Merkez Bankası Başkanı Başçı, Soruları Cevapladı (2)

Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı, “Şu ana kadar tek araçla çalışıyorduk bundan sonra iki araçla çalışacağız. Bir faiz aracı olacak ki bu likidite politikasıyla ilgili olan kısmı bir de döviz aracı olacak” dedi.Merkez Bankası Başkanı Başçı, 'Enflasyon Raporu' sunumunu yaptı. Sunumun ardından ilk olarak ekonomistlerin daha sonra da gazetecilerin sorularını cevapladı.Politika araçları ile ilgili olarak bankanın daha önce sert hareketlerin yaşandığı dönemlerde de süreci başarıyla yönettiğini anlatan Başçı, mevcut politika araçlarının rafine hallerinin de ellerinde bulunduğunu kaydetti. Başçı, "Para politikasında kalıcı sıkılaşma gerekiyorsa bunu da yapmaktan şuanda kaçınmalıyız" diye konuştu.Şuanda Türkiye için reel faiz oranlarının ne olması gerektiğine yönelik sorulan soruya Başçı, “Bu soruya ben cevap vermeyeyim. Bu sorunun cevabı zaman içinde de değişebilir. Küresel şartlar ve ülke şartları göz önüne alınarak, zaman içinde değişebilen bir nitelikte durumdur” dedi.Geçici ve kalıcı sıkılaştırmaların, ayrı ayrı fonksiyonlarının ne olduğu ve faiz oranlarına yönelik sorulan soruya Başçı, kalıcı ve yavaş bir şekilde politika faizini değiştirdiğiniz zaman getiri eğrisinin tamamını yukarıya doğru kaydırıyorsunuz. Eğer çok kısa bir vadede geri dönme ihtimali görünmüyorsa getiri eğrisini yukarıya doğru kaydırıyorsunuz ve bu net bir anlamda sıkılaşma demektir. Reel faizlerin kısa vadelerde uzun vadelerde sıkılaşması anlamına gelir” şeklinde konuştu.Geçici sıkılaşmanın 2 değişken üzerinde etkisinin olduğunu anlatan Başçı, şöyle konuştu:“Birincisi döviz kurları üzerine stabilize edici bir etkisinin olduğunu gözlemledik. Getiri eğrisini geçici olarak eksi eğimli yapabiliyorsunuz. Bunu yaptığınız zaman döviz kurları üzerinde bunun yerli paraya değer kazandırıcı yönde bir etki yapıyor. Kalıcı eğrisinin eksi eğilimli yapmanız oldukça zor. Belirsizliklerin yüksek olduğu dönemde likidite politikasının faydalı olduğunu düşünüyoruz. Fonlamanın çok önemli kısmını yüzde 7,75'ten yapıyoruz. Pazartesi günü yüzde 9'dan fonlama yaptık. Bu ilk defa görülmüş oldu. Merkez Bankası'nın faizleri neyse o olur. Kotasyonları belirliyoruz. Geçici bir faiz artırımıdır. Bizim üstte bir limitimiz daha var. Geç likidite penceresinde yüzde 10,25'e kadar çıkabiliyoruz. Bu oranları kurul toplantısında tartışabiliriz. Likidite sıkılaşmasının çok daha şeffaf bir şekilde faiz oranları belli olacak şekilde yapabiliyoruz."Başçı, gazetecilerin sorularını da cevapladı. Merkez Bankası'nın zor dönemlerde aldığı tedbirleri almaya devam edeceğini kaydeden Başçı, "Adımlarımız etkili olsun. Dikkatli adım atmak gerekiyor zor bir dönemdeyiz. Herkesten istirhamım, şimdiye kadar MB zor dönemlerde nasıl tedbirler aldıysa yine alacaktır. Şartlar çok hızlı değişebiliyor. Riskleri en aza indirgemeye çalışacağız. Merkez Bankası bağımsızdır. Hesap verebilir. Herkese karşı sorumludur. Gereğini yapar. Taahhüdünü veriyorum. Enflasyon beklentimizi gerçekleştireceğiz. 2 yıl yeterli bir süredir” şeklinde konuştu.Merkez Bankası'nın bağımsız olduğunun altını çizen Başçı, "MB bağımsızlığında çok güzel bir model var. Bir kuruma yetki veriyorsanız, sorumluluk da vermelisiniz. Bağımsız kurumlar olarak kamuoyunun sürekli göz önündeyiz. Eleştiriler doğaldır. Eleştiriler faydalı diye düşünüyorum" ifadelerini kullandı.Döviz oynaklığını gidermek için bundan sonra izleyecekleri yolla ilgili ise Başçı, "Döviz satışlarını biz Aralık ayı basın toplantısında TL likidite fonlama açığını artıran bir araç olarak söyledik. Ancak aşırı oynaklık durumlarında doğrudan müdahale seçeneğinin de kullanılabileceğini söylemiştik. Dolayısıyla Perşembe günü aşırı oynaklık günü gibi düşünülebilir tabi TL likidite açığı artırılarak sıkılaştırıcı bir etkisi de mutlaka oluyor. Bu konuda gerekenler gereken zamanda yapılıyor. Şuana kadar tek araçla çalışıyorduk bundan sonra iki araçla çalışacağız. Bir faiz aracı olacak ki bu likidite politikasıyla ilgili olan kısmı bir de döviz aracı olacak. Bundan sonra bu kombinasyonun ne kadar olacağını kendimiz ayarlayacağız. Şubat ayında büyük ihtimalle cari açıktaki kademeli yavaşlamanın başlaması artı bizim faiz aracının da ilave olarak kullanıyor olmamız nedeniyle döviz satışlarının azalacağını düşünüyoruz. döviz satışların da önemli bir noktaya geldik. Sistemi fonlama ihtiyacının 40 milyar TL'nin üzerinde, dolayısıyla araçlar arası ikame yoluyla bunun uygun bir şekilde daha fazla faiz aracını kullanarak daha etkili bir araç olduğu için düşünülebilir. Şu anda yüklü miktarda rezervimiz var. Aşırı oynaklık müdahalesi olabilir, yine sıkılaştırıcı yönde sistemin likidite açığının artırıcı yönde etkisi olan bir araç olarak da yine düşünülebilir ama faizle desteklendiği zaman bunun daha etkili olduğu bilinir" değerlendirmesini yaptı.Enflasyon hedeften saparsa kanun maddesi olduğunu belirten Başçı, “Hükümete kamuoyuna açık mektup yazıyoruz. Bu öğlen saat 2'de bu mektubu kamuoyuna paylaşacağız. Yeni Zelanda'da iki yıl arka arkaya hedef tutmazsa hükümet görevden alabilir maddesi var" diye konuştu.Bu zamana kadar satılan döviz rezervlerinin, kullanılabilir rezervler olduğunu vurgulayan Başçı, "Rezervlerin çok kısa sürede azalması başka sorunlara yol açabilir. Bu yüzden faiz aracını devreye almak şu anda gerekiyor” diye konuştu.Döviz satışlarının faizle desteklenmesi gerektiğini ifade eden Başçı,"Döviz satışları, faizle desteklenirse daha etkili olabilir. Rezervlerin hızlı bir şekilde azalması başka olumsuz yan etkisi de olacaktır. O yüzden faiz aracını şu ortamda devreye almak gerekiyor" diye konuştu.Bir gazetecinin, “17 Aralık operasyonundan sonra Merkez'in rezervleri ne kadar eridi? Maliyet hesaplaması yaptınız mı?" sorusuna Başçı, "Bu zaten planlanmış kısmı vardı. Aralık sonun kadar 3 milyar dolar, Ocak ayının tamamında 3 milyar dolar en az şeklinde bir duyuru vardı. Birkaç gün 100'ün üzerinde satış vardı. Bunun dışında doğrudan müdahale vardı. Doğrudan müdahalenin miktarı da 15 gün sonra açıklanıyor. Zaten bankalardan bir tahmin almışsınızdır. Resmi açıklamayı daha sonra yapıyoruz” cevabını verdi.