Eller ne kadar iyi yıkanırsa yıkansın bakterilerden tümüyle temizlenmez. Bunun en büyük nedeni de tırnaklardır. Keratinden oluşan tırnaklar bakterilere deyim yerindeyse ev sahipliği yapar. Tırnaklardaki bakteri sayısının artışındaki en önemli neden de ojedir.
Hangi hastalığa yakalanırsak yakalanalım bize önerilenlerin başında el yıkamak, el temizliğini iyi yapmak gelir. Çünkü mikropların yayılmasını önlemenin el yıkama ile çözüleceği düşünülür.
Ancak şu iyi bilinmeli ki, eller ne kadar iyi yıkanırsa yıkansın bakteriden tümüyle temizlemenin yolu yoktur. Yapılan araştırmalarda parmak uçlarını kaplamanın elleri daha uzun süre temiz tuttuğu fark edildi. Fakat aslında kirli olan parmak uçları değil de tırnaklardır.
Yüzbinlerce bakteri
1988’de Pensilvanya Üniversitesi Dermatoloji Bölümü’nden araştırmacılar, üniversitenin tıp fakültesinden, hastalarla yüz yüze olmayan 26 çalışanın tırnaklarından örnek aldı.
Özellikle tırnak içlerinin çok sayıda bakteri barındırdığı görüldü. Deneklerin ellerinin diğer kısımlarında binlerce bakteri varken her tırnak içinde yüz binlercesi ortaya çıktı. Burada da elin diğer kısımlarıyla aynı bakteriler bulunuyor, ama çok daha fazla sayıda olduğu görülüyordu.
Takma tırnaklar daha fazla bakteri barındırıyor
Araştırmacılar tırnak içlerinin mikropların barınması için uygun nem ve koruyucu ortamı sağladığına inanıyor. Ovuşturulup fırçalanarak yıkanması halinde bile ellerin tümüyle sterilize olmuyor. Mikrop öldürücü sabunlar bakterileri temizlemiyor.
Ojeli tırnaklar mikrop yuvası
Başka bir araştırma da hemşirelerin tırnak içlerinde barınan mikropları araştırıyor. Burada hem doğal, hem de takma tırnaklara ve ojeli tırnaklara tek tek bakılıyor.
Takma tırnaklar
Doğal tırnaktan daha uzun ve sürekli ojeli takma tırnak takan 56 hemşirenin tırnak içlerindeki bakteri sayısının doğal tırnaklı 56 hemşireninkinden daha fazla olup olmadığına bakıldı. Ayrıca el yıkamanın takma tırnaklılarda ne kadar etkili olduğu incelendi.
Yıkama öncesi ve sonrasında takma tırnaklı hemşirelerin tırnak içlerinde daha fazla bakteri olduğu görüldü.
Ojeli doğal tırnaklarda ise karşımıza şu sorun çıkıyor. Ojenin kısmen çıkması veya çatlaması durumunda bu aralıklarda daha fazla bakteri toplanır.
1993’te Baltimore’daki John Hopkins Hastanesinde doğrudan hastalarla çalışmayan 26 kadın çalışanın tırnakları incelendi. Tümü kısa tırnaklıydı ve hem ojesizken hem de oje sürdükten dört gün sonra tırnaklara bakıldı.
Elleri yıkarken tırnak aralarına özen gösterip fırçalamak bile elleri tümüyle bakteriden temizlemiyor.
Doğal tırnaklardaki ojelerin parmak ucu mikrop çeşidi bakımından takma tırnaktaki kadar etkili olmadığı görüldü. Yani tırnakta oje olup olmamasından çok onları kısa ve temiz tutmak daha önemliydi. Başka bir araştırmada ise dört günlük ojeli tırnakların yeni ojeli tırnaklara kıyasla daha fazla bakteri barındırdığı görüldü.