Ramazan ayı; 11 ayın sultanı, bolluk ve bereketin temsilidir. Oruç ise ramazan ayının en önemli ibadetlerinden biridir. Bu faziletli ayda tutulan orucun Müslümanlar için anlamı büyüktür. Allah rızası için bedeni, ruhu her şekilde yiyecek ve içecekten, günahlardan, kötülükten uzak tutma ve hem maddi hem de manevi şekilde güzele yönelme vb. önemi vardır. Ramazan ayında oruç tutmak için yapılan hazırlıkların evresi ve edilecek niyetlerin de önemi büyüktür. Bunlar, tutulan orucun önemi kadar önem taşır. Tıpkı diğer ibadetlerde olduğu gibi oruç niyeti de doğru ve eksiksiz olarak edildiğinde anlam kazanır.
İslamda ibadet etmenin ilk aşaması, niyet etmek şeklinde kabul edilir. Bu önemli ibadet konusunda, oruç niyeti nasıl yapılır sorusunun yanıtının yerine getirilmesi oldukça mühimdir. Niyet etmek, bir Müslüman'ın yapacağı ibadetin bilincinde olduğuna ve fikren o ibadeti yerine getirmek için hazır hâlde olduğu anlamına gelir.
Oruç niyeti, “Niyet ettim Allah rızası için bugünkü orucu tutmaya” şeklinde olabilir. Bu şekilde mutlak niyet oruç tutmak isteği olan bireyler için yeterli olmaktadır. Aynı zamanda geceden niyet edilmesinin ve niyetin “Yarınki Ramazan orucuna” biçiminde belirtilmesinin daha faziletli olduğu belirtilir.
Bazen "Ramazanda tutulan orucun her günü için ayrı niyet edilmesi gerekir mi?" sorusu da yöneltilebilir. Bu sorunun yanıtı "Ramazanda tutulan orucun her günü için ayrı niyet edilmesi gerekir" şeklindedir. Ramazanda oruç tutulacak her gün için niyet edilir. Sahura kalkmak, oruç tutmak niyeti ile yatmak, ertesi gün oruç tutulacağına karar vermek gibi fiiler, oruç için niyet etmek olarak da kabul görmektedir. Bunlardan hiçbirinin olmaması durumunda, uyuyakalan kişi, sabah saatleri içinde de oruç niyetini yerine getirebilir.
Oruç için niyet nasıl getirilir sorusuyla birlikte sıklıkla oruç için niyet gerekli mi konusu da merak edilir. Diyanet oruca niyet etme hususunda detayları paylaşmıştır. Diyanet İşleri Başkanlığı resmî internet sitesinde bu konuyla ilgili şu bilgiler yer almaktadır:
"Niyet etmek orucun şartlarındandır. Niyetsiz oruç sahih değildir. Kalben niyet etmek yeterli ise de niyeti dil ile ifade etmek menduptur. Oruç için sahura kalkılması da niyet sayılır."