TDK'ye göre niteleme işi, bir şeyin çeşitli özelliklerini belirtmek olarak açıklanabilir. Dolayısıyla niteleyici sözcükler de sıfat veya zarf türünde olup nesne ya da durumların özelliklerini yansıtmak amacıyla kullanılır. Bu nedenle söz konusu ifadeler genellikle niteledikleri ögelerin önünde yer alır. Ancak bu sözcüklerin cümlede bağlantılı olmadıkları kelimelerin arasına saklanmaları da mümkündür. Dolayısıyla niteleyici sözcüklerin nasıl bulunduğu üzerine çeşitli ipuçları sunulmalı ve detaylı örnekler sıralanmalıdır.
"Niteleyici sözcük ne demek?" sorusuna cevap sunarken ilk olarak bu kelime öbeğinin içerdiği ilk ögenin anlamına değinmek gerekir. TDK'ye göre niteleme işi, bir şeyin niteliğini belirtmek olarak tanımlanır. Bu kapsamda nitelik sözcüğü de bir şeyi diğer benzerlerinden ayıran ve nasıl olduğunu bildiren özellik; vasıf şeklinde açıklanır. Dolayısıyla niteleyici sözcük, bir durum veya nesnenin çeşitli özelliklerini temsil eden kelimeleri yansıtır.
Bir sözcükten önce gelen niteleyici kelimeler varlığın farklı özelliklerini belirtebilir. Bunlar arasında varlığın durumu, rengi, şekli, biçimi ve yapısı yer alır. Dolayısıyla niteleyici kelime, kendinden sonra gelen sözcüğün aynı türden olduğu benzerlerinden ayırt edilmesini sağlar. Bu bağlamda niteleyici kelimelerin bir cümlenin anlamını farklı açılardan etkileyebildiği söylenmelidir. Buna ek olarak ilgili sözcüklerin paragrafın akışını değiştirmesi de mümkündür.
Cümle ve paragraf kapsamında bir ya da birden fazla niteleyici sözcük örneğine rastlanabilir. Bu kelimelerin genellikle niteleme sıfatı olarak kullanılan çeşitleri yaygındır. İlgili ifadeler bir ad sözcüğünü durum, renk, biçim özellikleri bakımından niteleyebilir. Dolayısıyla metinlerde niteleyici sözcük aranırken, isim türündeki kelimelerin önünde kullanılan ve kendisinden sonra gelen ifadenin çeşitli özelliklerini belirten herhangi bir ögenin mevcut olup olmadığı incelenir. Aşağıdaki paragraf örneği üzerinden açıklanan bilgilerle niteleyici sözcüklerin nasıl bulunduğu daha anlaşılır hale getirilebilir:
Yukarıdaki paragraf örneğinin ilk cümlesinde zor ve bir sözcükleriyle durum ifadesinin nitelendiği görülür. İkinci tümcedeyse takım elbise ismi beyaz sıfatıyla nitelenmiştir. Paraf örneğinin üçüncü cümlesi de bir niteleme sözcüğü olan şiddetli sıfatını içerir.
Niteleyici sözcük örnekleri genellikle isim türündeki kelimelerden önce veya cümlenin farklı yerlerinde kullanılan niteleme sıfatlarını içerir. Bununla birlikte niteleme zarfları da cümle ve paragrafın akışını etkileyen sözcüklerdendir. Bu kapsamda farklı niteleyici sözcük örnekleri aşağıdaki gibi listelenmelidir:
Niteleme sıfatları
Yukarıda sıralanan niteleyici sözcük türleri incelendiği zaman ilgili ifadelerin isim veya fiillerden önce kullanılabildiği anlaşılır. Buna ek olarak isim ya da fiil türündeki sözcükleri niteleyen ifadeler cümlenin farklı yerlerinde de konumlandırılabilir. Dolayısıyla niteleyici ögelerin bulunması amacıyla isim veya fiil sözcüklerine "Nasıl?" sorusunu yöneltmek gibi ipuçlarından yararlanılması mümkündür.