Ankara (AA) - Arşiv hizmet ve faaliyetlerinin düzenlenmesine ilişkin Milli Arşiv Kanunu Tasarısı, TBMM Başkanlığı'na sunuldu.
Tasarıyla, Başbakanlığa bağlı Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü, arşivlerde bulunan arşiv belgeleri ile arşivlik belgelerin tespitine, korunmasına, milli menfaatlere ve kamu yararına uygun olarak kullanılmasına ve saklanması gerekli görülmeyen belgelerin ayıklama ve imhasına yetkili olacak.
Cumhurbaşkanlığı, TBMM, Genelkurmay, Milli Savunma Bakanlığı ve MİT dışındaki tüm kamu kurum ve kuruluşları, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ile Türkiye Kızılay Derneği ve Türk Hava Kurumu kanun kapsamına alınıyor. İstisna tutulan kurum ve kurumların, kanundaöngörülen esasların uygulama ve denetimleri kendi organlarınca yapılacak. Bu kurumların arşiv belgelerini Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü'ne devredip, devretmeyecekleri hususu da isteklerine bağlı tutulacak.
Diğer taraftan, yürürlükte bulunan 3473 sayılı Kanun uyarınca halen kapsam dışında bulunan İçişleri ve Dışişleri bakanlıkları da kapsam içine alınıyor.
Genel Müdürlük bünyesinde, Cumhuriyet Arşivi Daire Başkanlığı, Osmanlı Arşivi Daire Başkanlığı, Dokümantasyon ve Yayın Daire Başkanlığı, Dış İlişkiler Daire Başkanlığı oluşturulacak.
Cumhuriyet Arşivi Daire Başkanlığı, Cumhuriyet dönemine ait; Osmanlı Arşivi Daire Başkanlığı ise Osmanlı dönemine ait arşiv belgelerinin kopyalarını çıkararak, devamlılığını sağlayacak.
Arşiv belgeleri, arşivlerden veya bulundukları yerlerden dışarıya çıkarılamayacak. Ancak bu belgeler, sergi ve benzeri bilimsel ve kültürel faaliyetler kapsamında Genel Müdürün izni ile yurt içinde bulundukları yerler dışına veya aynı amaçlarla Dışişleri Bakanlığı'nın görüşü üzerine her türlü hasar, zarar, tehdit veya tecavüz ihtimaline karşı gideceği ülke makamlarından teminat alınmak ve sigortalanmak şartı ile Bakanlar Kurulu'nun izni ile yurt dışına, geçici olarak çıkarılabilecek.
Genel Müdürlükte veya araştırma hizmeti verilen diğer arşivlerde bulunan, tasnif edilmiş ve son işlem tarihi üzerinden 30 yıl geçmiş arşiv belgeleri araştırmaya açılacak.
Gerçek ve tüzel kişiler, devletle yaptıkları yazışma ve işlemler sonucu oluşan belgeler hariç, devlete ait arşiv belgesi bulunduramayacak, satamayacak, satın alamayacak, ticari amaçla çoğaltamayacak, araştırmaya açamayacak, tahrip ve tahrif edemeyecek. Devlet arşivlerini çalanlar, tahrip ve tahrif edenler, izinsiz olarak bulundukları yer dışına veya yurt dışına çıkaranlar, 1 yıldan 6 yıla kadar hapis ve 5 bin güne kadar adli para cezasına çarptırılacak.