Afganistan’da 5 yıldır esir tutulan Çavuş Bowe Bergdahl’ı özgürlüğe kavuşturmak için Taliban ile gizlice masaya oturup Guantanamo’da tutulan 5 önde gelen Taliban militanını serbest bırakmayı kabul eden Başkan Obama’ya, hem kamuoyundan hem de Kongre’den sert tepkiler yükseliyor.
Afganistan’daki son esir Amerikalı olan Çavuş Bergdahl’ın asker kaçağı olduğunun ABD Savunma Bakanlığı raporlarında bile yer aldığının ortaya çıkması üzerine, Bergdahl’ın memleketi olan Idoha eyaletinin 8 Hailey kasabasında 28 Haziran’da düzenlenmesi planlanan ‘Hoş geldin’ kutlamaları iptal edildi. Kent yönetimi iptal kararına gerekçe olarak, aldıkları tehdit dolu mesajları ve bazı grupların büyük protesto gösterisi hazırlığı içinde olmasını gösterdi. Pentagon’un Çavuş Bergdahl’ın 2009’da Afganistan’da kaybolmasına ilişkin olarak 2010’da hazırladığı raporda, askerin “Kendi isteğiyle birliğinden uzaklaştığı” sonucuna varılmıştı. Bergdahl’ın bazı silah arkadaşları da “Tuhaf ve içe kapanık ama kesinlikle kahraman değil” ifadeleriyle tanımladıkları Çavuş Bowe Bergdahl’ın yanına “Bir pusula, bir bıçak, su, bir dijital kamera ve günlüğünü alıp yok olduğunu” anlatmışlardı. ABD kamuoyunda oluşan tepkilerin ardından Çavuş Bergdahl’ın askeri mahkemeye çıkarılıp asker kaçağı olduğu gerekçesiyle yargılanabileceği ileri sürülüyor.
Kongre’ye başvurmalıydı
Obama, Çavuş Bergdahl için Taliban ile yaptığı takas anlaşmasıyla siyasette de zor durumda kaldı. ABD yasalarına göre Başkan, tutuklu ve hükümlüleri salıvermeden en az 30 gün önce Kongre’ye başvurup görüş alması gerekiyor. ABD’nin 11 Eylül olayları sonrası dünya çapında başlattığı terörist avında yakaladığı şüphelileri tuttuğu Guantano Üssü’nden 5 Taliban liderini kimseye haber vermeden serbest bırakması Kongre’de büyük tepki yarattı. Cumhuriyetçi Senatör Lindsey Graham önceki gün, Başkan Obama’nın bir başka Guantanamo tutuklusunu serbest bırakmaya hazırlandığı haberleri üzerine “Başkan bir Guantanamo tutuklusunu daha serbest bırakırsa, azil sürecini başlatırız” dedi. Bu arada Obama yönetimi, askerin can güvenliğini tehlikeye atmamak için takas planının Kongre ile paylaşılmadığını bildirdi.