Günümüzde kanserler ve tümörler insan sağlığını ciddi anlamda tehdit eden hastalıklar olarak görülür. Bu hastalıklar bazı belirtilerle teşhis edilir ve uygun tedavilerle iyileştirilebilir hale gelir. Nöroendokrin tümör de doğru teşhis ve uzman hekimin uygun gördüğü tedavi ile riskli durum azaltılabilir.
Nöroendokrin tümörler günümüzde rastlanan fakat ölümcül tehlikeleri önlenebilir hastalıklardan biridir. Tümör, insan vücudunun nöroendokrin sisteminde gelişir. Yani hormon salgılaması yapan hücrelerde oluşan ve zamanla gelişebilen tümörlerdir. Oluştuğu vücutta özellikle sindirim sistemini olumsuz etkilese de pankreas, akciğer gibi önemli diğer organlarda da hasar bırakabilir. Nöroendokrin tümörünün kesin bir nedeni bulunamamasıyla birlikte modern yaşam tarzının getirdiği alışkanlıklar tümör riskini artırır. Aynı zamanda sigara, aşırı alkol kullanımı, yaş, cinsiyet ve kalıtsal faktörler de tümörlerin oluşumunda etken olarak gösterilebilir. Bu tümörlerin hücrelerde yaşama süresi değişiklik gösterir. Genel olarak pankreas nöroendokrin tümör yaşam süresi günümüzde yaklaşık 40 aydır.
Nöroendokrin tümör belirtileri hangi organda oluştuğuna ve salgıladığı hormona göre değişir. En yaygın olarak nöroendokrin tümör mide, sindirim kanalı, akciğer ve pankreasta ortaya çıkar. Belirtileri özellikle astım, diyabet ve irritabl bağırsak sendromu ile karıştırılır. Çünkü hastalık çok fazla belirti verir. Mide bulantısı,ishal, karın ağrısı, kabızlık, sık kusma ve sarılık gibi belirtiler kitle etkisi ile ortaya çıktığında kendini gösterir. Yine karın ağrısı, çarpıntı, deride dökülme, sıcaklama ve midede yaşanan rahatsızlıklar da bazı hormonların salgılanmasıyla ortaya çıkan belirtilerdir. Ancak yüksek tansiyon, ateş, terleme, hiperglisemi ve hipoglisemi de hastalığın belirtileri arasındadır. Nöroendokrin tümör tipleri de görülen belirtilerin farklılaşmasına sebep olur.
Nöroendokrin tümörünün tanısı, hastalığın ilk ve erken dönemlerinde biraz güçtür. Kitle etkisi sebepli nöroendokrin tümör hastaları için ilk evrede teşhis daha zordur. Ancak hormon salgıları sebebiyle oluşan kitlelerin erken teşhiste bulunması daha kolaydır. Hastalık tanımlanması ultrason, MRI, SRS, endoskopi, oktreoskan, biyopsi, moleküler test, bilgisayarlı tomografi ve son beş sene içerisinde geliştirilen PET gibi görüntüleme cihazlarıyla yapılabilir. Tümörlerin teşhisi için yapılan ve en kesin sonucu veren test biyopsidir. Eğer biyopsi yapılması uygun değilse diğer görüntüleme cihazları aracılığıyla teşhis yapılır ve tanı konur.
Her hastalık gibi, nöroendokrin tümörü de bazı gruplar için daha fazla risk teşkil eder. Modern hayatın getirdiği yaşam tarzı da tümörü tetikleyebilir. Sigara ve alkol kullanımının minimuma indirilmesi risk faktörlerini azaltır. Güneşin zararlı etkilerinin bulunduğu saatlerde ışınlara daha az maruz kalmanız da önemlidir. Bunlar kişinin yaşam tarzının değiştirilmesi ve önlem almasıyla azaltılabilecek faktörlerdir. Ancak bazı etmenler değiştirilemez. Kalıtsal faktörler ve aile soyunda hastalığın bulunması, sizi risk grubu arasına sokabilir. Yaş, cinsiyet gibi faktörler de hastalığın oluşumunda etkendir.
Dünya Sağlık Örgütü (World Health Organization), nöroendokrin tümörünün evrelerini hastalığın derecesine göre yapar. Temelde üç ana evresi vardır. Birinci derece iyi diferansiye nöroendokrin tümör olarak adlandırılır. Bu evredeki tümör iyi huylu ve zararsızdır. İkinci derecede kötü huylu tümörler bulunur. Üçüncü derecede ise akciğerde büyük endokrin hücreleri ve küçük karsinomlar bulunur. Dereceler arttıkça tümör kötüleşir ve agresif davranışlar sergilemesine sebep olur. Bu şekilde tedavi biraz daha güç hala gelebilir.. Ancak erken evrelerde hastalık teşhis edilip tedaviye başlandığında olumlu sonuçlarla karşılaşılır. Dolayısıyla erken tanı ve teşhis, her hastalıkta olduğu gibi nöroendokrin tümöründe de çok önemlidir. Nöroendokrin tümörün diğer kanser türlerine nazaran nüksetme ihtimali daha düşüktür ve ek tedaviye de çoğunlukla gerek duyulmaz.
Nöroendokrin tümöründe, hastalığın tespiti ve hekim tarafından uygulanacak tedavi ile başarılı sonuçlar elde edebilmeniz mümkündür. Nöroendokrin tümör patoloji incelemesi ile teşhis edilebilir. Hastalığın erken teşhisi önemlidir çünkü nöroendokrin hücre hiperplazisi dereceleri artırır. Derecesi artan hastalık ile tedaviye yanıt almanız daha zor bir hale gelebilir. Ayriyeten uzman hekimlere geç başvuru sebebiyle kanserin seyri kronik bir hale de gelebilir. Nöroendokrin tedavisi için başvurulabilecek yöntemlerden biri ameliyattır. Burada önce tümörün bulunduğu bölgenin çevresinden bir çizik atılır ve içerisi açılır. Daha sonra tümörün yeri tam olarak belirlenir ve dikkatlice alınır. Bir diğer tedavi yöntemi laparoskopidir. Bu cerrahi tedavide laparoskopi denen cerrahi aletin ucundaki kamera ile tümörün olduğu bölge görüntülenerek uygun yerde birkaç kesik açılır. Bu şekilde tümör tespit edilerek temizlenir. Nöroendokrin tümörü temizleme yöntemlerinden bir diğeri de büyük oranlarda başarı gösteren lutesyum tedavisidir. Bu yöntem, hastalığın ileri ve son evresinde olan hastalarda en çok başarı gösteren tedavi şeklidir. Lutesyum tedavisi ile nöroendokrin hastalarının yaşam süresinin uzadığı tespit edilmiştir. Lutesyum, hastalara serum halinde damar yolundan verilir. İçerisindeki akıllı ilaçlar sayesinde hasarlı doku bulunur. Hasta tedavi sırasında ve sonrasında bir yan etkiyle karşılaşmaz.