Orta Asya neresi, coğrafi özellikleri nelerdir? Orta Asya haritası ve ülkeleri nedir?

Orta Asya, insanlık tarihinin en önemli yerleşim bölgelerinden biridir. Asya kıtası 44 milyon kilometrelik bir yüz ölçümüne sahip bir kıtadır. Bu özelliği ile dünyadaki en büyük kara parçası olarak kabul edilmiştir. Dünyadaki nüfusun yarısından fazlasının bu bölgede yaşadığı bilinmektedir. Birçok medeniyete ev sahipliği yapmış olan Orta Asya Kavimler Göçü ve benzeri çeşitli büyük olaylara, tarihi değiştiren durumlara şahit olmuştur. Asya’nın doğu kısmından başlayan İpek Yolu ve Baharat Yolu buradan geçmektedir ve bu anlamda ekonomik ve ticari açıdan da son derece önemlidir.

Orta Asya neresi?

Orta Asya haritasına göre bu bölge batıdan Hazar Gölü ile başlar ve doğuda bulunann Çin'den, batısında bulunan Sincan’ın doğusuna kadar devam eder. Güneyinde İran, Afganistan ve Pakistan’ın kuzey kesimlerini de içine almaktadır. Orta Asya sınırları günümüze göre Asya’nın merkezi olarak bilinen Hazar Gölü’nün, İran’ın, Çin’in, Pakistan’ın, Rusya’nın arasında bulunan bölge olarak çizilmiştir. Bir süre Türkmenistan olarak da anılmış olan Orta Asya Türklerin ana yurdu olarak da bilinmektedir.
Türkmenistan, Özbekistan, Kırgızistan, Kazakistan, Afganistan, Hazar Gölü’nün batısında yer alan Azerbaycan, Tacikistan, Gürcistan ülkeleri Orta Asya ülkeleridir. Burada bulunan topluluklar Özbek, Türkmen, Kırgız, Kazak, Tacik gibi isimlerle anılmaktadır.

Orta Asya İç Asya, Merkezi Asya isimleri ile de bilinen bir bölgedir. Aynı zamanda farklı ülkeler tarafından Türk Dilli Halklar, akraba milletler topluluğu, Batı Türkistan, Türk Dünyası, Türki Cumhuriyetler, Batı Türkistan gibi isimlerle de anılmaktadır. Antik Çin’e ait tarihi kaynaklara göre Orta Asya haritası dünyada ilk defa yer bilimci A. Von Humboldt tarafından 1843’te Çin’in batı bölgesini ifade etmek için kullanılmıştır. Orta Asya sınırları konusunda farklı teoriler öne süren bilim insanları vardır.

Orta Asya coğrafi özellikleri nelerdir?

Türklerin kurmuş olduğu ilk devlet Asya Hun İmparatorluğu’dur ve bu imparatorluk Orta Asya tarihinin ilk büyük imparatorluğu olarak tarihe geçmiştir. Çin tarihi kayıtlarında bu konu ile ilgili pek çok kaynağa rastlanmıştır. İlk kez Moğolistan’da kurulan ve Türk adını alan devlet, zamanla tüm Orta Asya bölgesini, Tibet’i ve Kuzey Çin’i egemenliği altına almıştır. Doğu kaynaklarında ve Batı kaynaklarında bu bölge Türkiye olarak da anılmaktadır. Orta Asya coğrafi özellikleri şu şekildedir:

• Orta Asya bölgesinde yüksek düzlükler bulunmaktadır.
• Yüksek dağlar da bu bölgede yer alır.
• Geniş çöllere sahiptir.
• Ağaçsız bozkırların hâkim olduğu bir bölgedir.
• Dünyadaki okyanuslardan uzak bir konumda yer almaktadır.
• Tarihi İpek Yolu ve Baharat Yolu üzerinde yer almıştır.
• Petrol, doğal gaz ve uranyum rezervlerinin olduğu bilinmektedir.
• Bölgede en çok hayvancılık ile geçinildiği bilinmektedir.
• Otlaklar ve savanlar bölgenin bitki örtüsünü oluşturmaktadır.
• Çöllerin yer alması nedeni ile sıcak çöl ve karasal iklimlerin hâkim olduğu bir bölgedir.
• Sıcaklık farklılıklarının fazlaca görülme nedeni su kaynakları arasında kalan bir bölge olmasıdır.
• Doğu tarafında Kingan Dağları bulunmaktadır.
• Batısında Hazar Denizi vardır.
• Önemli ticaret yollarının geçmesine rağmen denize uzak olması nedeniyle ticaret zayıf kalmıştır.