Oruç ibadeti kapsamında bazı temel gereklilikler mevcuttur. Bunlar; yeme, içme ve cinsel aktivitelerden uzak durmak, nefsi ve bedeni bunlardan uzak tutmaktır. Oruç tutulan vakitlerde bu ve bu anlamdaki eylemler orucu bozar. Orucu bozan eylemler Diyanet İşleri Başkanlığı'nın resmî internet sayfasında paylaşılmaktadır.
Oruç ibadetini hakkıyla yerine getirmek isteyen vatandaşlar, oruç esnasında oluşabilecek bazı durumların yanıtlarını arar. Bunlardan en çok sorgulananı ise unutarak yeme içmenin oruca etkisi olur. Ramazan ayının bilhassa ilk zamanlarında bazı kişiler mutfakta yemek pişirirken, oruçlu olduklarını unutup yanlışlıkla bir şeyler yiyip içebilmektedir. Bu noktada ise oruçluyken bir şey yemek orucu bozar mı endişesi yaşanır.
Yemek ve içmek, yenilip içilmesi mûtat olan bütün maddeleri kapsamı içine alır. İnsanlar bazen yemek hazırlarken, oruçlarını unutup veya tamamen dalgınlıkla yanlışlıkla bir şeyler yiyebilir ve içebilir. Bu konuda, oruçluyken unutarak yemek içmek orucu bozar mı ve yanlışlıkla yemek yemek orucu bozar mı diye Diyanet İşleri Başkanlığı'na çok fazla soru yöneltilir. Diyanet İşleri Başkanlığı ise bu konuyu Hz. Muhammed’in sözleriyle yanıtlamıştır.
Unutarak yemek içmek orucu bozar mı Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından şöyle yanıtlanmış bir sorudur:
"Unutarak yemek içmek orucu bozmaz. Hz. Peygamber (s.a.s.), “Bir kimse oruçtu olduğunu unutarak yer, içerse orucunu tamamlasın, bozmasın. Çünkü onu, Allah yedirmiş, içirmiştir.” (Buhârî, Savm, 26 [1933]; Müslim, Sıyâm, 171 [1155]) buyurmuştur. Unutarak yiyip içen kimse, oruçlu olduğunu hatırlarsa hemen ağzındakileri çıkarıp ağzını yıkar ve orucuna devam eder (Merğinânî, el-Hidâye, 1/120-121)."
Dolayısıyla, oruçluyken istemeden yemek içmek orucu bozar mı diye endişe etmemek ve hemen ağızdakileri çıkarıp ağzı yıkayarak oruca devam etmek gerekir. Ancak, kişi oruçlu olduğunu anımsadıktan sonra yeme-içme eylemine devam ederse orucu bozulur, orucun kaza edilmesi gerekir.
Oruç tutarken orucu bilerek bozmak Ramazan’ın hürmetine saygısızlık ve büyük günah olarak kabul edilir. Hz. Peygamber (s.a.s), orucunu bu şekilde bozanların kefaretle cezalandırılacağını söylemiştir.
Unutarak yemek yendiğinde oruç bozulur mu diye sorulduğunda unutarak orucunu yiyen kişiye hatırlatmak gerekir mi sorusu da akıllara gelmektedir. Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu'na göre; oruçlu olduğunu unutarak yiyip içen kişi, yaşlı, hasta, zayıf ve oruç tutmaya güç yetiremeyecek durumdaysa onu gören kişi oruçlu olduğunu hatırlatmamalı, aksi durumda hatırlatmalıdır (Şürünbülâlî, Merâkı’l-felâh, 244).