İstanbul - Arent Fox Uluslararası Ticaret Hukuku Partneri Matthew Nolan, Türkiye gibi ülkelerin artık gelişmekte olan ülkeler olmadığını belirterek, bu ülkelerin ABD'deki Genelleştirilmiş Tercihler Sisteminde yapılacak yeni düzenleme ile gümrüksüz sistemden çıkarılabileceğini bildirdi.
Türk Amerikan İşadamları Derneği (TABA/AmCham) ve Dış Ekonomik İlişkiler Konseyi (DEİK) Türk-Amerikan İş Konseyi tarafından düzenlenen "ABD Başkanı Barack Obama'nın Ticaret Politikaları" konulu toplantıda konuşan Nolan, geçtiğimiz sene yüzde 6 artan küresel ticaretin 2009 yılında yüzde 2 küçüleceğini dile getirerek, bunun çok tehlikeli bir gelişme olduğuna işaret etti.
Nolan, "Korumacılığın yine ortaya çıkmaya başladığını gördük. Ekonomik milliyetçilik öne çıkıyor. Şu anda donmuş durumdayız ve bu donmuş durumdan çıkmak, Obama yönetimini bekleyen en önemli görev" dedi. Matthew Nolan, Rusya'nın son zamanlarda gümrük tarifelerini artırmaya yönelik 28 yeni önlem aldığını da bildirdi.
ABD ekonomisine 1 trilyon doların enjekte edileceğini ve bunun ABD ekonomisi için çok büyük bir rakam olduğunu anlatan Nolan, sendikaların daha korumacı önlemler için talepte bulunduklarını, Kongre'de ağırlığı bulunan Demokratların da daha korumacı politikalara yatkın olduğunu ve teşvik paketinde yer alan paraların yurt dışına gitmesini engellemeye yönelik önlemler alındığını anlattı.
Türkiye'nin ABD ile ticareti açısından olumsuz bir durumun bu noktada ortaya çıkabileceğine dikkati çeken Nolan, "ABD sadece Kamu Alımları Anlaşması imzaladığı Meksika, Japonya gibi ülkelere istisna verebiliyor. Türkiye, Brezilya gibi ülkeler ise bunun dışında kalıyor" dedi.
Nolan, Obama'nın Kongre'de daha fazla korumacı olunması yönünde baskı olsa da buna direneceği görüşünü ifade etti.
Obama için en azından önümüzdeki 6-9 aylık süreçte yerel politika gündeminin, ticaret konusunun önünde olacağını anlatan Nolan, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Eskiden ayrı başlıklar olan ekonomi politikası, dış politika ve ticaret politikası birleştirilecek. Bunda büyük fayda görüyorum. Bence bu Türkiye için çok avantajlı. Türkiye, ABD'nin geleceği için 'önemli bir aktör' olarak tanımlandı. Dış politikada ABD'nin birtakım ülke ve bölgelerle ilişkisini geliştirmesi gerekiyor. Orta Doğu ve Avrasya bölgesi çok önemli. Türkiye bu bölgedeki lider ülke. Türkiye'nin kendini bu bölgesel mevcudiyete nasıl dahil ettiği ve ABD ile kuracağı ortaklık bölge için önemli olacak. Stratejik müttefik olarak bu bölgedeki rolünüzü güçlendirmeniz gerekiyor."
-"Türkiye kendi konumunu gözden geçirmeli"-
Konuşmasının ardından soruları yanıtlayan Nolan, günümüzde ortaya çıkabilecek korumacılığın hangi temellere dayandırılabileceğine ilişkin bir soru üzerine, önümüzdeki dönemde fikri mülkiyet hakları konusunda çok sıkı düzenlemeler yapılacağını, anti-dampingle ilgili sorunlar yaşanabileceğini, işçi haklarında da bir yeniden dirilme yaşanabileceğini kaydetti.
Nolan, Başkan Obama'nın Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ve Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ı telefonla aramasına ilişkin bir soruya verdiği yanıtta da Obama yönetiminin farklı bölgelere öncelik vereceğini ve uluslararası saygınlığını geliştirecek eylemlere girişeceğini belirtti.
Bu noktada önemli olanın, kendisine "böyle bir el uzatıldığında Türkiye'nin ne yapacağı" olduğunu söyleyen Nolan, şöyle konuştu:
"Türkiye'nin önünde, ticari ilişkilerin geliştirilmesi ve önümüzdeki birkaç ay içinde görülecek bazı sorunlar açısından, önemli bir fırsat görüyorum.
Bir 'Genelleştirilmiş Tercihler Sistemimiz' var. Türkiye, Brezilya, Hindistan gibi ülkelerin artık gelişmekte olan ülkeler olmadığını düşünüyorum. Bu ülkeler, yeni bir düzenleme ile gümrüksüz sistemden çıkarılabilir. Bu da yeniden vergi ödeyecekleri anlamına gelir. Türkiye'nin kendi konumunu gözden geçirmesi, farklı bir ticari ilişki geliştirmesi ve kendisini farklı bir stratejik konuma oturtması gerektiğini düşünüyorum."
AA