Her 8 kadından birinde görülen meme kanserinde erken teşhis sayesinde hastanın yaşama oranı yüzde 96'dır. Meme dokusundaki hücrelerden gelişen meme kanseri sonrası estetik ameliyatlarda protez ya da hastanın kendi dokusu kullanılır. Her iki yöntemde de iyileşme süreci farklılık gösterebilir. Protezler uzun vadede kullanıldığı gibi iyileşme süresi daha kısadır. Hastanın dokusu kullanıldığında ise ameliyat ve iyileşme süreleri biraz daha uzundur. Meme implantı (silikon protez) ile onarımda doğrudan kalıcı meme protezi yerleştirilebilir. Bazı hastalarda ise dokunun genişlemesi ve esnemesini sağlamak amacıyla, belli bir süre doku genişletici (tissue expander) balon uygulandıktan sonra protez yerleştirilir.
Kişinin kendi dokusu ile onarımda, flep olarak adlandırılan, deri, yağ ve/veya kastan oluşan kendi dokusu kullanılır. Bu yöntemde hastanın uygun bölgesindeki dokular, yeni meme dokusunu oluşturmak üzere meme bölgesine taşınabilir. Hastanın yaşı, geçirdiği hastalıklar, kullandığı ilaçlar, vücudunun şekli, psikolojik durumu göz önüne alınarak hangi tekniğin kullanılacağına hasta ile hekim ortak karar verebilir. Yapılan ameliyatın akıcılığına ve tekniğine göre iyileşme süreci kişiye göre değişebilir.
Sağlıklı bir kişiye meme protezi uygulandığında iyileşme süreci 6-8 haftayken kanser vakaları sonrasında bu süre uzayabilir. Meme kanseri sonrasında uzun süreli radyoterapi ve kemoterapi almış hastalarda dokuda yanma, deride yanma, deride fibrotik yapı bozulması gibi sorunlar gelişebileceğinden meme estetiği için biraz daha zaman tanımak gerekir. Bu durumda meme dokularının iyileşmesini beklemek ve ardından ameliyatı yapmak daha uygundur.
Bazı hastalar için estetik ameliyat uygun olmayabilir. Ama bu durum sağlıklı bir kişi için de geçerlidir. Örneğin vücudun kabul etmemesinden dolayı sıvı birikimi olabilir. Diğer taraftan hastanın kendi dokusu yetmeyebilir, dokunun altına yeniden silikon konulabilir ya da doku alınan yerde problem çıkabilir, iyileşmede gecikmeler olabilir, dokunun yerine adaptasyonunda bir problem olabilir. Her ameliyatın komplikasyonları vardır. Hastanın psikolojisine olumlu bir katkı olarak önceki vücut formunu geri kazandırmak yani meme dokusunu yeniden elde etmek için küçük uyumsuzluklar ve komplikasyonlar göz önüne alınarak yapılmalıdır.
Protez uygulandıktan sonra 6-8 hafta kadar spor yapmak, ağır aktiviteler uygulamak yasaktır. Yara yerlerinin iyileşmesi için çok fazla hareket edilmemelidir. İyileşme sürecinde işlem yapılan bölgedeki iki doku birbirine yapışsın ve orada sıvı birikimi olmasın diye korse ya da özel sütyenler kullanılır. Kollarda olabilecek herhangi bir lenf problemlerinde şişmeyi engellemek için lenf drenajları takılır; operasyon sonrası memeye masaj uygulanır. Sabırlı olmak ve ağır aktivitelerden kaçınmak önemlidir.
Kanser nedeniyle oluşan meme kaybı sonrası kendini eksik hisseden hastanın eski görünümüne kavuşması psikolojik olarak önemli bir destektir. Çünkü hasta önemli bir organını kaybettiği için travma yaşayabilir. Eksikliği saklamak için bol kıyafetler giyer ve sosyal ortamlardan uzak durur. Meme onarımı sonrasında ise hastalar kendini ruhen ve bedenen çok daha iyi hisseder, yaşam kalitesi yükselir.
Gelişen tıp teknolojisi sayesinde aslına yakın ve doğal görünümlü sonuçlar elde etmek mümkündür. Ancak hastalar meme rekonstrüksiyonu (hasarlanmış ve onarılamaz bir yapının yeniden yapılması) hakkında bilgilendirilmelidir. Bu tür girişimler basit değildir ve hiçbir meme rekonstrüksiyonu yöntemi, normal memenin tamamen aynısını yapamaz. Memedeki normal hissi yakalamak zordur ve ameliyat izlerini tamamen ortadan kaldırmak mümkün değildir. Meme rekonstrüksiyonu meme kanseri ameliyatıyla aynı seansta yapılabileceği gibi, kemoterapi ve radyoterapi gibi tedaviler bittikten sonra ayrı bir seansta da yapılabilir.
Geç teşhislerde meme kanseri evresinin çok ileri olduğu durumlarda ve uzak yayılımı (metastaz) bulunan hastalarda meme onarımı yapılamayabilir. Ancak kontrol altına alınan meme kanseri vakalarında güvenle meme onarımı ameliyatı yapılabilmektedir.
Prof. Dr. Şükrü Yazar
Estetik, Plastik ve Rekonstrüktif Cerrahi Uzmanı
www.drsukruyazar.com
Instagram: /drsukruyazar
Facebook: /drsukruyazar