Bugün Nazım Hikmet'in 118. doğum günü. 15 Ocak 1902'de Selanik'te dünyaya gelen ve 1963 yılında Rusya'da hayatını kaybeden Nazım Hikmet, ölümünün üzerinden 57 yıl geçmesine rağmen bu özel günde şiirleri ve eserleriyle anılmaya devam ediliyor. Nazım Hikmet kimdir? İşte Nazım Hikmet eserleri ve şiirleri...
Siyasi düşünceleri yüzünden defalarca tutuklanmış ve yetişkin yaşamının büyük bölümünü hapiste ya da sürgünde geçirmiştir. Şiirleri elliden fazla dile çevrilmiş ve eserleri birçok ödül almıştır.
Yasaklı olduğu yıllarda Orhan Selim, Ahmet Oğuz, Mümtaz Osman ve Ercüment Er adlarını da kullanmıştır. İt Ürür Kervan Yürür kitabı Orhan Selim imzasıyla çıkmıştır. Türkiye'de serbest nazımın ilk uygulayıcısı ve çağdaş Türk şiirinin en önemli isimlerindendir. Uluslararası bir üne ulaşmıştır ve dünyada 20. yüzyılın en gözde şairleri arasında gösterilmektedir.
Şiirleri yasaklanan ve yaşamı boyunca yazdıkları yüzünden 11 ayrı davadan yargılanan Nazım Hikmet, İstanbul, Ankara, Çankırı ve Bursa cezaevlerinde 12 yılı aşkın süre yattı. 1951 yılında Türk vatandaşlığından çıkarıldı; ölümünden 46 yıl sonra, 5 Ocak 2009 tarihli Bakanlar Kurulu kararı ile bu işlem iptal edildi. Mezarı Moskova'da bulunmaktadır.
2006 yılında Bakanlar Kurulunun Türk vatandaşlığından çıkarılmalar ile ilgili yeni bir düzenleme yapması gündeme geldi. Yıllardır tartışılmakta olan Nâzım Hikmet'in Türk vatandaşlığına yeniden kabul edilmesi yolu açılmış gibi gözükmesine rağmen Bakanlar Kurulu bu düzenlemenin sadece yaşamakta olanlar kişiler için düzenlendiğini ve Nâzım Hikmet'i kapsamadığını belirterek bu yöndeki talepleri reddetti. Dönemin İçişleri Bakanı Abdülkadir Aksu, İçişleri Komisyonu'nda "Tasarıda, şahsa bağlı hak olduğu için bizzat müracaat etmesi gerekir. Arkadaşlarım da olumlu şeyler belirttiler, komisyonda görüşülür, bir karar verilir" dedi.
2009 yılının 5 Ocak Günü "Nâzım Hikmet Ran'ın Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığından çıkartılmasına ilişkin Bakanlar Kurulu kararının yürürlükten kaldırılmasına ilişkin önerge" Bakanlar Kurulu'nda imzaya açıldı. Nâzım Hikmet Ran'a yeniden Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığının iade edilmesine ilişkin bir kararname hazırladıklarını ve bu teklifin imzaya açıldığını ifade eden Hükümet Sözcüsü Cemil Çiçek, 1951 yılında vatandaşlıktan çıkartılan Ran'ın yeniden Türk vatandaşı olmasına ilişkin önerinin Bakanlar Kurulu'nca oylanarak kabul edildiğini söyledi.
Bakanlar Kurulu'nun 05.01.2009 tarihinde aldığı bu karar, 10.01.2009 tarihinde Resmî Gazete'de yayınlandı ve Nâzım Hikmet Ran, 58 yıl sonra yeniden Türk vatandaşı oldu.
AĞLAMAK MESELESİ
“Nasıl etmeli de ağlayabilmeli
farkına bile varmadan?
Nasıl etmeli de ağlayabilmeli
ayıpsız,
aşikare,
yağmur misali?”
ANLAYAMADILAR
“Biz ince bel, ela göz, sütun bacak için sevmedik güzelim
Gümbür gümbür bir yürek diledik kavgamızda
Ateşin yanında barut, barutun yanında ateş olasın diye!.. .
Rakı sofralarında söylenip, acı tütün çiğnercesine sevdik
ANLAYAMADILAR…”
Dağların Havası, 1925
Güneşi İçenlerin Türküsü, 1928
835 Satır, 1929
Jokond ile Si-Ya-u, 1929
Varan 3, 1930
1+1=1, 1930
Sesini Kaybeden Şehir, 1932
Gece Gelen Telgraf, 1932
Benerci Kendini Niçin Öldürdü? 1932
Bir Ölü Evi, 1932
Kafatası, 1932
Orman Cücelerinin Sergüzeşti, 1932
Unutulan Adam, 1934
Portreler, 1935
TarantaBabu'ya Mektuplar, 1935
Simavne Kadısı Oğlu Şeyh Bedrettin Destanı, 1936
İt Ürür Kervan Yürür, 1936
Milli Gurur, 1936
Sovyet Demokrasisi, 1936
Alman Faşizmi ve Irkçılığı, 1936
Kurtuluş Savaşı Destanı, 1937
Yeşil Elmalar, 1938
La Fontaine'den Masallar, 1949
Saat 21 – 22 Şiirleri, 1965
Enayi, 1965
Ferhad ile Şirin, 1965
İnek, 1965
İstasyon, 1965
Kan Konuşmaz, 1965
Yolcu, 1965
Yaşamak Hakkı, 1966
Bu Bir Rüyadır, 1966
Henüz Vakit Varken Gülüm, 2008
Öteki Defter, 2008
Büyük İnsanlık, 2011
Piraye'ye Mektuplar 1, 1998
Piraye'ye Mektuplar 2, 1998
Sanat ve Edebiyat Üstüne, 1998
Bizim Radyoda Nazım Hikmet, 2002
Yatar Bursa Kalesinde, 1991
Sanat, Edebiyat, Kültür, Dil, 1992
Çankırı'dan Piraye'ye Mektuplar, 2010
Bütün Şiirleri, 2007