Pek çok çalışan zaman zaman fazla mesai yapmaktan şikâyet ediyor. Ne kendisine ne de ailesine vakit ayırabilen vatandaş için güzel bir haberimiz var. Yasal haklarınızı bilirseniz, patronunuzun sizi fazladan çalıştıramayacağını da bilirsiniz. İş Kanunu’na göre vardiyalı veya gece mesaisine kalan bir kişinin belirlenen saatlerin dışında çalıştırılması yasak. Mevzuatın detayları haberimizde…
Milyonlarca çalışana güzel bir haberimiz var. Yukarıda da belirtmiş olduğumuz gibi işçiler gece mesaisinde çalışma saatleri yasa ile belirlenmiştir. Yasaya göre işçinin 7,5 saatten fazla çalıştırılması yasak. İşçilerin sağlığı açısından, bu dönemde yapılacak çalışmalar ayrı hükümlerle düzenlenmiştir.
Çalışanlar gece çalışmada vardiyalı olduğu gibi, vardiyalı sistem olmadan da işin niteliği olarak da kendisini göstermektedir. Her iki durumda da işçi gece çalışmaya ilişkin İş Kanunu’nun 69. Maddesine tabi olmaktadır
İş Kanunu’nun 69. Maddesi gece mesaisi yapan vatandaşı da gece vardiyasında çalışan işçiyi de ilgilendiriyor. Bu maddeye göre gece çalışması en geç 20.00’da işe başlayan birinin en erken 6’da biten çalışmasını ifade etmektedir. Çalıştığınız zaman dilimi bu sürelere denk düşüyorsa ilgili çalışma bir gece çalışmasıdır.
Bu zaman diliminde çalışmanızın yarısı bile bu döneme denk geliyorsa, Yargıtay’a göre tüm süre gece çalışmasına tabidir. İşçilerin bu süreler içerisinde 7,5 saatten fazla çalıştırılması yasaktır.
Gece 7,5 saatten fazla çalıştırılmak her ne kadar yasak olsa da bazı sektörler için istisna durumlar bulunmaktadır. Bu sektörlere bakıldığında, turizm, özel güvenlik ve sağlık hizmeti yürütülen işlerde işçinin yazılı onayının alınması şartıyla yedi buçuk saatin üzerinde gece çalışması yaptırılabilir. Ayrıca zorunlu ve olağanüstü fazla çalışmanın söz konusu olduğu durumlarda da gece çalışması yedi buçuk saati aşabiliyor
Vardiyalı çalışmada gece çalışması ayrıca düzenlenmiştir. Düzenlenmenin temel amacı işçinin sürekli aynı postada çalıştırılmasını engellemektir. Sürekli gece vardiyasının, işçinin sağlığını bozacağı açıktır. Kanunda gece ve gündüz işletilen ve nöbetleşe işçi postaları kullanılan işlerde, bir hafta gece çalışanın, ondan sonra gelen hafta gündüz çalıştırılması suretiyle sıraya konulacağı düzenlenmiştir. Gece ve gündüz postalarında iki haftalık nöbetleşme esası da uygulanabilir. Bu şekilde iki haftada bir vardiyanın değiştirilmesi zorunludur.
Postalar halinde çalışmada da kesintisiz en az 24 saat olmak üzere hafta tatili kullandırılması zorunludur. İşçinin postalar halinde çalışması hafta tatili yapmamasının gerekçesini oluşturmaz.
Fakat vardiyası gece biten işçinin takip eden günün aynı saatine kadar çalıştırılmaması şartıyla, işten gece ayrılmış olması hafta tatilinin kullandırılmadığı anlamına gelmeyecektir.
Kanun yirmi dört saat esasını getirdiğinden, hafta tatili süresinin iki güne yayılması, kullandırılmadığı anlamına gelmeyecektir.