Kifoz belirtilerini görmeye başladığınız anda doktora gitmeniz gerekir. Kifozun derecesine göre de egzersizler yaparak, tedavi olarak hastalığınızı azaltabilir veya tamamen kurtulabilirsiniz. Kifoz nedir, belirtileri ve tedavisi mümkün müdür gibi soruların yanıtlarını bu yazıda bulabilirsiniz.
Kifozu tam olarak anlayabilmek için omurganın şekli hakkında bilgi sahibi olmak bize yardımcı olacaktır. Omurga üç bölümden oluşur. Yandan bakıldığında bu bölümler üç doğal eğri oluşturacak şekilde sıralanmıştır. Boyun(servikal omurga) ve alt sırtın(lomber omurga) c şeklindeki eğrilerine lordoz denir. Göğsün (torasik omurga) ters c şeklindeki eğrisine kifoz denir. Omurganın bu doğal eğriliği denge için önemlidir ve insanın dik durmasını sağlar. Eğrilerden herhangi biri çok büyük veya çok küçük olursa, dik durmak zorlaşır ve duruş anormal görünür.
Kifoz her yaştan insanı etkileyebilir.Fakat bu durum hızlı kemik büyümesi olan ergenlik döneminde daha yaygındır.
Birçok kifoz nedeni vardır.Fakat çocukları ve ergenleri en çok etkileyen üç türü vardır.
Postüral Kifoz:En yaygın kifoz türüdür. Genellikle ergenlik döneminde ortaya çıkar. Kötü postür veya kambur durma olarak fark edilir.Fakat omurganın ciddi yapısal anormallikleri çok fazla gözlenmez. Bu kifoz türünün neden olduğu eğrilik, tipik olarak yuvarlak ve pürüzsüzdür. Ayrıca eğrilik hastadan dik durması istendiğinde düzeltilebilir. Bu hastalık kızlarda erkeklere göre daha yaygındır. Nadiren ağrılıdır ve eğri ilerlemediği için yetişkin yaşlarda sorunlara yol açmayabilir.
Scheuermann Kifozu:Genellikle gençlik yıllarında belirginleşir. Zayıf hastalarda önemli ölçüde daha şiddetli bir deformiteye neden olabilir. Scheuermann kifozuna omurgadaki yapısal bir anormallik neden olur. Scheuermann kifozu olan bir hastada, yandan bir röntgen, birkaç ardışık omurun, normal dikdörtgen şekil yerine daha üçgen bir şekle sahip olduğunu gösterecektir.Bu kifozun neden olduğu eğrilik genellikle keskin ve açılıdır. Postüral kifozlu bir hastanın aksine, Scheuermann kifozlu bir hasta, dik durarak eğriyi düzeltemez.
Konjenital Kifoz: Doğumda meydana gelen bir çeşittir. Bebek, rahimdeyken omurga normal şekilde gelişmediğinde ortaya çıkar. Kemikler olması gerektiği gibi oluşmayabilir veya birkaç omur birbirine kaynaşmış olabilir. Konjenital kifoz tipik olarak çocuğun yaşı ilerledikçe kötüleşir.Doğuştan kifozlu hastalar,eğriliğin ilerlemesini durdurmak için genellikle çok genç yaşta cerrahi girişime ihtiyaç duyarlar.
Derecesi çok büyük olmayan kifozlar; egzersizler yaparak, korse takarak ve dik durarak geçirilebilir. Fakat kifozun derecesi büyük olduğunda ve ağrılar arttığında cerrahi tedavi önerilebilir. Bunun içinde günümüzde en çok tercih edilen yöntem posterior enstrumantasyon ve füzyondur. Pedikül vidaları (her seviyeye 2 tane) yerleştirilir ve 2 rod ile birbirine bağlanır. Bu işlem omurganın nazik bir şekilde düzleşmesini sağlar.
Çoğu cerrahi girişim sırttan (arkadan) yapılır. Ancak bazı cerrahlar omurganın ön tarafından ek bir ameliyat önerebilir.
Orta derecede esnek eğriler çoğunlukla ameliyat masası üzerinde yüzüstü yatıldığında düzelirler. Çok şiddetli eğriliklerde, osteotomi diye tanımladığımız omurga kemiğinden parça çıkartılarak yapılan düzeltmeler eklenebilir. Her omur segmentinin arkaya doğru eğilmesi kayıcı iki faset eklem tarafından sınırlandırılır. Bu eklemler çıkarıldığında ve öndeki disk hareketli olduğunda her seviyede ek olarak yaklaşık 5° ila 10° daha arkaya doğru eğilme elde etmek mümkündür.
Hastalar ameliyatın ertesi günü ayağa kaldırılır ve yaklaşık 4-5 gün içinde taburcu edilirler. Taburcu edilirken bazı hastalarda 3 ay kadar korse uygulanabilir. Ameliyat sonrası okula veya işe dönüş süresi yaklaşık 3 haftadır. Üç ay sonrası yürüyüş ve yüzme gibi egzersizlere izin verilir. Bisiklete binme 6. aydan sonra serbest bırakılır. Hastalar çoğunlukla ameliyatı takip eden 4.ve 6. ayda normal günlük işlerine dönebilir. Birinci yıl sonuna kadar kontakt sporlar (futbol, basketbol vs.) yasaklanır. Birinci yıl sonunda tamamen normal yaşantılarına dönmelerine izin verilir.
Okulda skolyoz taraması yapılıncaya kadar hafif kifoz genellikle kişiler tarafından fark edilmez. Hastanın sırtındaki değişikler fark edilecek kadar belirginleşince doktora gidilir. Doktor omurgaya bastırarak sırtı inceler. Daha şiddetli kifoz vakalarında, sırtın üst kısmının yuvarlatılması veya bir kambur açıkça görülebilir. Ancak daha hafif vakalarda durumun teşhis edilmesi daha zor olabilir.
Muayene sırasında doktor hastanın öne eğilmesini ister. ”Adem’in öne eğilme testi”olarak adlandırılan bu test, doktorun omurganın eğimini daha iyi görmesini ve herhangi bir omurga deformitesini gözlemlemesini sağlar.