Merkez Bankası: Enflasyondaki Düşüş Son Çeyrekte Hızlanarak Sürecek

Merkez Bankası, 2012 Ağustos ayına ait fiyat gelişmelerini yayımladı. Bu dönemde tüketici fiyatları yüzde 0,56 oranında arttığına işaret eden kurum, yıllık enflasyonun yüzde 8,88’e gerilediğini vurguladı.

Merkez Bankası açıklamasında maliyet ve talep yönlü baskıların hafiflemesiyle temel enflasyon göstergelerinin yıllık artış oranları aşağı yönlü eğilimini sürdürdüğü aktarılırken; hizmet fiyatlarının ılımlı seyrini koruduğuna temas edildi. Açıklamada, enflasyondaki düşüşün son çeyrekte hızlanarak süreceği tahmin edildiği belirtildi.

Ağustos ayında tüketici fiyatları yüzde 0,56 oranında arttığı, yıllık enflasyon yüzde 8,88’e gerilediği ifade edilen açıklamada şöyle denildi:

"Bu dönemde enerji, işlenmemiş gıda, alkollü içecekler ve tütün ürünleri ile altını dışlayan ÖKTG-H endeksinin yıllık artış oranı yüzde 7,71’e, bu endeksten işlenmiş gıda ürünleri çıkarılarak elde edilen ÖKTG-I göstergesinin yıllık artış oranı ise yüzde 7,17’ye düşmüştür. Alt grupların yıllık tüketici enflasyonuna katkıları incelendiğinde; gıda ve hizmet grubunun katkıları bir önceki aya kıyasla belirgin bir değişim göstermeyerek sırasıyla 2,41 ile 1,92 puan olurken, temel mal ile alkol-tütün ve altın gruplarının katkıları azalarak 1,92 ile 1,03 puan olmuştur. Diğer taraftan aynı dönemde enerji grubunun katkısı 0,17 puan artışla 1,61 puana yükselmiştir." denildi.

Hizmet fiyatlarının ağustos ayında yüzde 0,42 oranında arttığı, grup yıllık enflasyonunun yüzde 6,94 oranıyla son 3 aydaki yatay seviyesini koruduğu belirtilen açıklamada şu ifadelere yer verildi:

"Bu dönemde kira yıllık enflasyonu yükselirken ulaştırma hizmetleri fiyatları yıllık artış oranı hava ve deniz taşımacılığı fiyatlarındaki azalış kaynaklı olarak gerilemiştir. Diğer taraftan, aynı dönemde eğitim hizmetleri yıllık enflasyonu yükseliş eğilimini sürdürerek yüzde 7,82’ye ulaşmıştır. Mevsimsellikten arındırılmış veriler ağustos ayında hizmet fiyat artışlarının ana eğilimi ve yayılımının ılımlı seyrini sürdürdüğüne işaret etmektedir. Temel mallar grubu yıllık enflasyonu 0,7 puan azalarak yüzde 7,41 olmuştur. Ağustos ayında bu grubu oluşturan ana sektörlerin tümünde yıllık bazda düşüş kaydedilmiştir. Giyim grubunda sezon indirimleri bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla daha yüksek olurken, dayanıklı tüketim malları fiyatları aylık bazda yüzde 0,17 ile düşük bir oranda artmıştır. Bu ayda mobilya fiyatları yükselirken, mobilya dışında kalan dayanıklı tüketim malı fiyatları azalmıştır. Böylelikle yılın ilk sekiz aylık dönemindeki dayanıklı tüketim malları birikimli fiyat artışı yüzde 1,06 oranı ile sınırlı kalmıştır."

ENERJİ FİYATLARI YÜZDE 2,29 ARTTI

Enerji fiyatlarının ağustos ayında yüzde 2,29 oranında yükseldiği hatırlatılan açıklamada, bunda uluslararası petrol fiyatlarındaki artışa bağlı olarak önemli oranda yükselen yurt içi akaryakıt fiyatları ile tüp gaz fiyatlarının etkili olduğu ifade edildi. Bu dönemde katı yakıt fiyatlarının da artış gösterdiği belirtilirken; enerji grubu yıllık enflasyonunun son 3 aydaki azalış eğiliminin ardından 1,1 puan yükselerek yüzde 10,85 olduğu duyuruldu. Gıda ve alkolsüz içecekler grubunda yıllık fiyat artış oranı sınırlı bir yükselişle yüzde 9,14 olduğu aktarılan açıklamada, "Temmuz ayının ardından bu dönemde de mevsimsellikten arındırılmış olarak yükselen işlenmemiş gıda fiyatları bu gelişmede belirleyici olmuştur. Alt gruplar bazında incelendiğinde, taze meyve ve sebze enflasyonu yıllık bazda yüzde 12,21’e yükselirken, kırmızı ve beyaz et fiyatlarında bir önceki aya kıyasla artış kaydedilmiştir. Bu dönemde süt fiyatları yüzde 3,36 gibi yüksek bir oranda artmıştır. Neticede işlenmemiş gıda grubunda yıllık enflasyon yüzde 7,36’ya yükselmiştir." denildi.

Ağustos ayında işlenmiş gıda grubu fiyatları yüzde 0,48 oranında arttığı ifade edilen açıklamada şu görüşler dile getirildi:

"Bu gelişmede temel belirleyici ekmek ve tahıl grubu fiyat gelişmeleri olurken, ekmek fiyatları ilgili ayda yüzde 1,06 oranında yükselmiştir. Böylelikle ekmek fiyatlarında ilk sekiz aylık dönemdeki birikimli artış yüzde 10’u aşmıştır. İşlenmiş gıda grubu yıllık enflasyonu ise, ekmek ve tahıl dışında kalan işlenmiş gıda fiyatlarındaki ılımlı seyirle, yüzde 9,75’e gerilemiştir. Söz konusu kalemlerden katı ve sıvı yağ fiyatlarının geçen ayın ardından bu ayda da gerilemesi dikkat çekmiştir."

ÜRETİCİ FİYATLARI YÜZDE 0,26 ARTTI

Ağustos ayında üretici fiyatlarının yüzde 0,26 oranında arttığı, yüksek bazın etkisiyle yıllık enflasyonun 1,57 puan azalarak yüzde 4,56 olduğu hatırlatılan açıklamada şunlar kaydedildi:

"Mevsimsellikten arındırılmış tarım fiyatları ve tarım grubu yıllık enflasyonu bu dönemde belirgin bir değişim göstermemiştir. Özellikle, uluslararası gelişmelere paralel olarak buğday fiyatları ağustos ayında hızı azalmakla beraber artışını sürdürmüştür. Böylelikle, son üç aylık dönemde yurtiçi buğday fiyat artış oranı yüzde 7,6’ya ulaşmıştır. Ağustos ayında mısır ve ayçiçeği fiyatları da yükselmiştir. Bu dönemde canlı hayvan fiyatları gerilemeye, süt fiyatları ise artmaya devam etmiştir. Ağustos ayında döviz kurundaki ılımlı görünüme karşın, uluslararası emtia fiyatlarındaki yükselişe bağlı olarak imalat sanayi fiyatları artmıştır. Ancak, ana metal fiyatları uluslararası metal fiyatlarındaki gerilemenin etkisiyle bu dönem de azalmaya devam ederek imalat sanayi fiyat artışını sınırlamıştır. Ağustos ayında petrol hariç imalat sanayi ile petrol ve ana metal hariç imalat sanayi fiyatları aylık bazda düşük bir oranda artarken, yıllık artış oranları sırasıyla yüzde 2,7 ve 3,95 seviyelerine gerilemiştir."

İmalat sanayi fiyatlarındaki yükselişin özellikle rafine edilmiş petrol ürünleri ve dayanıksız tüketim malları kanalıyla olduğunun gözlendiği dile getirilen açıklada, şu değerlendirmelere yer verildi:

"Ağustos ayında ara malları ve dayanıklı tüketim malları fiyatları belirgin bir değişiklik göstermemiş, söz konusu grupların yıllık enflasyonları yüksek bazın etkisiyle gerilemiştir. Metal fiyatlarındaki düşüş sermaye malları fiyatlarına yansımaya devam etmiş; grup fiyatları metal yapı malzemesi ile motorlu taşıt ve bunların motorlarıyla ilgili parçaların fiyatlarındaki gerilemenin etkisiyle azalışını sürdürmüştür. Dayanıksız tüketim malları fiyatları ise temelde et ve et ürünleri ile giyim eşyaları ve aksesuarlarındaki fiyat artışlarına bağlı olarak yükselmiştir. Sonuç olarak, imalat sanayinde ilk 8 aydaki birikimli artış yüzde 0,5 ile geçmiş yılların önemli ölçüde gerisinde kalmış ve imalat sanayi fiyat gelişmeleri tüketici fiyatları üzerindeki maliyet yönlü olumlu görünümün sürdüğüne işaret etmiştir.