Mide ve bağırsak şişkinliği çoğu kişinin yaşadığı rahatsızlıktan biridir. Özellikle yemek yedikten sonra bu durumu yaşayan kişiler, şişkinlik hissinin yanında ağrının da olabildiğini söyler. Uzun süren ve şiddeti giderek artan mide şişkinliği hayat kalitesini düşürür ve günlük yaşantıyı olumsuz etkiler.
Mide şişkinliği, çoğunlukla midede biriken gazlar sebebiyle meydana gelir. Biriken gaz genellikle alınan hava olabildiği gibi sindirim sonucu ortaya çıkan gazlardan da kaynaklı olabilmektedir. Mide şişkinliğine sebep olan gazların atılamaması sinir sisteminin uçlarında uyarılmaya neden olur. Böylece nefes daralması, kalp hastalıkları ve şişkinlik hissinin bir türlü geçmemesi gibi sonuçlar ortaya çıkabilir.
Mide şişkinliği, gaz sıkışması dışında mide tembelliği yüzünden de ortaya çıkabilir. Mide tembelliği yaşayan hastalar, besinleri düzgün sindiremediğinden şişkinlik yaşar. Tedavisi kişiden kişiye farklılık gösterebilir. Hatta endoskopi gibi mideyi detaylı inceleme imkanı sunan uygulamalar gerektirebilir. Yemek sırasında yutulan havanın midede birikmesi de mide şişkinliğinin en sık görülen nedenleri içerisindedir.
Sindirim sistemi rahatsızlıklarının çoğu mide şişkinliğine neden olur. Çölyak, ülser ve gastrit gibi midede oluşan yara ve hastalıklar şişkinlik hissi yaratarak kişiyi olumsuz etkiler. Aynı zamanda bağırsak parazitleri de sindirim sistemine kadar ulaşabilen özellikte olabilir. Mide şişkinliği ve bulantı gibi belirtileri olabilen parazitlerin tedavi edilmesi ile şişkinlik ve kilo kaybı gibi durumlar ortadan kalkar. Mide şişkinliğinin yanında bulantı gözleniyorsa en yakın sağlık kuruluşuna başvurulması gerekmektedir.
Sağlıksız beslenme alışkanlığının da şişkinliğe neden olduğu söylenebilir. Beslenme rutininde günlük protein ihtiyacını karşılayacak düzeyde yüksek proteinli besinler tüketilmelidir.
Gazlı içecekler, karbonhidrat üzerine kurulu yeme alışkanlığı ve çok fazla öğün şeklindeki beslenme alışkanlığı da mide şişkinliğine neden olur. Bu alışkanlıktan kurtulmak için uzman bir diyetisyen eşliğinde beslenme plânı oluşturabilir, şişkinlikten kurtularak hayat kalitenizi artırabilirsiniz.
Günümüzde stres, mide şişkinliği yanı sıra pek çok hastalığa sebebiyet veren önemli bir sağlık sorunudur. Yüksek stres seviyesi, hassas organlardan biri olan mideyi kolaylıkla etkiler. Bu nedenle aşırı stres yaşanması halinde mide şişkinliği ortaya çıkabilmektedir. Hatta bu durum daha da ileri seviye olan kronik gastrit gibi hastalıklara sebebiyet verebilir.
Mide şişkinliği, vücutta bulunan ödem nedeniyle de ortaya çıkabilir. Ödem atılınca rahatlama oluşuyorsa, ödem atıcı besinler ile birlikte günde 3 litre su tüketilmesi fayda sağlar.
Gıda alerjisi olan kişilerin mide ve bağırsak florası bazı besinleri sindiremediğinden mide şişkinliğine neden olabilir. Süt, yumurta ve gluten, en çok görülen besin alerjileri arasındadır ve tüketildiği zaman mide şişkinliğine neden olabilir.
Alerjiler dışında gaz yapabilen baklagiller ve çeşitli yiyeceklerin tüketimi de midede hava birikmesine yol açarak mide şişkinliğine sebep olur.
Mide şişkinliğinin önlenmesinde ilk denenecek yöntem; yemeğin yavaş yenerek hava yutulmasının önüne geçmektir. Öte yandan aşırı strese maruz kalan hastalarda şişkinlik hissinin dışında gelişebilecek mide rahatsızlıklarının önüne geçmek için gastroenteroloji uzmanları mide şişkinliği için ilaç vererek geçmeyen ve sürekli devam eden rahatsızlıkları tedavi edebilir. Genellikle mide şişkinliği için ilaçlar tercih edilmeden önce endoskopi ve kolonoskopi gibi uygulamalar aracılığıyla şişkinliğin altındaki sebepler incelenmeli ve gerekli tedavi düzenlenmelidir.
Mide şişkinliğinin yanında şiddetli gaz sancısı çekenlere uygulanan lavman, fazla gazın dışarı atılarak hastanın rahatlamasını sağlar. Tedavi yöntemleri uygulanarak fazla gaz atılımı sağlandığı halde ağrı ve şişkinlikte azalma olmuyorsa, ilaçlı tomografi gibi detaylı inceleme seçenekleri ile diğer organların çalışma durumuna bakılabilir.
Probiyotik kullanımı, mide ve bağırsak şişkinliğinin önlenmesinde etkin rol oynar. Yeme alışkanlıklarını da kontrol eden uzmanlar, değişiklik gerektiren durumlarda müdahale ederek oluşturulan listeye uyulmasını ister. Sağlıklı beslenme programları çoğunlukla az, sık ve yavaş yemek yemeyi içerir. Böylelikle hazımsızlık ve şişkinlik ortadan kalkacaktır.
Sindirilmeyen besinler yüzünden de mide şişkinliği oluşur. Bu besinler ince bağırsaktan kalın bağırsağa geçtikten sonra bozulmaya uğrar ve metan gazı oluşturur. Midenin sindiremediği gıdalar kişiden kişiye değişmekle birlikte, bu tür sorunlarda mutlaka tespit edilmeli ve ilgili gıda tüketimine ara verilmelidir.
Mide şişkinliğine ne iyi gelir diye merak edenler, ilk etapta doğal yöntemleri deneyebilir. Doğal yöntemler sıklıkla rahatsız edici olmayan şişkinlikler için uygulanabilir yöntemlerdir. Ancak rahatsızlık hissi ve şiddeti artıyorsa mutlaka doktor kontrolü ve önerisine gereksinim duyulur.
Zencefil: Mide ve bağırsak parazitlerinin yok olması için halk arasında sıkça tüketilen zencefilin, hazımsızlık gibi nedenlerden ötürü oluşan mide şişkinliklerine de olumlu etki ettiği görülmüştür.
Nane: Nane ise çay olarak tüketilerek, sindirim sistemindeki olumsuz etkileri azaltması için tercih edilir. Böylece hazımsızlık ve midedeki gaz oluşumundan kolay yoldan kurtulmak mümkündür.
Rezene: Spazm giderici olduğu bilinen rezene, mide şişkinliğinin ortaya çıkardığı rahatsızlıkların önlenmesine yardımcı olur. Kolay hazırlama seçenekleri bulunan rezene, doğru miktarda tüketilirse mideyi rahatlatır ve büyük oranda şişkinliği azaltarak duyulan rahatsızlık hissinin önüne geçer.
Papat Çayı ve Anason Çayı: Papatya çayının da mideyi rahatlattığı bilinir. Mide kaslarını gevşetme etkisi bulunan papatya çayı, şişkinlik hissinin de azalmasını sağlar. Mide ekşimesi gibi reflüye bağlı rahatsızlıklar için de tercih edilen papatya çayı, mide hastalıklarında güvenilir bir yardımcıdır. Anason çayı ise sindirim sistemini rahatlatması ve fazla gazı almasıyla mide şişkinliğine iyi gelir. Papatya ve anason yapraklarının birlikte kaynatılması ve uyumadan önce içilmesiyle mide sorunlarından büyük oranda kurtulunabilir. Ayrıca her iki bitkinin de uyku yapıcı ve rahatlatıcı özelliğe sahip olduğu unutmamalıdır.
Limonlu su: Mide şişkinliği için uygulanan yöntemlerden biri de limonlu su içmektir. Midede fazla gaz oluşumuna bağlı şişkinliğin giderilmesi açısından limonun rahatlatıcı etkisi olduğu bilinir. Sindirim sistemini ve enfeksiyonların giderilmesi için de limon çayınının sıklıkla tüketilmesi önerilir.