ABD Başkanı Barack Obama’nın her yıl 24 Nisan’da sözde “Ermeni soykırımı” tasarısıyla ilgili olarak yaptığı açıklamaya bu yıl iki farklı yorum geldi. İlk yorum Başbakan Tayyip Erdoğan’dan: “Bazı mahfillerin bu konuyla ilgili beklentileri çok farklıydı. Bu beklentilere Sayın Obama, bizim hassasiyetimizi de gayet iyi bildiği için bu istikamette bir açıklama yapmadı.”
Başbakan, Obama’nın konuşmasıyla ilgili bu olumlu açıklamayı yaptıktan hemen sonra Dışişleri’nden çok sert bir yorum geldi. Bakanlık “Obama’nın açıklamasını esefle karşılıyoruz” dedikten sonra şu açıklamayı yaptı:
"ABD Başkanlarının her yıl 24 Nisan günü yaptıkları yazılı açıklamalar Başkan Obama tarafından bu yıl da tekrarlanmıştır. Hatalı ve tek yanlı bir siyasi bakış açısını yansıtan söz konusu açıklamayı esefle karşılıyoruz.
"Tarihsel gerçeklerin en büyük düşmanı öznel hafıza kayıtlarıdır. Hiçbir ulus bir diğerine kendi hafıza kayıtlarını dayatamaz. Üçüncü ülkelerin de Türk-Ermeni ilişkilerinin tarihi konusunda siyasi saiklerle hüküm verme hak ve yetkileri yoktur."
FARKLILIK NEDEN
Başbakan Erdoğan’ın ve Dışişleri Bakanlığı’nın yaptığı açıklamalardaki bu çelişki dikkat çekti. Kulislerde ise şu yorum yapıldı:
Başbakan Erdoğan ABD’de Obama’yla yaptığı görüşme sonrasında “Biz hassasiyetlerimizi ilettik” demişti. İletilen hassasiyet Obama’nın “soykırım” sözcüğünü konuşmasında kullanmamasıydı.
Obama, 24 Nisan konuşmasında soykırım kavramını kullanmadı. Bu nedenle Erdoğan konuşmayı olumlu karşıladı. Ancak Dışişleri Bakanlığı Obama’nın geçen yıl olduğu gibi bu yıl da 1915 olayları için Ermeni diasporasının kullandığı “Büyük Felaket” ifadesine yer vermesini “esefle karşılıyoruz” diyerek tepki verdi.
Bunun diplomasideki karşılığı şudur:
Beyaz Saray’daki ikili görüşmede Obama, Erdoğan’ın “Lütfen soykırım kavramını kullanmayın” sözünü dikkate aldı ancak diasporanın da hassasiyetleri nedeniyle Büyük Felaket” kavramını kullanarak Ermeni diasporasına çiçek attı.
Buna karşılık aynı şekilde Başbakan Erdoğan, bu açıklamayı olumlu karşıladığını ifade ederek ABD yönetimine olumlu bir mesaj vermiş oldu. Öte yandan Dışişleri Bakanlığı da “Büyük Felaket” kavramını esefle karşıladığını belirterek Türkiye’nin hassasiyetinin devam ettiğinin altını çizmiş oldu.