Emek, özveri ve sabır isteyen öğretmenlik mesleğine başlamak devamlı değişen sistemler ve koşullar sebebiyle kafanızı karıştırıyor olabilir. Peki, nasıl öğretmen olunur? Sınıf öğretmeni, engelli, gölge öğretmen olma yolu nedir? İşte merak edilenler!
Öğretmen olabilmek için 4 yıllık Eğitim Fakültesi bölümlerinden mezun olmanız ya da Fen Edebiyat Fakültesi bölümlerinden mezun olduktan sonra formasyon almanız gereklidir. Mezuniyet sonrası KPSS ile atanabilmek için genel kültür - genel yetenek, eğitim ve ÖABT olmak üzere üç sınavı başarıyla tamamlamalısınız.
Sınıf öğretmenleri yeni sistemde öğrencilerin temel eğitimdeki ilk dört yılından sorumlu olan öğretmenlerdir. Sınıf öğretmeni olmak için herhangi bir Eğitim Fakültesinin Sınıf Öğretmenliği bölümünden mezun olmanız gerekir. İlgili KPSS aşamalarından aldığınız puan ve sıralamayla tercih yaparak atamanızı gerçekleştirebilirsiniz. Devlet kurumlarına ek olarak özel okullarda da çalışabilirsiniz. Özel okullarda çalışmak için KPSS şartı aranmaz.
Halk eğitim merkezlerinde öğretmen olarak çalışmak için farklı şartlar aranır. Bazı eğitimler için usta öğreticilik belgesine sahip olmanız gerekirken, bazıları için ise öğretmen olmanız yeterlidir. Herhangi bir dil bölümünün lisans eğitimini tamamlayanlar öğretmen olmalarına bakılmaksızın halk eğitim merkezlerinde kurs verebilirler. Halihazırda bir devlet okulunda öğretmen olarak çalışanlar, okullarındaki derslere ek olarak halk eğitim merkezlerinde de ders verebilirler. Böyle bir durumda, ders sayısı sınırı göz önüne alınmalıdır.
Önceki sistemde bir öğretmenin kadroya geçebilmesi için KPSS P121 puanıyla atandıktan sonra bir yıllık adaylık eğitimin başarıyla tamamlaması gerekiyordu. Yeni sistemde ise atanan öğretmenler üç yılın sonunda adaylık sürecini başarıyla tamamladıkları takdirde kadroya geçebilirler. 3 yılın sonunda kadroya geçen öğretmenlerin aynı yerde bir yıl da kadrolu olarak çalışmaları gerekir. Bu sistemin 2+1 olarak değiştirileceğine dair iddialar olsa da henüz böyle bir uygulamaya dair resmi bilgi bulunmuyor.
Sözleşmeli öğretmen olabilmek için geçilmesi gereken pek çok aşama var. Öğretmenlik bölümü mezunu ya da formasyon sahibi adayların KPSS'ye girmeleri gerekir. Adaylar, üç aşamadan oluşan bu sınavlardan minimum taban puanının üzerinde puan almalıdır. Ardından, alınacak kişi sayısının üç katı kadar aday sözlü sınava davet edilir ve bu adaylar yeniden bir değerlendirmeye tabi olurlar. Bu aşamaların tamamını başarıyla tamamlayan öğretmen adayları tercihlerinden herhangi birine yerleşmeleri durumunda sözleşmeli öğretmen olarak çalışırlar.
Engelli öğretmen olarak atanabilmek için gerekli koşulları taşıyan adayların E-KPSS'ye (Engelli Kamu Personel Seçme Sınavı) girmeleri gerekir. Öğretmen olarak atanmak isteyen adayların eğitim fakültesi mezunu olmaları ya da fen edebiyat fakültelerinden mezun olduktan sonra formasyon eğitimini başarıyla tamamlamış olmaları beklenir. Sınav sonucuna göre engelli kadro sıralamasına giren adaylar tercihlerini yaparak öğretmen kadrosuna atanabilirler.
Gölge öğretmenlik, isim olarak klasik öğretmenlik gibi görünse de bildiğimiz formatta bir öğretmenlik işi değildir. Gölge öğretmenler down sendromu, otizm ya da sosyal beceri eksikliği gibi özel durumları olan çocuklara her alanda destek olurlar. Dolayısıyla resmi bir öğretmenlik işinden bahsedemeyiz. Aileler tarafından tutulan gölge öğretmenler; eğitim yardımcısı, oyun ablası ya da abisi olarak da adlandırılırlar. Gölge öğretmen olarak çalışmak isteyenlerin pedagojik bilgi birikiminin güçlü olması, sabırlı ve hoşgörülü davranması çok önemlidir. Bu iş üzerine uzmanlaşmış farklı merkezler aracılığıyla gölge öğretmenlik eğitimi alabilirsiniz.
Özel eğitim kurumlarında ve rehabilitasyon merkezlerinde çalışmak üzere sertifika eğitimi alan sınıf öğretmenlerine sertifikalı sınıf öğretmeni unvanı verilir. Özel ihtiyaçları olan öğrencilerin gelişimiyle özel olarak ilgilenen bu öğretmenler, tıpkı gölge öğretmenlerde olduğu gibi yüksek bir pedagojik bilgi birikimine sahip olmalıdır. Bu unvana sahip olabilmek için gerekli sertifika, sertifika programları sunan farklı kuruluşlardan edinilebilir.