Bu virüslerin dışarıya atılması için vücut, burun akıntısı ve hapşırma gibi tepkiler verir.
Nezlenin oluşumuna 100'den fazla virüs neden olsa da, rinovirüsler, hastalığın oluşumunda daha yaygın olarak görülür ve çok bulaşıcıdır. Bu virüs vücuda burun, ağız veya gözler yoluyla girer. Nezle nasıl bulaşır konusuna gelince; hasta olan kişinin hapşırması, öksürmesi, yakın mesafeden konuşması ya da havada bulunan damlacıklar yoluyla bulaşabilir. Ayrıca aynı kaptan yemek içmek, aynı telefonu veya havluyu kullanmak, tokalaşmak da bu hastalığın bulaşmasına ve oluşmasına yol açar. Başlıca nedenleri şunlardır:
Bir virüs grubu olan korona virüsler nezleye yol açar. Mikroskopla incelendiğinde bu virüslerin görünümü, halka şeklinde taca benzer. Rinovirüsler ise, hastalığın en yaygın nedenidir. Bu virüs, picornaviridae ailesinden olup RNA içerir. Belirtilen virüs ailesinde 99 tür virüs bulunur.
Bağışıklık sisteminin zayıflaması nezle oluşumuna neden olur. Yetersiz beslenme ve stres sonucu vücut rinovirüse maruz kalır ve enfeksiyon riski artar. Ayrıca uykusuzluk konsantrasyonu bozar, verimi düşürür böylece bağışıklık sisteminin zayıflamasına yol açarak hastalık oluşumuna zemin hazırlar.
Soğuk algınlığı, üst solunum sistemini etkileyen bulaşıcı bir hastalıktır. Boğazda kaşınma hissi ve burun akıntısıyla başlar. Hastalığa virüsler neden olur ve devamında nezle oluşur.
Başta boğaz ve burun olmak üzere gözleri, sinüsleri ve kulakları etkileyebilir. Bu hastalık, rinovirüsler ve koronavirüslerin faaliyetleriyle oluşur. İnsanın vücudu, nezleye yol açan virüslere direniş gösteremeyebilir. Çünkü bu virüsler sürekli olarak tekrarlar ve kendini yeniler. Nezleye 100'den fazla virüs neden olur. Bundan ötürü hastalığın belirtileri ve semptomları çok geniştir. Acil tedavi gerektiren, tehlikeli bir hastalık değildir. Bir hafta içinde kendiliğinden geçer.
Belirtileri gayet açık ve net bir şekilde gelişir. Nezle kaç günde geçer diye düşünülürse hastalığa yol açan virüs vücuda girdikten sonra 3 gün içerisinde hastalık belirtileri ortaya çıkmaya başlar. Çoğu zaman 7 ile 10 gün içerisinde hastalığın belirtilerinde iyileşme gözlenir. Bazı belirtilerin tamamen iyileşip geçmesi 3 haftayı bulabilir.
Hapşırma, burun akması, boğaz ağrısı, kuru öksürük, burunda tıkanıklık, gözlerde sulanma, boğazda kuruluk, boğuk ses, hafif ateş, bitkinlik ve hafif baş ağrısı gibi bulgular bu hastalığın en çok görülen belirtileri arasındadır. Bu belirtiler dışında nadir de olsa titreme, ürperti, kas ağrıları, gözlerde kızarma ve yanma, iştahsızlık, çok fazla bitkinlik ve halsizlik de görülebilir.
Nezle ile grip çoğu zaman birbirine karıştırılır. Oysa ikisi farklı özelliklere sahiptir. Nezle ve grip farkı nedir? Nezle, boğaz ağrısıyla başlar ve 4-5 gün içinde iyileşme gözlenir. Soğuk algınlığı sonucunda ortaya çıkar, bulaşıcı bir hastalıktır. Gripte ise iyileşme süresi daha uzundur. 15 gün sürer ve yüksek ateşle başlar. Gribe virüsler neden olur ve daha ciddi bir hastalıktır. Titreme ve kas ağrısı belirgin yaşanır.
Nezle özel bir tedavi gerektirmez. Antibiyotik kullanımı, nezleye yol açan virüsleri yok etmediğinden faydası olmaz. Ayrıca antibiyotiklerin pek çok yan etkisi de vardır. Sıvı kaybının önlenmesi için bol bol sıvı tüketilmesi gerekir. Banyo yapmak da rahatlamanızı sağlar. Ayrıca bağışıklık sisteminin güçlendirilmesi için çinko ve C vitamini tüketimi artırılır. Bol bol meyve ve sebze tüketilmesi hastalığın çabuk geçmesini sağlar. Nezle tedavisinde antibiyotik yerine hekimin önereceği başka ilaçlar ve bazı bitkisel ürünler de kullanılabilir.
Baş ağrısı, ateş ve boğaz ağrısı için birçok insan asetaminofen türü ağrı kesiciler kullanır. Aseminofen, aspirine alternatif olarak kullanılır. Bundan dolayı karaciğere zarar verebilir. 3 yaşından küçük olan çocuklarda kullanılmaması gerekir.
Yetişkinlerin dekonjestan burun spreyleri ve damlalarını birkaç günden fazla kullanmaları kronik mukoza zarındaki iltihap oluşumunun tekrarlamasına yol açar. Bunun için bu tür spreyler yeterli miktarda kullanılır. Çocuklarda ise kullanımı uygun değildir. Çünkü çok fazla yan etkisi olabilir.
Nezleye bağlı olarak vücutta oluşan kırgınlığın ve halsizliğin giderilmesinde nane limon çok iyi gelir. Nane limon vücuttaki toksinleri atmak için iyi bir arındırıcı rolü üstlenir. Kişinin zihnini açarak, zinde kalmasını sağlar ve enerji ihtiyacını da karşılar. Çok fazla C vitamini içerdiği için bağışıklık sisteminin kuvvetlenmesine yardımcı olur.
Bir cezveye 2-3 tatlı kaşığı nane konulur. Sonra limonun yarısı alınarak 6-7 parçaya bölünür. Limon parçaları kuru nanenin içine kabukları soyulmadan konulur. Bu karışımın içine 1,5 su bardağı su konularak kaynamaya bırakılır. Kaynadıktan sonra kısık ateşte 3-5 dakika kadar bekletilir. Bir süzgeç yardımıyla süzülerek tüketilir.
Ekinezya bitkisinin kökü bağışıklık sistemini güçlendirir. Vücudun virüs ve bakterilere karşı savaşmasında yardımcı olur. Virüslerin hücreleri ele geçirmesini önler. Soğuk algınlığının tedavisinde de kapsül halinde ya da çay olarak tüketilir.
En etkili ekinezya çayı, bitkinin kökünden yapılır. Çayın hazırlanması için taze ekinezya kökü kullanılır. Çeyrek kap kökün üzerine 1 kap kaynar su konulur. Kuru ekinezya kökü kullanılacaksa 1 kap suyun içine 1-2 çay kaşığı ekinezya eklenir. Her iki durumda da çay iyice demlenir. Demliğin kapağı kapalıyken 5-10 dakika beklenir. Hastalığın çabuk geçmesi için ekinezya çayı sıcak olarak içilebilir.
Ihlamur, soğuk algınlığının tedavisinde çok fazla tüketilir. Kendini yorgun hissedenler için de enerji verir. Ihlamur, limon ve balın karışımıyla hazırlanırsa daha faydalı olur. Ihlamur, içindeki saponin maddesi sayesinde göğsü yumuşatır ve balgam söktürür. 1 tutam ıhlamur alınıp, bir bardak suda kaynatılır. Kaynadıktan sonra 10 dakika bekletilir. Günde 2-3 bardak ıhlamur çayı içilebilir.
Nezleye ne iyi gelir diye düşünüldüğünde bu hastalıktan kurtulmanın en iyi yolu bağışıklık sisteminin güçlendirilmesidir. Bunun için şunları yapmak gerekir: