Yaz hayatımızı, hem aşırı sıcaklar ve buna karşılık vücudumuzun yanıtları yönünden hem de tatil mevsimi olduğundan gözden geçirmek, hastalık ve sıkıntılarımızı azaltacaktır.
Kadın vücudunda, aynı ağızlarımızda olduğu gibi, vajinada doğal olarak yaşamını sürdüren bakteriler vardır.
Kadıköy Florence Nightingale Hastanesinden, Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Cem Baykal mutlu bir yaz gebeliğinin adımlarına dikkat çekti.
Bakterilere dikkat!
Vajinadaki bakteriler içinde doğal ve yararlı olanları yanında, uygun şartları bulduğunda baskın hale gelerek sorun ve şikâyetlere neden olabilen zararlı bakteriler de vardır. Bu kötü bakterileri baskın hale getiren uygun şartlar ise aşırı sıcak, terleme, nem ve sıcağa bağlı değişikliklerdir ki bu değişimlerin hepsi gerek aşırı sıcakların yaşanması durumunda gerekse de deniz ve havuz gibi alışkanlıkların hayatımıza girmesi nedeniyle yazın daha yoğundur. Bu şartları bulan ve vajinayı koruyan, olması gereken yararlı bakterileri yenerek baskın hale gelen zararlı bakteri ve ajanlar üremeye ve ortamı ele geçirmeye başlarlar.
En sık görülen vajinal enfeksiyonlar mantar enfeksiyonları ve bakteriyel vajinozis denilen durumlardır. Bu iki enfeksiyon da mantar hücreleri ya da bakterilerin aşırı üremesi sonucu ortaya çıkar ve genelde aşırı kaşıntı, yanma, rahatsızlık hissi, kızarıklık ve akıntı ile belirti verir.
İdrar yolları enfeksiyonları
Bu aylarda daha sık görülür ve benzer şekilde bakterilerin üretra adı verilen idrar açıklığından yukarı bulaşması ile görünür. Akut idrar yolları enfeksiyonları ciddi anlamda ağrılı ve tehlikeli olabilir, ayrıca yukarı doğru yayılarak böbreklere gittiğinde tehlike düzeyi artar. Belirti olarak sık ve ağrılı idrara çıkma, idrarda kanlı renk değişikliği, tuvalet sonrası bitmediği hissi görülebilir.
Kuşkusuz üriner enfeksiyonlar ya da vajinal enfeksiyonlar sadece yaza bağlı faktörlerle ilgili değildir. Cinsel bölgedeki bakterilerin dengesi ve varlığı birçok etkenden etkilenir; başka nedenle alınan antibiotikler, doğum kontrol hapları, bağışıklık sistemini güçsüzleştiren diabet (şeker hastalığı) gibi nedenler, ya da basitçe yaz aylarında cinsel bölgenizi kaşımak ya da giyinme sırasında mikrop bulaştırmak bile sayılabilir.
Bazı insanlar diğerlerine göre enfeksiyonlara daha yatkındır ve her kadın bu açıdan bir diğerinden farklıdır. Kuşkusuz yazının burasına kadar saydığımız şikayet ya da belirtilerden herhangi biri sizde mevcutsa bu yazıyı okumakla zaman kaybedeceğinize bir an önce jinekoloğunuza ulaşmalısınız.
Peki henüz böyle bir şikayetiniz yoksa bunları önlemek ya da azaltmak için ne gibi önlemler alabiliriz?
İç giyime önem verin…
Yaz aylarında giyim ve gardırobunuzu mutlaka tamamen pamuklu iç çamaşırlarından oluşacak şekilde ayarlamalısınız. Görünüm, moda ya da alışkanlık nedeniyle giyilen pamuklu olmayan çamaşırlar sizi aynada iyi hissettirse de nem ve teri emmedikleri, hatta üzerlerinde tuttukları için hastalıklara davetiye çıkarırlar, ayrıca tanga modeli çamaşırların da zaten terden rahatsız deriyi sürtünme ve tahriş yoluyla da enfeksiyonlara açık hale getirdiği unutulmamalıdır.
Pamuklu çamaşır kullanırken bile eğer çok terli ya da ıslaksanız yapılacak en iyi önlem mutlaka temiz bir tane daha taşımak ve hemen değiştirmektir. Unutmayın ki ne kadar pamuklu oldukları iddia edilse de günlük hijyenik ped taşıyıp değiştirmektense yedek bir pamuklu çamaşır taşımak ve değiştirmek daha sağlıklıdır. Yaz aylarında gerek tuvalet alışkanlığı sonrası gerekse çamaşır değişimi, kurulanma ya da mayo değişimi gibi eylemlerde ellerimizi mutlaka bu işlemlerden önce yıkamak gerektiği unutulmamalıdır.
Bu işlemler sonrası el yıkama gereklidir ancak o sizden sonra oda ya da tuvaleti kullanacak insanı korurken, kendinize dokunma sırasında mikrop bulaştırmamak için öncesinde de mutlaka uygulanmalıdır. Sık değiştirdiğiniz pamuklu çamaşırlarınızın yıkanması sırasında da sıcak suyla yıkanması önemlidir. Dolayısıyla çamaşır satın alırken kaç derece sıcaklıkta yıkanabildiğini etiketinden kontrol etmek akıllıca olur zira sıcak suda yıkanmaya uygun olmayan her çamaşır sağlığınıza tehdit bütçenize darbedir.
Tanga gibi ipli çamaşırların anüs ve vajen arasında ipleri kanalıyla bakteri köprüsü görevi yaptığını unutmamak da alışveriş için önemli bir uyarıdır. Bebeklerimizin altını değiştirirken nasıl anüsteki mikropların öne gelmesini istemediğimiz için önden arkaya silme ve yıkamayı annelere öneriyorsak kendiniz için de geçerli olan bu uyarıyı tangalar yoluyla çiğnemeyiniz.
Havlularınız
Mantar hücreleri ve bakterilerin bazıları nemli havlularınızda yaşayabilir. Bu yüzden en çok güvendiğiniz en yakın arkadaşınıza ait bile olsa kimsenin havlusunu kullanmayın ve kendinizinkini kullandırmayın. Otel ve havuzlardaki havlular, plaj havluları ve şezlong minderleri de bu kurala tabidir. Özellikle yıkanan havluların kurumasının bile zor olduğu nemli ve sıcak havadaki kullanımlarda bu durum unutulmamalıdır. Kişisel ya da kullanım havlularınızı sık olarak sıcak suyla yıkayın ve çabuk kurumasını sağlayın
Mayolarınız
Asla ama asla ıslak mayonuzla oturmayın, güneşlenmeyin, havluyla kurulandığınızda mayonuzun kurumadığını unutmayın. Mutlaka deniz ya da havuzdan çıktıktan sonra kendinizi tamamen kurulayıp üstünüze kuru mayo giymeniz gerekmektedir. Özellikle kirli deniz, havuz ya da göl gibi durgun sulardan her türlü bakteriyi kapabileceğinizi de akıldan çıkarmamakta fayda var.
Bisiklet sürülebilir mi?
Kadınların bisiklet kullanımı sırasında bisiklet koltuğu vajen ve vulvaya (dış cinsel bölge) sürekli baskı ve hareket uygular, sürtünme olur. Aynı zamanda bol miktarda da terleten bir spor/aktivite olduğu için cildiniz ve koltuk arasında aşırı nemli bir ortam oluşur ve hapsedilir. Bu ortam, istenmeyen her türlü ortamı yarattığı için enfeksiyonlara daha kolay yakalanmanıza sebep olur. Oturma şeklinizi değiştirmek ya da kurutucu materyal ile bisiklete binmek bu konuda yardımcı olabilir. Sadece bu spor sırasında olmak üzere normalde çok önerilmeyen pudra kullanımı bile bu durumdan daha iyidir ve önerilir. Spor malzemeleri arasında bulabileceğiniz nem emici iç giyim malzemeleri de bu sorunu aşmanıza yardımcı olacaktır.
Yaz cinselliği nasıl olmalıdır?
Vajinadaki mantar enfeksiyonları tıbben cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar başlığında incelenmese de mantar hastalığı cinsel partnerinizden gelemez demek değildir. Cinsel eylem sırasındaki farklı durumlar ağız cinsel bölge ya da tam tersi bulaşıları da kolaylaştırabilir. Normal ilişki sırasında da partnerinizden mantar alabilirsiniz.
Yaz ayları için olduğu kadar, yılın geri kalan kısmı için yapılacak son ama etkili uyarı ise, vajinanızı hiçbir zaman içine su ya da vücut şampuanları tutarak yıkamamanız kuralıdır. Dış cinsel bölge temizliği için ise bu bölgeye özel üretilmiş asidik Ph'lı kadın bakım jelleri kullanmanız daha iyi bir seçim olacaktır. Çok çok zorunlu kalmadıkça ipli vajinal tamponların kullanımından da kaçınmalısınız. Unutmamalısınız ki her kadının biraz akıntısı olması normal değildir, kokulu ya da renkli, süt kesiği gibi ya da burun kiri rengindeki akıntı normal olamaz, jinekoloğunuza gitmeyi ihmal ettiğinizde bu enfeksiyonlar yukarı ve karnınızın içine doğru yayılıp çok ciddi hatta geri dönüşü olmayan durumlara bile yol açabilir.