İSTANBUL (AA) - BURHAN SANSARLIOĞLU - Emtia piyasasında mayıs ayında yatırımcısına en fazla kazandıran ürün yüzde 17,7 ile mısır olarak belirlendi.
Çin ve ABD arasındaki ticari gerilim, küresel büyümeye yönelik endişeler ve azalan talep beklentileri, emtia piyasasında işlem gören ürünlerin değer kaybetmesine neden oldu.
AA muhabirinin emtia piyasasında işlem gören 18 ürünün fiyat hareketlerinden derlediği verilere göre, mayıs ayında emtia grubu araçlarının 6'sı kazandırırken, 12'si kaybettirdi.
Emtia piyasasında mayısta yatırımcısına en fazla kazandıran ürün yüzde 17,7 ile mısır oldu. ABD'de etkili olan yağışlar nedeniyle mısır ekiminin geciktiği ve ABD'de bazı üreticilerin mısır yerine soya fasulyesi üretimine yöneldiğine ilişkin haberler, bu dönemde mısır fiyatlarının yükselmesine neden oldu.
Mayısta yatırımcısına en fazla kazandıran mısırı, yüzde 17,3 ile buğday, yüzde 12,2 ile kahve, yüzde 2,7 ile soya fasulyesi, yüzde 1,7 ile kakao ve altın izledi.
Söz konusu dönemde yatırımcısına en fazla kaybettiren emtia ise yüzde 13,2 ile Brent petrol oldu. Analistler, ABD ile Çin arasında artan ticari gerginliğin küresel petrol talebini olumsuz etkilediğini belirtti.
Brent petrolü, yüzde 11,3 ile pamuk, yüzde 10,5 ile platin, yüzde 9,8 ile bakır, yüzde 8,5 ile çinko, yüzde 7,6 ile kurşun, yüzde 4,6 ile doğal gaz, yüzde 4,3 ile paladyum, yüzde 2,4 ile gümüş, yüzde 2,3 ile nikel, yüzde 2,2 ile alüminyum ve yüzde 1,9 ile şeker takip etti.
- Mayısta kaybettiren Brent petrol, ilk 5 ayda en çok kazandıran oldu
Mayısta en çok kaybettiren Brent petrol, yılın 5 ayında ise yüzde 15,4 ile yatırımcısına en fazla kazandıran emtia oldu. Ocak-mayıs döneminde Brent petrolü, yüzde 13,8 ile mısır, yüzde 11,6 ile nikel, yüzde 5,7 ile çinko, yüzde 4,7 ile paladyum izledi.
Emtia piyasasında yıllık bazda yatırımcısına en fazla kaybettiren ise yüzde 13,9 ile doğal gaz oldu. Doğal gazı, yüzde 11,9 ile kurşun, yüzde 5,9 ile alüminyum, yüzde 5,7 ile gümüş ve pamuk takip etti.
- "Mayıs, mısır fiyatları için önemli bir zaman aralığı"
Vadeli işlem ve emtia piyasaları uzmanı Zafer Ergezen, AA muhabirine yaptığı açıklamada, mayıs ayı içinde emtialar için birçok gelişme olduğunu, bu gelişmelerde her zaman olduğu gibi hava durumunun önemli bir etken olarak yer aldığını söyledi.
Ergezen, mayısın, mısır fiyatları için önemli bir zaman aralığı olduğunu ifade ederek, "Çünkü yeni sezona dair ilk üretim tahminleri açıklanmış olur. Yeni sezona yönelik ilk tahminler olması nedeniyle vadeli mısır fiyatları üzerinde de önemli bir etkisi vardır. Ayrıca, mısır üretimi ve kalitesi hakkında bilgiler de bu aylarda paylaşılmaya başlanıyor. Bu nedenle mayıs, genel olarak mısır fiyatlarında dalgalanmaların da arttığı bir ay olarak görülür. O yüzden mısır fiyatlarındaki hareket şaşırtıcı değil. Fakat yaşanan yükselişi sadece üretim ve tahminler tarafına bağlamak çok da doğru olmayabilir." şeklinde konuştu.
Mısır üretim tahminlerinin düşmesinin fiyatları artırdığını belirten Ergezen, Avrupa'da sıcakların mayıs ayı boyunca etkili olduğunu, bununla beraber yılın başından bu yana yağışların mevsim normallerinin altında seyrettiğini, bunun da mısır üretimine yönelik beklentileri etkilediğini kaydetti.
Avrupa'nın, dünyanın en büyük dördüncü mısır üreticisi ve dünyanın en büyük mısır ithalatçısı olduğunu aktaran Ergezen, "Avrupa'da sıcaklar nedeniyle mısır üretim beklentilerinin düşmesi, talebin artacağına yönelik tahminleri de artırıyor. Zaten haziran ayında yayımlanan raporlarda, mısır stoklarının önceki aya göre 300 bin ton azaldığını gördük. Stokların azalması ile fiyatlar üzerindeki yukarı yönlü baskının artması normal karşılanmalıdır." ifadelerini kullandı.
ABD'de etkili olan yağışlar nedeniyle de mısır rekoltesine yönelik endişelerin etkili olduğunu vurgulayan Ergezen, ABD'nin dünyanın en büyük mısır üreticisi ve ihracatçısı olduğunu söyledi. Ergezen, "Hava durumu nedeniyle bir taraftan mısır talebinin artması, diğer taraftan ise arzın azalması bekleniyor. Böyle bir durumda ise vadeli mısır fiyatlarında hızlı bir yükseliş olması kaçınılmaz oluyor." dedi.
Ergezen, Fed'in faiz azaltacağına yönelik haberlerin emtialara yaradığını da sözlerine ekledi.
Bu arada, dünya borsalarında işlem gören emtiaların 2018 sonu, Nisan 2019 ve Mayıs 2019 kapanış fiyatları ve getirileri şöyle:
Emtia adı 31 Aralık 2018 (dolar) 30 Nisan 2019 (dolar) 31 Mayıs 2019 (dolar) Mayıs ayı fark (yüzde) Yılbaşına göre fark (yüzde) 1- Mısır 375,00 362,50 427,00 17,7 13,8 2- Buğday 503,25 428,75 503,00 17,3 -0,04 3- Kahve 101,85 93,15 104,60 12,2 2,7 4- Soya fasulyesi 895,00 854,00 877,75 2,7 -1,9 5- Kakao 2416,00 2359,00 2400,00 1,7 -0,6 6- Altın 1282,32 1283,45 1305,65 1,7 1,8 7- Şeker 12,03 12,34 12,10 -1,9 0,5 8- Alüminyum 0,8523 0,8202 0,8015 -2,2 -5,9 9- Nikel 4,8595 5,5569 5,4244 -2,3 11,6 10- Gümüş 15,475 14,950 14,580 -2,4 -5,7 11- Paladyum 1268,50 1389,50 1328,50 -4,3 4,7 12- Doğal gaz 2,851 2,575 2,454 -4,6 -13,9 13- Kurşun 0,9188 0,8759 0,8087 -7,6 -11,9 14- Çinko 1,1475 1,3270 1,2137 -8,5 5,7 15- Bakır 2,7257 2,9140 2,6267 -9,8 -3,6 16- Platin 795,50 888,00 794,00 -10,5 -0,1 17- Pamuk 72,20 76,78 68,08 -11,3 -5,7 18- Brent petrol 54,169 72,128 62,560 -13,2 15,4