Hiç uçaktayken bazı yiyeceklerin tadının tamamen farklı geldiğini fark ettiniz mi? Eğer öyleyse, bu sadece kafanızda olup bitmiyor.
Domates suyu gibi bazı yiyeceklerin tadının 10.000 km yükseklikte tamamen farklı olmasının arkasında çok ilginç bilimsel gerçekler var. Aslında, bazılarına göre yiyeceklerin tadı daha da güzelleşiyor. Los Angeles Time’da yayınlanan güncel bir makaleye göre, yapılan çalışmalar genelde domates suyu içme fikrine burun kıvıranların çok yüksekteyken ikram edildiğinde sevmeye yatkın olduklarını kanıtladı.
Bu tat değişikliğinde pek çok faktör etkili oluyor. Uçağa adımınızı atar atmaz düşük nemden dolayı tat ve koku gibi duyular körelmeye başlıyor ve havada binlerce kilometre yüksekliğe çıktığınızda da bu duyular tamamen değişiyor. Bu his, soğuk aldığınızda tat ve koku almakta gösterdiğiniz çabaya oldukça benzer.
Havadayken, özellikle tatlı ve tuzlu tatların fark edilmesi zor oluyor. Bir tadı doğru bir şekilde algılayabilmek için koku duyumuzun çalışmasına ihtiyacımız var, ama uçaktayken kabinin kuru havası, koku reseptörlerimizi engelleyerek yiyecekleri daha önce alıştığımızdan biraz daha yavan algılamamıza neden oluyor. Almanya’daki Fraunhofer Yapı Fiziği Enstitüsü’nün 2010’da yaptığı bir çalışmaya göre bu durumda tatlı ve tuzlu tatları algılamamız normaldekinden %30 daha zor oluyor.
Tüm bu nedenlerden dolayı domates suyunun normal basınçtaki toprağımsı tadı, kabin basıncında daha tatlı hatta meyvemsi hale geliyor.
Buna ek olarak, domatesler umami olarak adlandırılan, iştah açıcı ve tatlı olarak bilinen bir tattan zengin. Umami, yükseklikten etkilenmediği (ve hatta uçak motoru gibi bir arka plan gürültüsüyle arttığı) için domates suyundaki bu iştah açıcı tat daha fark edilir oluyor, böylece bu içecek belki de yerdeyken içtiğinde hoşlanmayan birinin hoşuna gidebiliyor.