Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da karara tepki verilmesi konusunda uluslararası kamuoyuna çağrı yapmıştı.
BM: İDAM KARARI UYGULANMASIN
BM Genel Sekreteri Ban Ki-mun, verilen idam kararları nedeniyle derin endişe duyduğunu bildirerek Mısır'a idam cezalarını uygulamama (moratoryum) çağrısında bulundu.
BM Genel Sekreterliği'nden yapılan açıklamada, Genel Sekreter'in, eski Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi ile yaklaşık 100 kişiye idam cezası verilmesinden derin endişe duyduğu belirtilerek, BM'nin her ne şart altında olursa olsun idam cezasına karşı olduğu kaydedildi.
Açıklamada, Genel Sekreter Ban'ın Mısır'a, "Medeni ve Siyasi Haklara İlişkin Uluslararası Sözleşme İkinci İhtiyari Protokolü"nü onama ve idam cezalarının uygulanmaması (moratoryum) çağrısı yaptığı belirtildi.
Söz konusu protokolde, taraf ülkelerden idam cezalarının uygulamasını durdurmaları ve idam cezasının kaldırılması için her türlü önlemi almaları isteniyor.
Genel Sekreter Ban'ın Mısır'daki idam kararlarının etkileri konusunda da uyarıda bulunduğu kaydedilen açıklamada, Ban'ın "Kitlesel yargılamalar soncunda verilen idam cezalarının uzun dönemde Mısır'ın istikrarı üzerinde olumsuz etkileri olabilir" ifadelerine yer verildi.
Açıklamada, Ban'ın, çoğulculuk ve tüm seslerin duyulmasına verdiği önem vurgulanarak, Genel Sekreter'in Mısırlı yetkililere, temyiz sürecinde sanıklara yasaların tanıdığı hakların sağlanması ve adil bir şekilde yargılanmalarının garanti altına alınması çağrısı yaptığı ifade edildi.
"TEMYİZ İHTİMALİ VAR"
BM Genel Sekreter Sözcü Yardımcısı Farhan Haq da, basın toplantısında AA'nın sorusu üzerine yaptığı açıklamada, idam cezasına karşı duruşlarının bilindiğini belirterek, "Halen bu kararların temyiz edilme ihtimali var. Mahkeme sürecinin ilerleyişine ilişkin duyduğumuz kaygıları daha önce de belirttik. Bu konudaki değerlendirmelerimiz sürüyor" dedi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın uluslararası topluma yaptığı çağrı da hatırlatılarak BM'nin bu konuda ne yapabileceğinin sorulması üzerine de Haq, "BM olarak tüm ülkelerde yargılama süreçlerinin yasalara uygun ve adil bir şekilde gerçekleşmesi konusunda ısrar ediyoruz" dedi.
BEYAZ SARAY: KARARDAN DERİN RAHATSIZLIK DUYUYORUZ
Beyaz Saray Sözcüsü Josh Earnest, Mısır'da darbeyle görevinden uzaklaştırılan seçilmiş Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi ve Müslüman Kardeşler üyelerine verilen müebbet hapis ve idam cezalarıyla ilgili olarak, "Mursi ve diğer birçoklarına karşı siyasi motivasyon içeren bu karardan derin rahatsızlık duymaktayız. Özellikle de kitlesel dava ve mahkumiyet uygulamalarını kınıyoruz" dedi.
Earnest, günlük basın toplantısında, Mursi'ye idam kararı ve müebbet hapis cezası verildiğini hatırlattı.
"Mısır mahkemesinin, eski Cumhurbaşkanı Mursi ve diğer birçoklarına karşı siyasi motivasyon içeren kararından derin rahatsızlık duyuyoruz" ifadesini kullanan Earnest, Mursi'nin avukatının kararı temyize götürme niyetinde olduğunu anımsattı.
Earnest, şunları kaydetti:
"ABD olarak, Mısır'da çeşitli siyasilere yönelik tutuklamalar ve mahkumiyetlere yönelik defalarca kaygılarımızı dile getirdik. Prosedürlerin, yalnızca uluslararası değerlere aykırı olmakla kalmayıp aynı zamanda tüm Mısırlıların hak ettiği istikrara da zarar verecek şekilde yürütülmesinden kaygılıyız. Özellikle de Mısır'ın uluslararası yükümlülükleriyle uyumlu olmayan şekilde yürütülen ve muhalifler ile sivil toplum liderleri de dahil şiddetten uzak aktivistlere ve hatta bağımsız gazetecilere karşı sıklıkla kullanılan kitlesel dava ve mahkumiyet uygulamalarını kınıyoruz. Bu uygulamalar adil değil ve Mısır'da hukukun üstünlüğüne yönelik güvenin altını kazıyor."
Earnest, bu konudaki mesajlarını kamuoyunda ortaya koyduklarını ve Mısırlı yetkililerle de doğrudan konuştuklarını bildirdi.
ABD Dışişleri Bakanlığı da darbeyle görevinden uzaklaştırılan ilk seçilmiş Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi ile Müslüman Kardeşler üyelerine verilen müebbet hapis ve idam cezalarından "derin kaygı" duyduklarını bildirdi.
İNGİLTERE'DEN TEPKİ
İngiltere, Mısır'ın darbeyle görevinden uzaklaştırılan seçilmiş ilk Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi hakkında bugün verilen müebbet hapis ve idam cezalarından derin endişe duyduğunu bildirdi.
İngiltere Dışişleri Bakanlığı'ndan açıklama yapıldı. Açıklamada, "İngiliz hükümeti, Mursi ve 100'den fazla kişiye verilen idam cezasından derin endişe duymaktadır. Bu endişe, karar ilk açıklandığında da belirtilmiştir" denildi.
Bakanlık, bugün onanan cezalarla ilgili temyize gidileceğinden haberdar olduğunu belirttiği açıklamasında, "İngiltere, demokrasiye ve hukukun üstünlüğüne dayanan daha istikrarlı bir Mısır'ı desteklemektedir. Bundan sonraki yasal süreçleri yakından takip etmeye devam edeceğiz" ifadesi kullanıldı.
AB'DEN KARARA TEPKİ
Avrupa Birliği (AB), Mısır'da askeri darbeyle görevinden uzaklaştırılan seçilmiş ilk Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi'ye idam cezası verilmesini "endişeli bir gelişme" olarak niteledi.
AB Dışişleri ve Güvenlik Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini tarafından yapılan yazılı açıklamada, "2011 yılındaki hapishaneden firara ilişkin toplu mahkemelerin sonucu olarak Mısır'da eski Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi ve beş yönetici hakkında verilen idam cezalarının bugün onaylanması endişe verici bir gelişmedir" ifadelerine yer verildi.
Açıklamada, Mursi'ye verilen idam cezasının "insan onurunun kabul edilemez bir şekilde ayaklar altına alınmasının bir göstergesi" olduğu kaydedilerek, "İdam cezası son derece acımasız olduğu gibi hiçbir caydırıcılığı da bulunmamaktadır" denildi.
YEŞİLLER PARTİSİ'NDEN TEPKİ
Yeşiller Partisi Milletvekili ve Mısır Sorumlusu Franziska Brantner, askeri darbe ile görevinden uzaklaştırılan Mısır'ın seçilmiş ilk Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi hakkında verilen idam cezasının onanması sonrasında Almanya Başbakanı Angela Merkel'in "sesini yükseltmesini" istedi.
Mursi'ye verilen idam cezası sonrası AA muhabirinin sorularını cevaplayan Brantner, verilen ölüm cezasının uzun süredir devam eden keyfi ve kabul edilemez mahkeme kararlarının en alt noktası olduğunu vurguladı.
Kararın Mısır'ın mevcut rejiminin daha önce olduğu gibi Müslüman Kardeşler'e savaş açmasının bir sonucu olduğunu belirten Brantner, "Bu karar sayesinde Müslüman Kardeşler, El Kaide ve DAEŞ ile bir tutulmuştur" ifadesini kullandı.
Brantner, "Karar sayesinde Mısır'ın mevcut rejimi ülkedeki ve bölgedeki krizin üstesinden gelme şartlarını derinden yaralamıştır" ifadesini kullanarak, kararın özünde ulusal uzlaşmanın sağlanmasını kuvvetlendirmesi gerekirken, kararın ulusal uzlaşmayı boğduğunu belirtti.
Alman Hükümeti'nin iki hafta önce Mısır'ın şu anki Cumhurbaşkanı Sisi'ye kırmızı halı serdiğini hatırlatan Brantner, şu değerlendirmelerde bulundu:
"CDU ve CSU Birlik Partileri'nin Meclis Grup Başkanı Volker Kauder Mısır'daki hukuki durumunu övmüştür. Eğer Bayan Merkel ölüm cezası konusundaki eleştirilerinde ve tutumunda samimiyse, Mursi hakkında verilen bu ölüm cezasına karşı sesini yükseltmelidir."
MURSİ BAŞKA BİR ÜLKEYE GÖNDERİLMEMELİ
Brantner, ölüm cezasının doğal olarak kendi değerleriyle uyuşmadığını ifade ederek, şöyle devam etti:
"Mursi'nin başka bir ülkeye gönderilmesi bizim görüşümüze göre söz konusu değildir. Yeşiller iki hafta önce Sisi'nin Almanya'ya davet edilmesini protesto etmiştir. Alman Hükümeti (bu davetle) kendinin (konuyla ilgili) önceki görüşlerini yok saymıştır. Sisi Almanya'ya Mısır'daki parlamento seçimleri yapıldıktan sonra gelebilmeliydi."
FRANSA İNSAN HAKLARI LİGİ: KARAR KABUL EDİLEMEZ
LDH, Mısır'ın darbeyle görevinden uzaklaştırılan seçilmiş ilk Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi ile Müslüman Kardeşler üyelerine verilen müebbet hapis ve idam cezalarının kabul edilemez olduğunu bildirdi.
LDH'dan yapılan yazılı açıklamada, bugün kamuoyuna duyurulan Mursi ve Müslüman Kardeşler üyelerine verilen cezaların "haksız" olduğu kaydedildi.
Açıklamada, kararların "tamamen kabul edilemez" olduğu vurgulandı.
ULUSLARARASI AF ÖRGÜTÜ'NDEN KARARA KINAMA
Uluslararası Af Örgütü, askeri darbe ile görevinden uzaklaştırılan Mısır'ın seçilmiş ilk Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi hakkında idam cezası verilmesi kararını kınadı.
Uluslararası Af Örgütü İsveç Sözcüsü Elisabeth Löfgren, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Mursi ve arkadaşlarına verilen idam cezalarının onanmasını örgüt olarak kınadıklarını belirterek, "İdamların durdurulması için dünyanın dört bir tarafındaki bürolarımız kanalıyla etkili protestolar yapacağız” dedi.
Dünyadaki bütün idam cezalarına karşı olduklarını kaydeden Löfgren, "Mursi'ye verilen ceza Mısır'daki adalet sisteminin tamamen çöktüğünü gösteriyor. Eğer dünya olarak Mursi'nin idam edilmesini önleyemezsek, Mısır felaketin eşiğine gelir” ifadelerini kullandı.
Uluslararası Af Örgütü üyelerinin bulundukları ülkelerdeki Mısır büyükelçiliklerini arayarak kararı protesto ettiklerini ifade eden Löfgren, "Mısır adalet sisteminin Sisi'nin etkisinde olduğunu tespit ettik. Mursi'nin idam cezasının onanması tamamen siyasi bir karardır. Ve Sisi'nin isteği doğrultusunda yargıçlar karar verdi" değerlendirmesinde bulundu.
İNSAN HAKLARI İZLEME ÖRGÜTÜ: KARAR SİYASİ VE HAKSIZ
(GEN) Mursi hakkındaki idam kararına İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW), demokratik yollarla seçilmiş ilk cumhurbaşkanı Muhammed Mursi ile Müslüman Kardeşler Teşkilatı (İhvan) liderlerine yönelik idam kararını "siyasi ve haksız" olarak nitelendirdi.
Merkezi Londra'da bulunan HRW Ortadoğu ve Kuzey Afrika Bölgesi Müdür Yardımcısı Nedim el-Huri, Mısır'da Mursi ve diğer sanıklar hakkında bugün verilen idam kararını değerlendirerek, "Söz konusu karar, bazı güvenlik görevlilerinin tanıklıkları üzerine verildi. Kararın alınmasında herhangi bir yargılanmada mesnet teşkil edecek bireysel ya da şahsi sorumluluğa ilişkin delil bulunmamaktadır" dedi.
Örgüt olarak daha önce yargılamanın haksız olduğunu ve yenilenmesini talep ettiklerine işaret eden Huri, "Hükümlerin, Mursi ve İhvan üyeleri aleyhinde bir buçuk yıldan bu yana verilen siyasi suçlama ve iddiaların devamı niteliğinde olduğunu düşünüyorum. İdam kararı, haksız ve siyasidir. Adil yargılanma için uluslararası normlara uygun şekilde mahkemenin yenilenmesi yönündeki talebimizi tekrarlıyoruz" diye konuştu.
ANKARA’DAN SERT TEPKİ
Başbakan Ahmet Davutoğlu, Mısır mahkemesinin, Muhammed Mursi’yi müebbet hapis cezasına çarptırmasına ilişkin olarak, “Şimdi işte sınav vaktidir, Batı ülkeleri sınavdadır. Hiç ir zaman şiddete başvurmamış siyasi bir hareketin önemli isimlerinden birinin idama doğru yürüyüşü konusunda ne yapacaklarını göreceğiz. Türkiye’deki demokrasi ve özgürlük yanlıları sınavdadır” diye konuştu. Dışişleri Bakanlığı da, Mursi hakkında verilen idam cezasının onanmasını kınadı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, dün yaptığı yazılı açıklamada şu ifadeleri kullandı: “Bu kararlar, hukukun, temel hak ve özgürlüklerin katledilmesidir. Sayın Mursi’nin bir başka davadan müebbet hapis cezasına da çarptırılmış olduğu bu süreç, binlerce masum insanı öldüren ve onbinlerce kişiyi haksız yere hapse atan darbe yönetiminin hukuku ayaklar altına aldığının en bariz göstergelerinden biridir. Mısır’da toplumsal barışı ciddi biçimde tehlikeye sokabilecek bu gidişata son verilmesi, darbe yönetiminin talimatlarıyla verilen idam kararlarının geri alınması için uluslararası toplumu harekete geçmeye çağırıyoruz.”
CHP Genel Başkan Yardımcısı Mehmet Bekaroğlu kararı ‘rezalet’ olarak değerlendirdi.
ERDOĞAN'DAN DÜNYAYA ÇAĞRI
Kararların ardından Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan uluslararası kamuoyuna çağrıda bulunmuştu.
"Bu kararlar, hukukun, temel hak ve özgürlüklerin katledilmesidir" diyen Erdoğan, "Darbe yönetimin talimatlarıyla verilen idam kararlarının geri alınması için uluslararası toplumu harekete geçmeye çağırıyoruz" ifadesini kullanmıştı. (AJANSLAR)