Bir rahatsızlığınız nedeniyle kan tahlili yaptırdınız ve tahlil sonucunuzda kısaltması MPV olan bir değer gördünüz. MPV genellikle komple kan sayımı testlerinin yani hemogram sonucunda karşımıza çıkar. Peki bu MPV nedir? MPV düşüklüğü veya MPV yüksekliği ne anlama gelir ve sağlığınızı nasıl etkiler. Bu değerin düşüklüğü veya yüksekliği hangi hastalıkların habercisi olabilir. Sizin için MPV ile ilgili merak ettiklerinizi özet olarak derledik. Ancak unutulmamalıdır ki tahlil sonuçlarınızla ilgili en doğru bilgiyi ve gerekli yönlendirmeleri hastanedeki doktorunuz yapacaktır. İşte MPV değeri ile ilgili düşüklüğünden yüksekliğine, ideal değerden ilişkili olduğu rahatsızlıklara kadar merak ettikleriniz...
MPV, İngilizce “mean platelet volume” yani “ortalama platelet (trombosit) hacmi”nin kısaltmasıdır. Kanı tahlil eden bir makinenin kan örneğindeki plateletlerin ya trombositlerin büyüklüğünü ölçüp verdiği ortalama bir değerdir.
Trombosit ya da platelet vücudun kan kaybı karşısındaki önemli savunma bir görevini üstlenir. Bir damar zarar gördüğünde reaksiyona giren trombositler kanın pıhtılaşmasını sağlayarak kan kaybının yaşandığı zedelenmiş bölgeyi tıkanması böylece kan kaybını önlerler. Platetlerin normal büyük veya küçük olması vücutta bazı ciddi problemlerin göstergesi olabilir.
MPV DEĞERİ KAÇ OLMALIDIR?
Plateletlerin hacmi simgesi fL olan femtoliter değeri ile hesaplanır. Normal şartlarda MPV değeri 7,5 fL – 11,5 fL aralığındadır. Bu aralıktaki trombositler 2,65 ila 2,8 mikrometre çapındadır.
MPV değerinin 9,37-12,8 fL arasında olması yani platetlerin 2,65-2,9 um çağında olması da güvenli kabul edilebilmektedir. Peki MPV değeriniz bu aralıklarında altında veya üstündeyse ne olur?
MPV’nin düşük olması kan pıhtıcıklarının oluşmasında görevli plataletlerin boyutunun normalden düşük olduğu anlamına gelir. Bunun pek çok farklı nedeni olabilir.
MPV düşüklüğü AIDS gibi viral enfeksiyonlar, iltihabik hastalıklar, kanser, kansızlık, lupus, bağışıklık sistemi rahatsızlıkları, böbrek yetmezliği, kan zehirlenmesi, romatizmal artrit, x bağlantılı thrombocytopenia gibi rahatsızlıklardan kaynaklanabilir.
Platetlerin anormal derecede küçük olması WAS geninin genetik mutasyona uğraması olan Wiskott-Aldrich sendormunun bir semptomu olarak görülür.
MPV düşüklüğü nasıl tedavi edilir?
MPV düşüklüğü yukarıda sıraladığımız hastalıklar gibi ciddi problemlerden kaynaklanıyor olabilir. MPV’nin yükseltilip normal değerlere geri dönebilmesi için düşüklüğe sebep olan rahatsızlığın tedavi edilmesi gerekir. Doktorunuz bu rahatsızlığın ne olduğunu bulmak için başka testler veya tahliller yaptırmanızı isteyebilir. Varsa ciddi bir rahatsızlığın vakit geçirmeden tedavi edilmesi için doktorunuzun söylediklerine uymalı ve gerekli işlemleri yaptırmalısınız.
MPV yüksekliği ortalama platelet büyüklüğünün normalden iri olduğu anlamına gelir. Vücutta fazla sayıda plateletler üretildiğinde otalama platet hacmi yükselir ki MPV test sonucu kemik iliğinde platelet üretimi veya platelet çöküşü ile ilgili probmleri ortaya çıkartabilir.
MPV yüksekliği lösemi, tiroit hormonu yüksekliği, B12 vitamin eksikliği, valvüler kalp hastalıkları, kemik iliği rahatsızlıkları, hamilelik, şeker, kronik myeloid lösemi, folat yetmezliği, obezite, sigara içilmesi, miyeloproliferatif hastalıklar, şiddetli kanama, GATA-! mutasyonu, diyabet, 21q11 silinme sendromu gibi durumlardan kaynaklanıyor olabilir.
İdyopatik trombositopenik purpura, myeloproliferatif meplasm, Bernard-Soulier sendromu, bağırsak iltihabı rahatsızlıklarında da görülür.
MPV yüksekliği nasıl tedavi edilir?
Yukarıda değindiğimiz gibi MPV yüksekliğinin pek çok farklı sebebi olabilir. Bu yüzden doktorunuz MPV yüksekliğinin kaynağını bulmak için sizden başka testler, tahliller yaptırmanızı isteyecektir. Ciddi rahatsızlıklara işaret edebilecek MPV yüksekliğinde doktorunuzun yönlendirmesini dikkate alıp takip etmeniz çok önemlidir.
MPV’nin ne anlama geldiğine, MPV düşüklüğünün ve yüksekliğinin hangi rahatsızlıklarla ilintli olabileceğine değindik. MPV değeriniz normalin üstünde veya altında çıkması durumunda, ihmal etmeyin ve bir doktora danışmakta vakit kaybetmeyin. MPV değerinizi beklenenden fazla veya az olmasına yol açan durumun tespiti için bir hastaneye gidip bir doktordan yardım almanız sağlığınız ve mutluluğunuz için çok önemli olabilir.
PLATETLER NASIL ÇALIŞIR?
Kan pulcukları da denilen plateletler insanlarda alyuvarlar gibi disk şeklindedirler ve çekirdekleri yoktur. Peki platetler pıhtılaşmayı nasıl gerçekleştirir. Damarın üç kısmındaki endotel yapı hasar gördüğünde altında kollajen yani bağ dokusu ortaya çıkar. Platetler de kollajen ile temas ettiklerinde aktive olup ona bağlanır. Kan pulcukları bu şekilde hasarlı bölgede kümeleşerek bir tıkaç oluştururlar. Bu sırada kan pulcukları ortama granüller bırakır. Bu maddeler de başka kan pulcuklarının kollajene bağlanan kan pulcuklarına bağlanmasını sağlar. Bu şekilde birikerek kan akışı önlenir. Damarın hasar gören kısmı tıkanmış olur, kanın dışarı çıkmasının önüne geçilir.
Yukarıda değindiğimiz gibi trombositlerin şekillerindeki sıkıntılar kadar sayısındaki düşüklük veya yükseklik de çeşitli sağlık problemlerinin göstergesi olabilir. PLT yüksekliği ve düşüklüğü ile ilgili de bilgi almak, hangi hastalıklarla ilintili olabileceğini öğrenmek isterseniz aşağıdaki yazımızdan faydalanabilirsiniz.