MİT’in 5 maddelik tasarısını Ak Parti önce 2’ye indirdi. Ama MİT diretince Başbakan’ın talimatı sonrası 15 maddelik teklif çıktı
TBMM’de jet hızıyla görüşme takvimi belirlenen ve büyük tartışma yaratan MİT teklifinin hazırlık aşamasının da dikkat çekici olduğu ortaya çıktı. İlk etapta TIR müdahaleleri, İmralı ve Oslo görüşmelerine güvence ve dinleme yetkilerini içeren 5 madde olarak düzenlenen teklif, Ak Partigrubunda 2 maddeye düşürüldü; MİT diretince Başbakan’ın talimatıyla 15 maddeye çıktı. Teklifte kamuoyuna yansımayan ilginç detaylar da yer aldı.
Oslo, İmralı ve TIR baskını
Edinilen bilgilere göre, muhalefetin Oslo’da ve İmralı’da yürütülen müzakereleri, yargıyı işaret ederek sürekli eleştiri konusu yapması, 17 Aralık operasyonu sürecinde Suriye’ye giden MİT kontrolündeki TIR’ların cumhuriyet savcılarınca durdurulması, “paralel yapılanmanın devlet kurumlarından ayıklanması” tartışmaları nedeniyle MİT’in teşkilat yasasında değişiklik yapılması kararı alındı.
MİT, kapsamlı hazırlık yaptı. Ak Parti yönetimi, MİT’in sunduğu önerileri değerlendirerek acil olan düzenlemeleri 5 madde olarak belirledi. TBMM gündemindeki çıkarılması gereken zorunlu yasalar ve seçim nedeniyle sıkışık Genel Kurul takvimi nedeniyle Ak Parti grubu, düzenlemeyi 2 maddeye indirerek Jeotermal Kurul kurulmasına ilişkin torba teklife eklemeyi planladı. Ancak MİT, istediği değişikliklerin tamamının yasalaşmasında ısrarcı oldu.
Konu Başbakan’a iletildi
MİT, maddenin ihtiyaca karşılık vermeyeceğini iletince konu Başbakan’ın önüne geldi. Başbakan ise, TBMM Genel Kurul çalışmalarının uzatılarak MİT’in istediği düzenlemelerin tamamının çıkarılması için talimat verdi. Bunun üzerine 15 maddelik teklif, TBMM Başkanlığı’na sunuldu.
Kanun teklifinin gerekçesinde ilginç mesajlara yer verildi. Gerekçede, “Türkiye’nin bütünlüğüne, güvenliğine ve anayasal düzenine içten ve dıştan yöneltilen mevcut ve muhtemel faaliyetler hakkında istihbarat faaliyetini devlet çapında MİT’in oluşturacağı” kaydedildi. MİT’in yeni güvenlik ve dış politika ihtiyaçlarına cevap vermesi için yeni yasal düzenlemeler gerektiği belirtilen gerekçede “MİT mensuplarının haksız ve hukuksuz iddia ve isnatlarla görevlerinin açığa çıkmasına veya engellenmesine karşı gereken tedbirlerin alınması” ifadesi yer aldı.
Cumartesi komisyonda
TBMM’de, MİT teklifinin görüşme takvimi jet hızıyla belirlendi. TBMM İçişleri Komisyonu, cumartesi MİT teklifini görüşmek için gündemine alırken, Ak Parti grup yönetimi, Özel Yetkili Mahkemeler (ÖYM) ve torba teklifin yasalaştırılmasının ardından MİT teklifinin Genel Kurul’da önümüzdeki hafta içinde görüşülmesini kararlaştırdı.
MİT’İN YENİ YETKİLERİ
MİT teklifinde şu ilginç detaylar da bulunuyor:
* HER YERDE DİNLEME MERKEZİ: Geniş dinleme yetkilerini alan MİT, Türkiye’nin her yerinde dinleme merkezi kurabilecek.
* DİNLEME KAYITLARI YOK EDİLMEYECEK: Yürürlükteki MİT Kanunu’nda yer alan dinleme içeriğine ilişkin kayıtların 10 gün içinde yok edilmesi ve tutanak tutulması hükmü çıkarılacak.
* GİZEMLİ ALIMA ÖZEL KAYNAK: MİT alt yapı, istihbarat ve güvenlik amaçlı ihtiyaçları için doğrudan alım yapabilecek. Alımlar için kaynak, MİT Müsteşarı’nın teklifi, Milli Savunma Bakanı’nın uygun görüşü ve Başbakan’ın onayı ile Savunma Sanayii Destekleme Fonu’dan karşılanacak. SSM, bu kaynağı alım yapılan şirkete değil, doğrudan MİT hesabına yatıracak.
* TAKMA İSİMLE İHBARA SINIR: İsimsiz, imzasız, adressiz yahut takma adla yapıldığı anlaşılan ya da belli bir olayı ve nedeni içermeyen, delilleri ve dayanakları gösterilmeyen ihbar ve şikâyetler savcılarca işleme konulmayacak.
* 2. SORUŞTURMA YOK: MİT’le ilgili işlemlerde aynı konuyla ilgili yeniden soruşturma yapılamayacak.
* SÖZLÜ TALİMAT UYGULANACAK: MİT’e verilen görev ve yetkiler çerçevesinde yapılan her türlü talep öncelikli olarak yerine getirilecek. Böylece yazılı talimat dışında verilecek sözlü talimatlarda sorgulanmadan hızla uygulanacak. Bu talepleri yerine getirenler hakkında hukuki ve cezai sorumluluk doğmayacak.
* ENGELLEYENE 10 YIL: MİT’in kanunda yazılı yetkilerini kullanılmasını engelleyen kamu görevlileri, TCK hükümlerinin yanı sıra ayrıca MİT Kanunu gereği 10 yıl hapis cezası istemiyle yargılanacak.
* AİLELERE KORUMA: MİT mensupları ile istihbarat hizmetlerine yardımları teşvik edilenler ve bunları aileleri MİT Müsteşarının onayı ile koruma altına alınacak.
* ZARAR DEVLETE: MİT mensuplarının görevlerine yerine getirirken oluşan zararlar, devlet tarafından karşılanacak. Kasıt ve personelin ağır kusuru yoksa bu zarar çalışana rücu etmeyecek.
* TEÇHİZATA EL KOYMA: Kamu kurum ve kuruluşları, görev sırasında ihtiyaç duyulan hallerde, kullandıkları her türlü malzeme, ekipman, teçhizat ve cihazı diğer kanunlardaki düzenlemelere bakılmaksızın MİT’e devredecek.
* SORUMLU TUTULMAYACAK: Kimlikleri değiştirilenler, MİT’in görev ve faaliyetlerine yardımcı olanlar veya istihbarat hizmetlerinde istifade edilenler, kamu görevlisi olup olmadıklarına bakılmaksızın, görev, faaliyet ve yardımları sebebiyle sorumlu tutulmayacak.
* ŞİRKET KURABİLECEK: İstihbarat faaliyeti için görevlendirilenlerin kimlikleri değiştirilebilecek. Kimliğin değiştirilmesi için tüzel kişilikler kurulabilecek. Bunun için her türlü doküman hazırlayabilecek.
* SINIRDIŞI TALEP EDECEK: MİT yabancıların ülkeye giriş ve çıkışı ile vize, ikamet, çalışma izni ve sınır dışı edilmesi gibi konularda, ilgili kurumlardan talepte bulunabilecek.
* MÜSTEŞAR BELİRLEYECEK: MİT bünyesindeki bilgi ve belgelerin gizlilik derecelerini, paylaşıma açılmasına ve bunların akademik çalışmalar ile her türlü yayın ve edebi eserde kullanılmasına MİT Müsteşarı karar verecek.
* MADALYA VERİLECEK: Yurt içinde ve dışında olağanüstü başarı gösteren MİT personeline madalya verilecek. Personel alımında yalan makinesi gibi teknik cihazlar kullanılabilecek.
* SİLAH KAYDA GEÇECEK: MİT mensupları ile emeklilerinin her yerde taşıyacakları silahlar, MİT müsteşarlığının kayıtlarına işlenecek. Kayıt belgesi taşıma izni yerine geçecek.