Merkez Bankası'ndan sürpriz hamle

Merkez Bankası Zorunlu karşılık oranlarını yükseltti.

Merkez Bankası'nın bugünkü Resmi Gazetede yayımlanan kararına göre,Türk parası yükümlülüklerde yüzde 5.0'ten yüzde 5.5'e, yabancı para yükümlülüklerde yüzde 10'dan yüzde 11'e çıkardı.

Bu müdahale ile piyasadan 1.5 milyar dolar çekilmesi ve kurların biraz hareketlendirilmesi hedefleniyor.

Müdahalenin ardından dolar hafifçe yükseldi ve 1.4860 TL'ye çıktı.

Kararı değerlendiren uzmanlar, kararın piyasa açısından çok şaşırtıcı olmadığının altını çizdi. Açıklamanın ardından dolar tarafında ilk etapta ufak bir hareket olsa da, bu hareketin genele yayılması beklenmiyor.

Reklam
Reklam

Banka en son 29 Temmuzda yabancı para cinsinden zorunlu karşılıkoranını yüzde 9.5'ten yüzde 10'a yükseltmişti.

Banka konu ile ilgili tebliğin 8.maddesini değiştirerek, "ZorunluKarşılıklara faiz ödenmez" idabesi koydu.

Merkez Bankası'nın kararı 1 Ekim tarihinden itibaren geçerli olacak.

Merkez Bankası'nın konu ile ilgili açıklaması şu şekilde:
"Bilindiği üzere, Ekim 2008'de derinleşmeye başlayan küresel krizin piyasalarda yol açtığı sorunları azaltmak amacıyla Türk parası ve döviz likiditesine yönelik olarak alınan diğer tedbirlere ek olarak, zorunlu karşılık oranları, 5 Aralık 2008 ve 16 Ekim 2009 tarihlerinde yabancı para yükümlülükler için 2 puan, Türk parası yükümlülükler için 1 puan düşürülerek sırasıyla yüzde 9 ve yüzde 5 olarak belirlenmişti.

Bankamızın, para politikası çıkış stratejilerini kamuoyuna duyurduğu 14 Nisan 2010 tarihli basın duyurusunda döviz likiditesine ilişkin sağlanan imkânların ölçülü ve kademeli olarak kriz öncesi seviyelere getirilebileceği, likidite açığının belirgin şekilde azalması ve/veya kredi koşullarının iyileşmesi halinde Türk parası ve yabancı para zorunlu karşılık oranlarının ölçülü ve kademeli olarak artırılabileceği ve makroekonomik ve finansal riskleri azaltıcı bir politika aracı olarak zorunlu karşılık oranlarının daha aktif bir şekilde kullanılabileceği belirtilmişti.

Reklam
Reklam

Bu çerçevede, yabancı para zorunlu karşılık oranları, 30 Nisan 2010 ve 6 Ağustos 2010 tarihli yükümlülük dönemlerinden geçerli olmak üzere 0,5'er puan artırılarak yüzde 10'a yükseltilmiş ve piyasanın likiditesi yaklaşık 1,4 milyar ABD doları azaltılmıştı.

Bu defa, son dönemde kredilerde görülen artışlar da dikkate alınarak, Türk parası zorunlu karşılık oranı 0,5 puan artırılarak yüzde 5'ten yüzde 5,5'e ve yabancı para zorunlu karşılık oranı 1 puan artırılarak yüzde 10'dan yüzde 11'e yükseltilmiştir. Böylece piyasanın likiditesi yabancı para zorunlu karşılık oranında yapılan artışla yaklaşık 1,5 milyar ABD doları, Türk parası zorunlu karşılık oranında yapılan artışla ise yaklaşık 2,1 milyar Türk lirası azaltılmış olacaktır.

Ayrıca bilindiği gibi, 8 Ağustos 2001 tarihinden itibaren Türk parası zorunlu karşılıklara, 24 Mayıs 2002 tarihinden itibaren yabancı para zorunlu karşılıklara faiz ödenmekteydi. Ancak 5 Aralık 2008 tarihinde yabancı para zorunlu karşılıklara faiz ödenmesi uygulamasına son verilmişti.

Reklam
Reklam

Bilindiği üzere para politikası çıkış stratejisine ilişkin basın duyurusunun 19'uncu paragrafında "Merkez Bankası'nın temel politika aracı kısa vadeli faiz oranlarıdır. Bununla birlikte, son yaşanan krizden çıkarılan derslerden birisi de özellikle ekonominin aşırı ısındığı dönemlerde, diğer para politikası araçlarının makroekonomik riskleri azaltıcı yönde kullanılmasının gerekebileceğidir.

Bu çerçevede, ileride yaşanabilecek gelişmelere bağlı olarak, örneğin kredilerdeki genişleme hızının arzu edilen düzeylerin üzerine çıkması halinde, makroekonomik riskleri azaltıcı bir politika aracı olarak, zorunlu karşılık oranları daha aktif bir şekilde kullanılabilecektir." denilmektedir. Bu doğrultuda, gelecekte zorunlu karşılık oranlarının makroekonomik ve finansal riskleri azaltıcı araçlardan biri olarak daha aktif bir şekilde bir şekilde kullanılabilmesini sağlamak amacıyla Türk parası zorunlu karşılıklara faiz ödenmesi uygulamasına da son verilmiştir."