Bazı hastalıklar kuşhing hastalığı, hipotiroidi gibi şişmanlığa neden olabilir fakat bunlar nadir nedenlerdir. Şişmanlığın esas nedenleri hakkında bilgi veren Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Fahri Yetişir, ilk sırada hareket azlığının geldiğini söyledi. İşte konuyla ilgili bilinmesi gerekenler:
Fiziksel aktivite azlığı (sedanter yaşam, günlük hareket azlığı): Günlük aldığınız kaloriyi yakamamış olmanız.
Sağlıksız beslenme ve yeme alışkanlığı: Günlük yaktığınız enerjiden daha fazlasını yemeklerle aldığımız zaman fazla olan kısım vücudumuzda yağ olarak depolanmaktadır. Fast food şeklinde yüksek kalorili yiyeceklerde bunu kolaylaştırmaktadır.
Şişmanlığın risk faktörleri:
Şişmanlık çok sayıda etken ve kolaylaştırıcı faktörün birleşimi sonucunda oluşan karmaşık bir durumdur.
Genetik
Aile yaşam şekli
Günlük hareket azlığı
Kullanılmak zorunda olunan bazı ilaçlar; bazı antidepresanlar, şeker ilaçları, kortizonlar ve tansiyon ilaçları
Sosyal ve ekonomik şartların kötülüğü
Yaş arttıkça şişmanlık oranı artmaktadır
Hamilelik
Sigara içmek
Sağlıklı bir diyet ve düzenli bir egzersiz programı ve yaşam şekli değişimi ile şişmanlığa karşı bireysel savaşabilirsiniz. Eğer bu savaşta başarısız olursanız biz doktorlara başvurabilirsiniz. Şişmanlık ile mücadele çok ciddi bir konudur.
Eğer şişmansanız, şişmanlıkla ile ilgili sağlık sorunu yaşama olasılığınız er veya geç kaçınılmaz.
Bu sağlık sorunlarına örnek;
Yüksek tirigliserid düzeyi
Tip 2 şeker hastalığı
Yüksek tansiyon
Metabolik sendrom: kan şekeri yüksekliği +yüksek tansiyon + tirigliserid yüksekliği+ HDL kolesterol düşüklüğü
Kalp hastalıkları
Felç geçirme
Kanser oranında artış: Rahim, cervix, endometrium, yumurtalık, meme, kalın barsak, rektum, karaciğer ve prostat kanseri gibi birçok kanseri görülme olasılığını artırmaktadır.
Nefes ile ilgili sorunlar: uyku apne (uykuda nefesin kesilmesi)
Safra kesesi sorunları
Kısırlık ve adet düzensizliği
Erektil fonksiyon bozukluğu (impotans)
Karaciğer yağlanması
Gastrik bypas: Midenizde küçük bir poş oluşturulur (20-30 cc kadar) bu poş direk olarak ince bağırsağa bağlanır. Böylelikle yiyecekler bu küçük mide poşuna oradan da ince bağırsağa geçerler, bu esnada midenin geri kalan kısmına, on iki parmak bağırsağına ve 200 cm yakın bir ince bağırsak kesimine hiç uğramamış, bypas etmiş olur. Bu şekilde hem daha az bir besin ile doyma sağlanabilmekte ve çok uzun bir bölüm devre dışı bırakıldığı için besinlerin önemli bir kesimi sindirilememektedir.
Tüp mide (sleeve gastrektomi): Midenin boylu boyunca kesilerek midenin fundus tarafının alınması ve tüp şeklinde bir mide bırakılmasıdır. Burada bırakılan mide poşu yaklaşık 45-120 cc civarındadır. Tüp mide ameliyatı obezite cerrahisi içerisinde yapılması en kolay ameliyatlardan birisidir.
Biliopankreatik diversiyon ameliyatı: Tüp midede olduğu gibi midenin bir kısmı çıkarılır ve ardından midenin çıkış kapakçığı korunarak oniki parmak bağırsağının birinci kısmından kesilir ve burası ince bağırsağın önemli bir kısmı devre dışı bırakılarak orta kesimine yakın bir yere bağlanır.
Metabolik Cerrahi: Bu şişman hastaların eş zamanlı şeker hastalığının da olduğu durumda tercih edilen ve şeker hastalığını daha etkili ve kalıcı bir şekilde çözen ameliyatlar bütünüdür. Bu ameliyatta da tüp mide ameliyatı yapılmakta ve ince bağırsaklarında yer değişim işlemi yapılmaktadır.