Asgari ücretli çalışanların, gerekli şartları sağlaması durumunda 12 bin 454 TL ödeneği alma hakkı bulunuyor. Bu ödenek banka hesaplarına yatırılıyor. Üstelik daha yüksek ücret alanların ödeme miktarı da artıyor. Öte yandan öksüz, yetim kalanlar için, kendi işini kurmak isteyenler ve hatta ekonomik yönden ihtiyaç sahiplerinin de cebini rahatlatacak birçok kolaylık bulunuyor. Bunlardan yararlanmak için bilgi sahibi olmak ve gerekli durumlarda müracaat etmek gerekiyor. İşte detaylar..
Son dönemlerde gerçekleştirilen düzenlemeler ile kadınların iş hayatındaki durumu daha güvenli hale getirildi. Kaydedilen değişikliklerle, birçok durumda kadın çalışanın mağduriyeti giderildi. Yıllık izin, emzirme gibi konularda önemli avantajlar aktif hale geldi. Kadınların ve annelerin yararlanabileceği, yasalarımızda yer alan 20 imkan bulunuyor. Bu imkanlar hakkında bilgi sahibi olmak avantaj oluyor.
Örneğin 15 Mayıs 2015 tarihinden sonra doğum yapan her anneye ilk çocuk için 300 TL, ikinci çocuk için 400 TL, üçüncü çocuk için ise 600 TL ödeme sağlanıyor. Bu para verilirken annenin çalışıp çalışmadığı dikkate alınmıyor. Bu parayı alabilmek için doğum belgesi ile kaymakamlıklara müracaat etmek gerekiyor.
Kadınların doğum yapmadan önce 8 hafta ve doğumdan sonra 8 hafta olmak üzere 16 hafta boyunca izin kullanma hakkı bulunuyor. Öte yandan 1.5 saat süt izinleri bulunuyor. Ayrıca günde 1.5 saatlik süt izinleri de var. Çocuk sayısına göre 6 aya kadar ücretsiz izin kullanabilirler. Hamilelik sürecinde işveren, kadının rahatı için gerekli tedbirleri almak zorundadır.
Analık izninin bitimi itibarıyla kadın işçi ve memurlar ile 3 yaşını doldurmamış çocuğu evlat edinen kadın ya da erkek işçi ve memurlara 1. doğumda 60 gün, 2. doğumda 120 gün, sonraki doğumlarda 180 gün süreyle yarım gün çalışma hakkı sağlanıyor.
Anneler bütün izinleri bittikten sonra talep etmesi durumunda, çocuk mecburi ilköğretim çağına gelene dek kısmi çalışma yapabilir. Kısmi çalışma, haftanın yarısı olarak belirlenir. Kadınlara, analık iznini kullandıkları 16 haftada çalışmadığı her gün için geçici iş göremezlik ödeneği sağlanır. Asgari ücretli çalışan bir annenin 112 günlük parası 12 bin 454 TL'ye denk geliyor. Yarı çalışma ve süt parası ödenekleri ile bu tutar 18 bin TL'yi geçebiliyor.
Doğum yapmış anneye her sene artan miktarda süt parası sağlanır. Annenin çalışmadığı durumlarda bu parayı baba alır. Bu sene için bu rakam 316 TL oldu. Ancak bu para, her çocuk için tek seferliğine ödenir. Kadın çalışanın emeklilik konusunda da avantajları bulunuyor. Her çocuk için 2 yıl (720 gün) olmak üzere 3 çocuk için borçlanarak 2.160 gün (6 yıl) kazanıp erken emekli olma imkanı bulunuyor. Eğer staj başlangıcı doğumdan önce ise borçlanmada geçerli sayılır.
Kadın sigortalılardan başka birinin bakımına muhtaç derecede malûl çocuğu bulunanların, 01.10.2008'den sonra ödedikleri prim gün sayılarına dörtte biri kadar gün eklenir. Ayrıca yaş koşulu da geriye çekilir ve erken emeklilik imkanı verilir. 100 ila 50 kadın çalışanın bulunduğu işyerlerinde emzirme odasının olması gerekli.
Yetim kalmış kızlar evlendiğinde, 24 maaş çeyiz parası alma imkanına sahip oluyor. Evliliğin sona ermesi durumunda bu maaşın ödemesi devam ediyor. Ancak bu parayı almak için müracaat etmek gerekli. Ödeme, her kadın için bir defa yapılıyor. Evlenme planı olan gençlere çeyiz desteği açtıklarında devlet de ödeme sağlıyor.
Alınan yeni elemanların kadın olması durumunda, sağlanan teşviklerin süresi uzuyor. Kadınların ilave istihdam prim teşvikinden faydalanma süresi 12 aydan 18 aya yükseliyor. İmalat sanayi sektöründe İş Başı Eğitim Programı kapsamında çalışan 2-5 yaş arası çocuğu olan kadınlara program süresi boyunca çocuk bakım desteği sağlanıyor.
Kadın girişimciler, erkek girişimcilere oranla daha uzun vadeli ve yüksek hibe ve kredi imkanına sahip olabiliyor. Ayrıca kadınlar, evlendikten sonra 1 sene içinde başvuru yaptıkları durumunda istifa ederek kıdem tazminatlarını alıp ayrılabiliyor. Bunun için evlilik cüzdanıyla işverene dilekçe vermek gerekiyor.
Kadınlar, evde ürettiklerini internet üzerinden sattıklarında vergiden istisna tutuluyor. 200 metrekareden daha küçük tek evi olan ev kadınları emlak vergisi ödemiyor. Kadın emekli olsa da yine emlak vergisinden muaf olur. Ayrıca KOSGEB tarafından, Girişimciliği Geliştirme Destek Programı kapsamında kadınlara pozitif ayrımcılık yapılıyor.