Birçok farklı etmene bağlı olarak midede oluşan herhangi bir problem sağlığı olumsuz olarak etkiler. Anatomik birtakım bozulmalar yüzünden midenizin üst bölümündeki kasların gevşemesine sebep olan mide fıtığı da bu problemlerden biridir ve tedavi edilmediğinde daha ciddi sağlık sorunlarına sebep olup kişinin yaşam kalitesini düşürebilir. Karın içindeki basıncın artmasıyla ortaya çıkabilen mide fıtığı, aynı zamanda karın bölgesinde oluşan aşırı yağlanma neticesinde de meydana gelebilir.
Anatomik bozulmalar yüzünden midenin üst bölgesinde yer alan kasların gevşemesi ve gevşeyen kısmın yemek borusuna doğru sarkmasıyla ortaya çıkan anatomik bozukluğa bağlı hastalığa mide fıtığı denir. Göğüs ile karın boşluğunun birbirinden ayrılmasını sağlayan geniş kas bölgesi olarak tanımlanan diyafram, midenin hemen üstünde olduğu için fıtıktan etkilenen bölgeler arasında yer alır. Hiatus isimli diyafram açıklığından yemek borusuna doğru midenin sarkması fıtık kaynaklı problemlerin oluşumuna sebep olur. Genelde mide fıtığı "kayma" türünde olur. Bunun haricinde paraösefegal fıtık da ortaya çıkabilir. Bu tür genelde kadınlarda görülür.
1. Yaş
Yaşın ilerlemesiyle beraber anatomik bozulma durumları daha yaygın hale geleceği için mide fıtığı ihtimali de yükselecektir. Mide bölgesindeki gevşeme ve zayıflamalar kaslı yapının bozulmasına ve bozulan yapının diyaframdan yemek borusuna kaymasına sebep olarak fıtık oluşumunu ortaya çıkarır. Genelde 50 yaş ve üzeri kişiler risk altındadır. 65 yaşını geçen insanların ise neredeyse yarısında bu hastalığa rastlanır.
2. Ağır yük kaldırma
Ani bir şekilde ve yanlış pozisyonda ağır yük kaldırmaya çalışmak mide fıtığına sebep olabilir.
3. Sürekli kusmak
Yeme bozuklukları ya da başka hastalıklara bağlı olarak sürekli kusan kişilerde de mide fıtığı hastalığına sık rastlanır. Kusma yüzünden hem midede hem yemek borusunda bir şok etkisi ortaya çıkar. Kusmaların önüne geçilmediği durumda mide fıtığı oluşabilir.
4. Ikınma
Ikınma neticesinde mide yukarıya doğru harekete geçer. Ikınma hareketine çok başvurduğunuz zaman midenin üst kısmını yemek borusunun arkasına doğru sarkıtmaya uygun zemin hazırlamış olursunuz ve bu da mide fıtığını tetikler. Genelde hamilelik döneminde ıkınırken vücudunu çok zorlayan kadınlarda mide fıtığı görülür.
5. Karındaki iç basıncın yüksek olması
Karın bölgesinde basıncın artması halinde tüm organların üzerinde bu basınç hissedilir ve kaslı bir yapıya sahip olan mide de iç basınçtan negatif etkilenen organlar arasında yer alır.
6. Bağırsaklardaki aşırı hareketlilik
Genetik faktörler yüzünden ya da bir hastalık neticesinde bağırsaklarda aşırı hareketlilik olması durumunda karın bölgesindeki iç basınç artacağından midede fıtık oluşabilir.
7. Kas dokusundaki hasarlar
Mide kaslarında zayıflama ya da hasar olması halinde fıtık ihtimali artar.
8. Stres
Birçok hastalığın tetikleyicisi olan stres, midedeki bozulmalara da sebep olarak fıtık için uygun zeminin hazırlanmasını kolaylaştıran faktörler arasındadır.
9. Fazla kilolar
Tüm sindirim sistemini negatif etkileyen fazla kilolar, yağlanmayla beraber iç basıncın artmasına ve midenin fonksiyonel çalışamamasına sebep olur. Bunun neticesinde mide fıtığı ortaya çıkabilir.
10. Kronik öksürük
Geçmek bilmeyen öksürükler de karındaki iç basıncın artmasına ve midenin yukarı doğru hareket etmesine sebep olarak fıtık ihtimalini ortaya çıkarır.
1. Yutkunmada problem
Mide fıtığı nasıl anlaşılır? sorusunun cevabı için ilk kontrol etmeniz gereken nokta yutkunmanızda problem olup olmadığıdır. İlk etaplarda basit yutkunamama problemleri söz konusu olsa da hastalığın ilerlemesiyle yutkunmak çok zor bir hal alabilir.
2. Midede yanma
Mide fıtığının belirtilerinden bir diğeri de midede oluşan yanma hissidir. Fıtık yüzünden sindirim sağlıklı bir şekilde gerçekleşmediği için yanma ve bu yanmaya bağlı olarak ağrılar ortaya çıkabilir.
3. Geğirme
Mide fıtığı vakalarında en çok rastlanan semptomlardan birisi de geğirmedir. Diyaframa baskı yapan fıtık yüzünden gaz oluşumu meydana gelir ve sık sık geğirme ihtiyacı doğar.
4. Nefes almakta güçlük çekme
Diyaframa sarkarak ağırlık oluşturan fıtık yüzünden öksürük, nefes almada güçlük ve boğulma hissi gibi durumlar oluşabilir.
5. Tuvalet alışkanlıklarının değişmesi
Mide fıtığı yüzünden yalnızca sindirim sistemi değil aynı zamanda bağırsak ve boşaltım sistemi de etkilenir. Bu yüzden tuvalet alışkanlıklarında değişiklik, ishal ya da kabız gibi belirtiler gözlemlenebilir. Kimi ilerleyen vakalarda ise kan ya da koyu renkli dışkılar görülebilir.
6. Ses tellerinde hasar olması
Fıtık yüzünden yemek borusunun hasar görmesi soluk borusunu ve ses nodlarını da etkiler.
7. Ağza su ya da yemek artığı gelmesi
Mide fıtığına bağlı olarak reflü gibi hastalıklar da ortaya çıkabilir. Yemeklerin midede başarılı şekilde sindirilememesi yüzünden yemekler ve midedeki diğer sıvılar midenin üst kısmına sıkışıp yemek borusundan ağza doğru hareket edebilir. Eğer mide fıtığınız varsa eğilirken ya da yatarken bu durumla karşılaşabilirsiniz.
8. Kusma
Fıtığın daha da ileri boyutlarında kusma vakaları ortaya çıkabilir. Kusmukla beraber kanın görülmesi de olasıdır.
9. Bölgesel ağrılar
Fıtık yüzünden yalnızca mide bölgesinde değil, göğüs kemiği ve arkasında da ağrılar ortaya çıkabilir. Sindirimde problem oluşması halinde böbrek ve bağırsaklarda da ağrılar ortaya çıkabilir.
[Görsel 3]
1. İlaç tedavisi
Mide fıtığını tedavi etmek için uygulanan ilk yöntem ilaç tedavisidir. Hem diğer mide hastalıklarını önlemek hem de fıtığın olumsuz etkilerini azaltmak için midedeki asitleri nötralize etmeye yardımcı olan ilaçlar verilebilir. Midede fazla asit üretilmesi halinde asit üretimini azaltacak yardımcı ilaçlar da doktor tarafından önerilebilir.
2. Cerrahi operasyon
Mide fıtığı ameliyatı riskleri olsa da uzman bir ekip tarafından doğru müdahale ile gerçekleştirildiği durumda hastalığın negatif etkilerini çok büyük oranda azaltır. Genelde laparoskopik ameliyat ile karın bölgesindeki iç organlar incelenir ve sorunlu bölgede yarım santimetre kadar bir kesik açılır. Kesikten, soruna müdahale edilir ve on gün içerisinde taburcu gerçekleşir. Mide fıtığı ameliyatı sonrasında operasyon gerçekleştirilen bölgeye düzenli olarak pansuman yapılması enfeksiyon kapmamak açısından önemlidir. Ayrıca ameliyatın ardından da sağlığınıza, ne yediğinize ve yaşam tarzınıza dikkat etmek, doktorun verdiği ilaçları kullanmak, bir süre istirahat etmek durumundasınız.
Her halükarda fıtık yüzünden ilerleyen evrelerde hayat kalitesi daha da çok düşmeye başlar ve başka hastalıkların oluşma ihtimali ortaya çıkar. Genelde büyüme ihtimali olan bir hastalık olduğu için fıtık, doğru kişiler tarafından tedavi edilmelidir. Aksi halde reflüden ülsere, gastritten mide kanserine kadar ciddi hastalıklara sebep olabilir. Sindirim ve boşaltım sistemlerinde oluşan hasarın büyümesi riski de mide fıtığının zararları arasındadır.