Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası 22 Haziran Perşembe günü politika faizini belirlediği aylık Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısını yapacak. PPK ilk kez Merkez Bankası yeni başkanı Hafize Gaye Erkan'ın önderliğinde toplanacak. Uzun süredir düşük faiz politikası izleyen bankanın Hazine ve Maliye’nin başına geçen Mehmet Şimşek’in rasyonel politikalara dönüleceği mesajının ardından alacağı karar ise merak ediliyor.
Kritik karar öncesinde en önemli ipucu ise Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’dan geldi. Azerbaycan dönüşü uçaktan faiz ile ilgili açıklamada bulunan Erdoğan, “Bazı arkadaşlar 'Cumhurbaşkanı faiz politikalarında ciddi bir değişime mi gidiyor' gibi bir yanılgının içine düşmesin. Ben burada aynıyım. Ama Hazine ve Maliye Bakanımızın şu andaki düşüncesi noktasında, biz tabii kendisine burada atacağı adımları süratle, rahatlıkla Merkez Bankası’yla beraber atmasını kabullendik, 'Hayırlı olsun' dedik ve bu şekilde de enflasyonu tek haneye düşürmekteki kararlılığımızı da bildirdik. Bunu neye dayanarak söylüyoruz? Biliyorsunuz Başbakanlığım döneminde biz (enflasyonu) tek haneye düşürdüğümüzde faiz 4,6’ydı, enflasyon da 6,2’ydi. O zaman yine tabii bu işleri beraber yaptık ve şimdi de Sayın Bakanımıza bunları söyledik, aynı şekilde bunu birlikte yapmalıyız. Biz o zaman 'düşük faiz, düşük enflasyon' teorisiyle çalıştık. Şimdi de aynı anlayışla çalışıyorum, aynı düşüncedeyim ve bu şekilde bunu başarabiliriz diye inanıyorum” dedi.
Merkez Bankası faiz kararı içinse kurumlar tahminlerini tek tek açıkladı. AA Finans'ın beklenti anketinde ekonomistler politika faizinde 1.075 baz puan artış beklentisiyle yüzde 19,25'e medya tahminde bulundu. Reuters'ın yaptığı ankete 15 kurum katılırken, hepsi artış öngördü. Tahminler bir haftalık repo faizinin 1.150 baz puan artışla yüzde 20 seviyesine çekileceğini gösterirken, yüzde 12,5 ve 30 aralığında değişti. Foreks Haber anketine katılan 15 ekonomistin tamamı faizin artırılacağını öngördü. En yüksek tahmin yüzde 30,00 olurken, en düşük tahmin yüzde 15,00 olarak gerçekleşti.
Merkez Bankası haziran ayı piyasa katılımcıları anketi sonuçlarına göre de, bir hafta vadeli repo ihale faiz oranı cari ay sonu beklentisi bir önceki anket döneminde yüzde 8,5 iken bu anket döneminde yüzde 17,56 oldu. Gelecek 12 ay sonundaki repo ihale faiz oranı beklentisi yüzde 11,11'den yüzde 19,30'a yükseldi.
ABD merkezli yatırım bankası JP Morgan, Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası'nın (TCMB) bu ay politika faizini yüzde 25'e çıkarmasını bekliyor. Yıl sonunda ise faizlerin yüzde 30 seviyesinde olacağını belirten banka analistleri, faizin bu orandan daha yüksek olma ihtimalini de göz önünde bulundurarak, 2023'ün ikinci yarısında kredi koşullarının sıkılaşmasıyla birlikte Türkiye ekonomisinin resesyona gireceği tahmini yaptı.
Goldman Sachs tarafından yayımlanan raporda Türkiye ekonomisi hakkındaki tahminler güncellendi. Ekonomiyi istikrara kavuşturmak için "döviz kurunda büyük bir ayarlama yapılması gerektiği" belirtildi. Yapılan değerlendirmede, "Tamamen ortodoks karar vericiler Türkiye'de faizleri yüzde 40'a çıkarabilir" diyerek faiz tahminini açıkladılar.
Societe Generale de Türkiye ile ilgili yeni analizinde politika faizinin yüzde 15'e yükseltileceğini öngörmüştü. Kurumun müşterilerine gönderdiği notta Türkiye ile ilgili ana riskler olarak geri dönülen politikaya dair hayal kırıklığı oluşması ve yeni ekonomi yönetiminin ihracatı desteklemek için para birimini zayıflatması ihtimalleri gösterildi. Kurum, politika faizinin 22 Haziran’da 650 baz puan artışla yüzde 15’e yükseltilmesini, ardından Temmuz ve Ağustos aylarında 500’er baz puan artırımlar gerçekleştirilmesini bekliyor.
Birleşik Krallık’tan dev banka Barclays da faiz için tahminde bulundu. Buna göre TCMB'nin faizi bu ay yüzde 25'e getirdikten sonra Ekim'de yüzde 35'e çıkaracağı öngörüldü.
Merkez Bankası, en son Mart 2021'de faizi yüzde 17'den yüzde 19'a çıkarmıştı. Kararın ardından Başkan Naci Ağbal’ın görevi sona ermişti.