21 Temmuz'da mecliste gerçekleştirilen oylamayla 346 evet oyu alan OHAL, yani Olağanüstü Hal meclisten de geçti.
Hemen kısaca nedir bu OHAL?
Tabii afet, tehlikeli salgın hastalıklar veya ağır ekonomik bunalım, Anayasa ile kurulan hür demokrasi düzenini veya temel hak ve hürriyetleri ortadan kaldırmaya yönelik yaygın şiddet hareketlerine ait ciddi belirtilerin ortaya çıkması veya şiddet olayları sebebiyle kamu düzeninin ciddi şekilde bozulması, Durumlarında olağanüstü hal ilan edilmesi ve usulleriyle olağanüstü hallerde uygulanacak hükümleri belirlemek anlamına geliyor. Ayrıca 3 ay ilan edilen OHAL'ın 6 aya çıkarılma gibi bir durum da söz konusu.
Türkiye'nin kısa OHAL tarihi
Türkiye'de OHAL ilk kez Turgut Özal döneminde uygulandı. 1982 Anayasasında temelleri atılan ve 1983'te yasalaşan OHAL kanunu, 1987 yılından 2002 yılına kadar toplam 15 yıl boyunca, süresi 46 kez Meclis kararıyla uzatılarak doğu ve güneydoğu illerinde uygulandı. Anavatan Partisi ve Başbakan Turgut Özal 13 ili kapsayan (Bingöl, Diyarbakır, Elazığ, Hakkari, Mardin, Siirt, Tunceli, Van, Adıyaman, Bitlis, Muş, Batman ve Şırnak) OHAL'i artan terör olaylarına gerekçe gösterek koydu. 1989'da Siirt'in Silopi ilçesindeki kurşunlanma vakası, faili meçhul cinayetler ve işkenceler, Kozakçıoğlu'nun Süper Vali ilan edilmesi, sürgünler ve af temsilcisine gözaltı gibi olaylar bu karanlık dönemde yaşandı ve birçok soru işareti olarak kafalarda kaldı. Ayrıca 2005 yılında CHP Milletvekili Sezgin Tanrıkulu ve avukat Serdar Yavuz tarafından hazırlanan raporda, OHAL dönemi boyunca 5 binin üzerinde sivilin öldürüldüğünü belirtiyordu.
Türkiye'de OHAL 2002'de gerçekleştirdiği en önemli gelişmelerden biri olarak bilinen OHAL'in kaldırılması, dönemin Başbakanı Tayyip Erdoğan tarafından sıkça mitinglerde ve konuşmalarda üzerine basılarak belirtildi.
Peki OHAL'lerde neler oluyor?
Geçmişte başlayan OHAL 15 yıl boyunca sürmüş hatta süresi 46 kez meclis tarafından uzatılmıştı. Özellikle sivil ölümleri ve bu ölümlerin nedenlerinin ortaya çıkmaması gibi deneyimler o yılları yaşayanların OHAL'e endişeyle yaklaşmasına sebep oluyor.
Ancak diğer yandan MGK ve Bakanlar Kurulu'nun ortak aldığı OHAL kararını açıklayan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan bu karara ilişkin "Kimse endişeye kapılmasın, bu uygulama kesinlikle demokrasiye, hukuka, özgürlüklere karşı değildir. Tam dersine bu değerleri koruma, güçlendirme amacına yöneliktir" açıklamasıyla OHAL'in nasıl uygulanacağı hakkında içimizi rahatlatacak bir açık kapı bıraktı.
Bir diğer yandan son yıllarda terörle başı sıkça ağrıyan ve ülkesinde gerçekleştirilen ilk ciddi terör saldırısında OHAL ilan edilen Fransa örneği içimizi rahatlatan diğer etkenlerden bir tanesi. Fransa'da daha geçen ay OHAL uygulaması sırasında Euro 2016 Avrupa Futbol Şampiyonası'nın gerçekleştiğini hatırlatalım.
OHAL'ın Guardian gazetesinde verdiği habere göre son derece kötü bir uygulama olduğu tanımlanıyor. Gazete "OHAL, hukukun ve özgürlüklerin askıya alınacağı,Meclis'in devre dışı kalacağı bir baskı rejimi demektir" diye yazıyor.
Ancak tüm bu olaylar bir kenara ülkedeki OHAL'in nasıl uygulanacağı ve bundan sonrası nasıl olacağı büyük merak konusu. Eğer tarihe bakacak olursak tüm ülkede ilan edilen OHAL için endişe bulunuyorken, AB ülkelerine baktığımızda bu durumun eskisi gibi korkutucu olmadığı görülüyor. Yeni nesil OHAL'in ülkemizde nasıl süreceğiyse şuan tam anlamıyla muamma...
Peki bu durumu sosyal medyada nasıl karşıladık?
Elbette internet ortamı tüm halkın nasıl tepki vereceğini çözümlemek ve kesin kanılara varmak adına bir kaynak değil, bununla birlikte insanların hisleri hakkında bazı ipuçları da verebiliyor. 18 Temmuz 2016 Pazartesi, Çarşamba günü için büyük bir karar açıklayacağını söyleyen Recep Tayyip Erdoğan'ın açıklamalarından sonra 81 ilde OHAL ilan edileceği bazı haber siteleri ve Twitter kullanıcıları tarafından iddia edilmişti.
Ve OHAL ilan edildi...
Eski milletvekili Feyzi İşbaşaran OHAL ve demokrasi konusunda attığı tweetle oldukça endişeli görünüyor.
Tabii endişelenen kişi bir tek o değil... Kafası karışık,endişe duyan aslında birçok insan var.
Farklı bir bakış açısı:
Belirtmek istemediğimiz ancak kuşkusuz bazı kişilerin kafasında olan soru işratenin dışa vuruş biçimi belkide.
OHAL ilan edilmesinin gelişen sürecin ardından gayet doğal bir tepki olduğu görüşü de yaygın.
Kimisiyse çocuğunun kardeşinin derdinde.
Bu da bahtsız bedevi bir vatandaşımız...
Elbette her seferinde olduğu gibi mizah ve bir takım komiklikler şakalar ile sakinleşmemiz gerekiyordu.
Son olarak tüm bu olaylar yaşanırken ülkece kafamızın karışık olduğunu görüyoruz. "OHAL gerçekten gerekli mi? Yoksa değil mi?" gibi tartışmalar sürekli kafamızda soru işareti olarak kalacak gibi.
Henüz OHAL nasıl uygulanacak bilmiyoruz ancak partililer demokrasi mtingi yapıyor ve bu mitingler genelinde yemek, su, ulaşım gibi birinci derecen ihtiyaçlar ücretsiz. OHAL'in bu şekilde devam etmesi kuşkusuz halk için çok rahatlatıcı bir süreç ancak nasıl uygulanacağı konusunda belirsizlik taşıyan OHAL'in bizden ne götürüp ne götürmeyeceğini önümüzdeki günlerde göreceğiz gibi. Bakalım bizi nasıl bir 3 ay ya da 6 aylık bir süreç bekliyor?