Motiflerin Gizli Dili

Güzellikleri ile kendine hayran bırakan dokumalardaki motifler bizlere neler anlatıyor acaba hiç düşündünüz mü?

Yörük Beyi'nin hikâyesi

Yörük beyi obasını gezerken bir çadırın önündeki halı tezgâhına uzun uzun bakmış.

“Bu kilimi dokuyan kızın babasını çağırın bana” demiş.

Kızın babası Yörük beyinin yanına gelmiş.

Yörük beyi adama “Efendi, kızı gönlündekine ver” demiş.

“Fakirlik cana tak etti beyim, daha zengin bir talibi var.” diye cevap vermiş adam.

Yörük Beyi; “Sevenleri ayırma efendi, kızın gönlü kimdeyse kızını ona ver” demiş ve eklemiş “Kızına da söyle bundan böyle bunca al vurmasın yeşile”

İnsanoğlunun İz Bırakma Çabası ve Motifler

İnsanoğlu yüzyıllardan beridir her fırsatta kendinden bir iz bırakmaya çalışmış tarihe. Kimi zaman mağara duvarına, kimi zaman taşa, kimi zaman da kilime aktarmış anlatmak istediklerini.

Reklam
Reklam

Bir dokuma tasarlanırken bir bütün olarak tasarlanır ve dokunur, motifler ise cümleyi oluşturan kelimelere benzerler. Motiflerin dilinden anlayanlar, bu dokumaları kitap gibi okur onların ne demek istediklerini anlarlar.

Şimdi motiflerin gizli dünyasının kapılarını hep beraber aralayalım. Kuş Motifi

Kuş motifi, Anadolu'da çok çeşitli anlamlar ifade eden motiflerden biridir. Kuş motifi bazen sevgiyi, sevinci ifade ettiği gibi bazen de haber beklentisini ve muradı ifade etmektedir. Bazı kuş motiflerinin ölen kimselerin ruhunu simgelediği ve bu sebeple de ölüm anlamında kullanıldığı da görülmüştür. Damga (im) Motifi

Türkler aile, oba ve boyları kendilerine has çeşitli desenlerle imlemişlerdir. Toplulukları temsil eden bu imler aynı zamanda kültürel bir aktarım aracı olarak kullanılmıştır. Bu sebeple damga (im) motifleri, insanın ve toplumların ölümsüzlüğünü simgelemekted Kurt İzi Motifi

Kurt, gücü ve çevikliği nedeniyle; yiğitliği, kahramanlığı, gücü ve erki simgelemektedir. Anadolu'da korunma simgesi olarak kullanılmaktadır. Kurt, karanlıkta görme yeteneği sebebiyle aynı zamanda ay ve güneşi de simgelemektedir.
Akrep Motifi

Akrep motifi Anadolu'da kötülüklere karşı korunma amacıyla kullanılan motiflerden biridir. Dışarıdan gelebilecek düşman saldırılarına karşı koruma özelliği olduğuna inanılmaktadır.
Nazarlık Motifi

Nazar, belli özeliklere sahip kimselerde bulunduğuna inanılan; özellikle savunmasız gözalıcı insanlara, evcil hayvanlara, eve, mala mülke hatta cansız nesnelere zarar veren, bakışlardan fırlayan çarpıcı ve öldürücü bir kuvvet tanımlanabilir. Geometrik üçgen motifi, en basite indirgenmiş stilize edilmiş göz biçimidir. Hayat Ağacı Motifi

Hayat Ağacı sürekli gelişen, cennete yükselen hayatın dikey sembolizmini oluşturur. Geniş anlamda sürekli gelişim ve değişim içinde yaşayan evreni sembolize eder. Evrenin üç elementini: toprağın derinliğine inen kökleriyle yeraltını, alt dalları ve gövdesiyle gökyüzünü, ışığa yükselen üst dallarıyla cenneti birleştirir. Yeryüzü ve cennet arasındaki iletişimi sağlar.

Reklam
Reklam

Hayat ağacı motiflerinde en çok kullanılan servi devamlı yeşil renk, uzun ömürlülük, dayanıklılık, güzel şekil ve boyluluk gibi nitelikler serviyi iyilik ve güzellik sembolü haline getirmiştir. Bereket Motifi

Bitki, meyve, hayvan ve cansız figürlerin stilize edildiği bereket motifleri, evrenin yapısını, hareketini, yaşam ve ölüm döngüsünü, bereketi, bolluğu ve sonsuz mutluluğu simgeler. Pıtrak Motifi

Pıtrak tarlalarda bulunan, dikenleriyle insanlara ve hayvanlara yapışan bir bitkidir. Pıtrağın üzerindeki dikenlerin kötü gözü uzaklaştırdığına inanan Anadolu insanı onu nazarlık motifi olarak kullanmıştır. "Pıtrak gibi" deyimi ağaçlardaki meyve bolluğunu ifade etmektedir, bu yüzden de un çuvallarında, tandır örtülerinde pişmiş toprak kapların üzerinde kullanılmıştır. Eli Belinde Motifi

Dişiliğin simgesidir. Sadece analık ve doğurganlığı değil, ayni zamanda uğur, bereket, kısmet, mutluluk ve neşeyi de sembolize eder. Koç Boynuzu Motifi

Koç boynuzu motifi bereket, kahramanlık, güç ve erkeklik sembolüdür. Boynuz sembolü insanlık tarihinde her zaman güç kuvvet timsali olan erkekle özdeşleştirilmiştir. Koçboynuzu motifi koçun önden, yandan ve tepeden görünüşü spiral, hilal gibi şekillerle stilize edilerek dokumalara aktarılmıştır.

Reklam
Reklam