Herkes hayatının bir döneminde hazımsızlık gibi mide sorunlarıyla karşılaşabilir.Tıpta dispepsi olarak bilinen hazımsızlık problemi çoğunlukla geçici ve kolaylıkla çözülebilen ve midenin sindirim sırasında yaşadığı bir problemin olmasıdır. Kişinin çok fazla yemesi veya mideyi rahatsız edecek besin türlerini tüketmesi buna sebep olabilir. Bu sorunun çok uzun sürmesi ya da devamlı olması gibi durumlarda mutlaka bir uzmana danışılması gerekir.
Hazımsızlık neden olur?
Dispepsi olarak da bilinen hazımsızlık midenin yaşadığı sindirim problemlerinden doğan bir durumdur. Bunun yanında midede bulunan ciddi bir rahatsızlığın da habercisi olabileceği için devamlı yaşanan sıkıntılarda doktora başvurulması önemlidir. Hazımsızlık, çoğunlukla tüketilen besinlerden kaynaklandığı gibi başka faktörler de bu duruma sebep olur. Hazımsızlık tek başına bir rahatsızlık değildir fakat hazımsızlığın altında yatan başka hastalıklar olabilir. Bu nedenle hazımsızlığın temel nedeninin tespit edilmesi, doğru tedavi uygulayabilmek için önemlidir. Hazımsızlık nedenleri şu şekilde olabilir:
- Aşırı yağlı ve baharatlı ürünler tüketmek midenin rahatsız hissetmesine sebep olur.
- Bir defada aşırı yemek yenildiği takdirde mide bu yemeği sindirmekte sıkıntı yaşayabilir.
- Yemekleri çok hızlı ve az çiğneyerek tüketmek de midenin sindirim düzenini bozar ve hazımsızlığa yol açar.
- Çok fazla kafeinli ve alkollü içecek içmek mide asidinin dengesinin bozulmasına sebep olacağı için sindirimde problemler yaşanır.
- Stres, aşırı üzüntü gibi psikolojik durumlar en başta mideyi etkiler.
- Kullanılan ilacın yan etkileri içerisinde midede yaşanabilecek sıkıntılar olabilir.
- Reflü gibi mide hastalıklarına sahip olanlarda da hazımsızlık problemleri yaşayabilir.
Bu durumların yanında hazımsızlık yaşayan kişilerin laktoz veya gluten gibi besinlere karşı toleransının olmaması da hazımsızlığa sebep olabilir. Yaşanan rahatsızlığın sebebinin anlaşılması için yenilen şeylerin takibi sağlanması daha iyi olacaktır.
Hazımsızlık belirtileri nelerdir?
Hazımsızlık problemlerinde görülen belli başlı belirtiler bulunmaktadır. Bu belirtiler uzun süre geçmez veya sık sık yaşanırsa mutlaka doktora danışılmalıdır. Hazımsızlık belirtileri:
- Genelde yenilen miktardan daha az yenmesine rağmen tokluk hissinin hemen oluşması.
- Üst karın bölgesinde hissedilen şişlik ve ağrılar hazımsızlığın en önemli göstergelerin ikisidir.
- Midenin neredeyse kusacak kadar dolu gibi hissettirmesi ve ciddi rahatsızlık yaşatması da bir sindirim sıkıntısı yaşandığının işaretidir.
- Sürekli olarak geğirmek midenin sıkıntı yaşadığını ve asit dengesinin bozulduğunu gösterir.
- Midede yanma ve ekşime gibi hisler mide asidi ile ilgili problemler olduğuna işaret eder.
- Yemek yedikten sonra bulantı, göğüste yanma gibi şikâyetler.
Hazımsızlık nasıl geçer?
Beslenme ve hareket düzenine ne kadar dikkat edilse de zaman zaman sindirim problemleri yaşanabilir. Bu durumda yapılması gereken ise hazımsızlığa iyi gelecek ürünlerin tüketilmesidir. Hazımsızlık için doğal yöntemler ve evde uygulayabileceğiniz tarifler:
- Bir bardak ılık su ile bir çay kaşığı karbonatın karıştırılmasıyla yapılan karbonatlı su, midedeki asidin dengesini düzenleyerek sindirim problemlerin geçmesine yardımcı olur.
- Yarım çay kaşığı tarçın ile sıcak su karıştırılır ve hazımsızlık yaşandığı zaman tüketilir. Midenin rahatlamasını ve daha kolay sindirmesini sağlamaya yardımcı olur.
- Birçok konuda vücuda faydalı olduğu bilinen zencefil mideye de iyi gelir. Gün içerisinde tüketilecek zencefil çayı midenin hazımsızlığını gidermede etkili olacaktır.
- Bitki çayları birçok rahatsızlıkta kullanılabildiği gibi midede fayda sağlamaktadır. Yeşil çayın da mideye ve sindirime olumlu etkileri olduğu için hazımsızlığa karşı tüketildiğinde rahatlamayı sağlayacaktır.
- Limonlu su sindirim için sıklıkla tüketilen bir üründür. Hazımsızlık sıkıntıları yaşandığı zamanlarda limonlu su tüketmek rahatsızlığın daha hızlı geçmesine yardımcı olacaktır.
Bitki çayları birçok rahatsızlıkta vücuda karşı fayda sağlar. Midede de oldukça işe yarayan bu çaylar, sindirim problemlerine karşı etkilidir. Hazımsızlığa iyi gelen çaylar:
- Rezene çayı
- Papatya çayı
- Melisa çayı
- Yeşil çay
- Anason çayı
- Kimyon çayı
Şişkinlik ve hazımsızlığa ne iyi gelir?
Beslenmedeki farklılıklardan dolayı ortaya çıkabilen hazımsızlık problemi çoğunlukla kişinin kendi kendine uygulayacağı bazı yöntemlerle çözülebilir. Bu çözümler geçici ve kısa süreli rahatsızlıklar için geçerlidir ve uzun süreli rahatsızlıklarda mutlaka uzman yardımı alınmalıdır. Hazımsızlık ve şişkinlik problemlerinden kurtulmak için beslenme ve hareket düzeni ile ilgili değişiklik yapılması uzun süreli hayat kalitesi açısından daha iyi olacaktır. "Mide hazımsızlığı için ne yapılmalı?" sorusunun cevabını şu şekilde sıralayabiliriz:
-
Düzenli olarak egzersiz yapmak: Hareketsizlik şişkinliğin en büyük sebeplerinden birisidir. Uzun süre hareketsiz kalmak sindirim sistemini ve metabolizmayı kötü etkileyeceği için midede sindirim sıkıntıları yaşanabilir. Düzenli spor ve egzersiz yapılan bir yaşam sürüldüğü zaman bu problemler en aza inecektir.
-
Düzenli ve sağlıklı beslenmek: Gün içerisinde zaman zaman öğün atlamaları veya art arda yemek gibi durumlar yaşanabilir. Bunların devamlı olması ise sağlık açısından olumsuzdur. Beslenme düzenini mideyi yormayacak ve dengesini bozmayacak şekilde ayarlamak yaşanacak rahatsızlıkları engellemekte önemlidir.
-
Yemekleri iyi çiğnemek: Hızlı ve az çiğnenerek yenen yemekler midenin sindirimini zorlayacağı için hazımsızlık problemleri yaşanabilir. Bu sebeple yemeklerin yavaş ve iyi çiğnenerek yenmesi gereklidir.
-
Stresten uzak durmak: Stres birçok sağlık sorununu da beraberinde getirmektedir. Bunların en başında ise mide sorunları yer alır. Stres yönetimini sağlamak midede yaşanacak rahatsızlıkların büyük oranda önüne geçecektir.
-
Bol su tüketmek: Midede yaşanan sindirim sorunları, diğer birçok rahatsızlık gibi vücuttaki su eksikliğinden kaynaklanabilir. Bu sebeple bol sıvı tüketmek ve bünyeyi susuz bırakmamak yaşanabilecek hazımsızlığın önüne geçecektir.
Hazımsızlığa iyi gelen İbrahim Saraçoğlu önerileri
Prof. Dr. İbrahim Saraçoğlu'nun hazımsızlık problemlerine karşı kullanılabilecek ve sıkıntıların geçmesine yardımcı olacak önerileri bulunur. Bu önerilerinden ilki limonlu su ve melisa çayıdır. Hazımsızlığa iyi gelen İbrahim Saraçoğlu önerileri:
- Sigara kullanılmaması veya kullanımı en aza indirilmelidir.
- Yemekler küçük parçalar hâlinde tüketilmelidir.
- Hazımsızlık yaşandıktan sonra bir süre süt, alkol, soğan, karnabahar ve Brüksel lahanası gibi ürünlerden uzak durularak midenin bu besinlere karşı hassas olup olmadığı denenmelidir.
- Diş sağlığı mideyi çok etkilediği için mutlaka dikkat edilmelidir.
- Porsiyonların az olmasına ve öğünlerin düzenli gitmesine dikkat edilmelidir.