cebini direkt ilgilendiren en önemli ekonomik verilerden biri enflasyondur. Çünkü enflasyon rakamları vatandaşın alım gücü ile yakından ilgilidir. Bu yüzden enflasyon rakamları yakından takip edilir. Peki Mayıs ayı rakamlarına göre enflasyon ne durumda? TÜFE arttı mı yükseldi mi? Enflasyon oranı kaç?
Açıklanan rakamlara göre Mayıs ayında enflasyon oranı bir miktar düşüş gösterdi ve Mayıs ayı itibari ile yıllık enflasyon yüzde 11,72 olarak açıklandı.
TÜFE'DE ARTIŞ
TÜFE'de ise Mayıs ayında 0.45'lik bir artış gerçekleşti. Böylece TÜFE yıllık bazda yüzde 11,72 ile yaklaşık 9 yılın zirvesinden dönmüş oldu. Tüketici fiyatları nisan ayında yüzde 11,87'ye çıkmıştı. Yıllık enflasyon, kasım 2016'dan beri ilk kez düşüşe geçmiş oldu.
AYLIK EN YÜKSEK ARTIŞ GİYİM VE AYAKKABIDA
2017 yılı Mayıs ayında endekste yer alan gruplardan aylık en yüksek artış yüzde 5,97 ile giyim ve ayakkabı grubunda oldu. Eğlence ve kültürde yüzde 2,42, eğitimde yüzde 0,90, lokanta ve otellerde yüzde 0,89 ve ev eşyasında yüzde 0,77 artış gerçekleşti
YILLIK EN YÜKSEK ARTIŞ ALKOL VE TÜTÜNDE
Yıllık en fazla artış yüzde 21,69 ile alkollü içecekler ve tütün grubunda gerçekleşti. TÜFE’de, bir önceki yılın aynı ayına göre gıda ve alkolsüz içecekler yüzde 16,91, ulaştırma yüzde 15,81, sağlık yüzde 13,29 ve çeşitli mal ve hizmetler yüzde 11,60 ile artışın yüksek olduğu diğer ana harcama gruplarıdır.
Ana sanayi grupları sınıflamasına göre 2017 yılı Mayıs ayında aylık en fazla artış dayanıklı tüketim mallarında ve yıllık en fazla artış ara mallarında gerçekleşti.
ÜRETİCİ FİYATLARINDA ARTIŞ VAR
Yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE), 2017 yılı Mayıs ayında bir önceki aya göre yüzde 0,52, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 7,74, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 15,26 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 9,02 artış gösterdi.
PİYASALARDA ENFLASYON RAKAMLARINA TEPKİ
Haftaya yılın en düşük seviyesi olan 3.5040'tan başlayan dolar kuru, enflasyon rakamları sonrasında 3.50'nin altını gördü. 3.4987'ye kadar inen kurda işlemler şu dakikalarda 3.50 seviyesinden geçiyor.
Enflasyon rakamlarının açıklandığı dakikalarda açılan Borsa İstanbul (BİST) ise hafif de olsa pozitif seyrediyor. BİST 100 endeksi 282 puan artışla 99.150 seviyesinden açıldı. Enflasyon rakamlarından sonra endeks 99.000 puanın hemen üzerinde hareket ediyor.
ENFLASYON NEDİR?
Enflasyon, fiyatlar genel düzeyinin sürekli ve hissedilir artışını ifade eden bir durumdur.[1] Diğer bir tanımı nominal millî gelirin, bu gelirle satın alınan mal miktarına (gerçek millî gelire) nazaran artması yani şişmesi demektir. Deflasyonun tersidir.
ENFLASYONUN ETKİLERİ NELERDİR?
Satın alma gücünde zayıflamalar, sosyal huzursuzluklara yol açar. Spekülasyon kazançlar alınteri kazançlarına üstün gelir. Enflasyondan genellikle dar ve sabit gelirliler (memurlar) çok zarar görür. Çünkü gelirlerinin yükselen fiyat düzeyine intibak etmesi zordur. Ve yine enflasyondan en çok zarar görenler para halinde tasarruf yapmış olanlarla alacaklı bulunanlardır. Para değerini gücü de zayıflar.
Buna karşılık enflasyon borçlular için avantajlıdır. Çünkü paranın değeri düştüğü için borçlarını daha kolaylıkla ödeyebilirler.
Enflasyon devam ettiği sürece herkes değeri günden güne düşmekte olan parayı elden çıkarıp mala veya gayrimenkule yatırır. Bu yüzden her çeşit mala karşı talep artar. Böylece paranın tedavül sürati artarak para değerinin düşmesine sebep olur.
Enflasyon üretim ve kalite üzerinde zararlı etkiler yapar. İş bulma kolaylığı ve kazançların rahatlığı, işçileri ve satıcıları kayıtsız, aldırış etmez davranışlara sürükler. Kolay kazanan ve pervasız harcayan bir zümrenin türemesi; her türlü malın sürülmesi fırsatını doğurur.
Enflasyon, dış ödemeler dengesini de sarsar. Sermayeler; para değerinin emin ve para kirasının yüksek olduğu bölgelere açık veya gizli yollardan göç eder. Enflasyon hızı diğer ülkelerden az ise ihracatın tıkandığı ve ithal mallarına rağbetin arttığı görülür. Turizm gelirlerinin gelişme temposu yavaşlar ve vatandaşların dış seyahatlerdeki harcamaları çoğalır.
Bütün bu olaylarda para (veya kredi) çokluğundan hareketlenen enflasyon hızlandıkça hızlanır ve artık bunun yanında para miktarındaki artışın etkisi önemsiz kalır.