Emeklilik için bazı şartlar gerekir. Bunlar ilk sigorta olduğunuz tarihten sonra belli bir zamanı geçirmek, belli bir yaşa gelmek ve istenilen sayıda prim ödemesi yapmak. Bu zamanları ve prim sayılarını ilk sigorta olunan yani çalışmaya başlanılan tarih belirliyor.
Sigortalılar bazı hâllerde çalışma imkanları bulamadıklarından dolayı prim eksiklikleri oluyor. Çalışma hayatına doğum, askerlik, yurtdışı, eğitim gibi nedenlerle ara vermek durumunda kalınıyor.
İşte bu hâllerde bu eksik günleri satın almak yoluyla yani borçlanarak tamamlama imkanı veriliyor. Üstüne üstlük bazı hâllerde bu işlem size seneler evvel erken emekli olma şansı da tanıyor. Örnek vermek gerekirse; sigortadan evvel askerlik yapanlar 1 yaş erken emekli olabilirken, kadınlar 3 çocuk borçlanarak 6 sene kazanıyor, yaş şartı tamamlanması durumunda 6 sene erken emekli olunabilir.
Sigortalıların borçlanma yapabilecekleri süreler 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun 41'inci Maddesi ile düzenlenmiştir. Bu maddeye göre şu süreler borçlanılarak prim kazanılabiliyor. Burada borçlanmaktan kasıt o günlerin parasını ödeyerek satın alma anlamı taşıyor. İşte o süreler:
a) Er veya erbaş olarak silah altında veya yedek subay okulunda geçen süreleri,
b) Sigortalı kadının, 3 defaya mahsus olmak üzere doğum tarihinden sonra 2 yıllık süreyi geçmemek kaydıyla borçlanılacak sürelerde uzun vadeli sigorta kolları açısından sigortalı sayılmaması ve çocuğunun yaşaması şartlarıyla talepte bulunulan süreleri,
c) Sigortalı olmaksızın doktora öğrenimi veya tıpta uzmanlık için yurt içinde veya yurt dışında geçirdikleri normal doktora veya uzmanlık öğrenim süreleri,
d) Kamu personelinin aylıksız izin süreleri,
e) Sigortalı iken herhangi bir suçtan tutuklanan veya gözaltına alınanlardan bu suçtan dolayı beraat edenlerin tutuklulukta veya gözaltında geçen süreleri,
f) Sigortalı olmaksızın avukatlık stajını yapanların normal staj süreleri,
g) Hekimlerin fahrî asistanlıkta geçen süreleri,
h) Grev ve lokavtta geçen süreleri,
ı) 4857 sayılı Kanun'a göre kısmi süreli iş sözleşmesi ile çalışan sigortalıların, kısmi süreli çalıştıkları aylara ait eksik süreleri,
i) Seçim kanunları gereğince görevlerinden istifa edenlerin, istifa ettikleri tarih ile seçimin yapıldığı tarihi takip eden ay başına kadar açıkta geçirdikleri süreleri,
j) Sigortalı olmaksızın, 8 Nisan 1929 tarihli ve 1416 sayılı Ecnebi Memleketlere Gönderilecek Talebe Hakkında Kanun'a göre yurt dışına gönderilen ve öğrenimini başarıyla tamamlayarak yurda dönenlerden yükümlü bulunduğu mecburi hizmet süresini tamamlamış olanların, yurt dışında resmi öğrenci olarak geçirmiş oldukları öğrenim sürelerinin 18 yaşının tamamlanmasından sonraki döneme ait olan kısmı, sigortalının kendilerinin veya hak sahiplerinin yazılı talepte bulunmaları halinde borçlanma hakları bulunmaktadır.
Borçlanma yapmadan önce buna hakkınız olup olmadığınızı belirlemeniz gerekiyor. İsterseniz bazı borçlanmaların size ne kazandıracağını daha detaylı bakalım.
YURTDIŞI BORÇLANMA: Yurtdışında 18 yaşından sonra geçen çalışma sürelerini erkek sigortalılar borçlanarak yani satın alarak Türkiye'de emekli olabiliyor.
Eğer Türkiye'de de sigortaları varsa bu durum daha da avantaj oluyor. Kadınlar ise yurt dışında 18 yaşından sonra geçen süreleri çalışmasalar da satın alabiliyor.
Ancak son yasal değişiklikle yurtdışı borçlanma Bağ-Kur kapsamına alında unutmamak lazım.
DOĞUM BORÇLANMASI: Kadınlar sigortadan sonra dünyaya gelen ç3 çocuklarını borçlanarak 6 yıl yani 2160 gün kazanabiliyor. Bu da 6 yıl çalışmalarına gerek olmadan primlerini tamamlamalarını sağlıyor.
Örneğin bir kadın 58 yaşına gelmiş ancak primi 6 yıl eksik. Bu kadın üç çocuğunu borçlanarak 6 yıl daha çalışmaya ve beklemeye gerek olmadan erken emekli olabiliyor.
ASKERLİK BORÇLANMASI: Askerliğini sigortalı olmadan önce yapanlar için erken emeklilik şansı var. Bu kişiler askerlik günlerini borçlanarak, işe giriş tarihlerini o kadar gün geriye çekebiliyor. Bu durum onlara en az 1 yıl erken emeklilik sağlıyor. Eğer sigortadan sonra askerlik yapılmışsa bu durumda yine borçlanılarak eksik günler tamamlanabiliyor
KISMA ÇALIŞANLAR TAMAMLIYOR: Part-time çalışanlara 2011 yılında çıkartılan bir yasa ile önemli bir borçlanma imkanı getirildi. Buna göre kısa süreli çalışanlar 25 Şubat 2011 tarihinden sonra günlerini 30 güne tamalamak için borçlanma yapabiliyor.
MEMURLARIN HAKLARI: Memurlar ise ücretsiz izne ayrıldıklarında geçen süreleri borçlanarak keseneklerine ekleyebiliyorlar.
Borçlanma yapmak için işlemler zor değil. Öncelikle hakkınız olup olmadığınıo belirledikten sonra şu adımları izleyin:
-SGK'ya dilekçe ile başvurulur
-Borçlanılacak süre belirlenir
-Borçlanma tercihine göre para ödenir