Osteoporoz nedir? Korunmak için yapmanız gerekenler

Osteoporoz, kelimenin tam anlamıyla 'delikli kemikler' anlamına gelir. Kemikler, kalsiyum gibi mineralleri vücudun değiştirebileceğinden daha hızlı kaybettiğinde ortaya çıkar. Daha az yoğun hale gelirler, güçlerini kaybederler ve daha kolay kırılırlar. Peki osteoporozdan korunmak için neler yapmak gerekir? Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Prof. Dr. Ufuk Özkaya anlattı.

Çoğu insan, genellikle hiçbir belirti veya semptom olmadığı için, bir kırık oluşana kadar osteoporozu olduğunu fark etmez. Bu nedenle osteoporoz genellikle 'sessiz hastalık' olarak adlandırılır. Osteoporoz özellikle kadınları orta ve ileri yaşlarda etkiler, ancak bazı erkekler de etkilenir.

Osteoporozunuz varsa, yaşam tarzı değişiklikleri ve tıbbi tedavi daha fazla kemik kaybını önleyebilir ve kemik kırılma riskinizi azaltabilir.

OSTEOPOROZ TEŞHİSİ

Şu anda, osteoporozu teşhis etmenin en güvenilir yolu, çift enerjili absorbsiyometri taraması veya DXA ile kemik yoğunluğunu ölçmektir. DXA taraması, genellikle kalça ve omurgada ve bazı durumlarda ön kolda olmak üzere kemiklerinizin yoğunluğunu ölçen kısa, ağrısız bir taramadır.

Reklam
Reklam

Osteoporoz için kadın olmak ve osteoporotik kırığı olan doğrudan bir akrabanızın olması gibi bazılarını değiştiremeyeceğiniz birçok risk faktörü vardır.

Diğer risk faktörleri yetersiz miktarda diyet kalsiyumu, düşük D vitamini seviyeleri, sigara, günde ikiden fazla standart içeceğin alkol alımı, günde üç fincandan fazla kahve veya eşdeğeri kafein alımı, fiziksel aktivite eksikliği, erken menopoz (45 yaşından önce), sağlıklı kemikler için hayati önem taşıyan östrojen üretiminin azalmasıyla ilişkiliyse adet dönemi kaybı (aşırı diyet ve egzersiz sonrasında adet döngüsü durabilir), romatoid artrit, astım ve diğer durumlar için ilaçların uzun süreli kullanımıdır.

Bazı koşullar insanları daha yüksek osteoporoz riskine sokar. Bu koşullar tiroid hastalığı veya aşırı aktif tiroid bezi, romatizmal eklem iltihabı, kronik karaciğer ve böbrek hastalığı, Crohn hastalığı, çölyak hastalığı ve diğer iltihaplı bağırsak rahatsızlıkları gibi vücudun besinleri emme yeteneğini etkileyen durumlardır.

OSTEOPOROZUN ÖNLENMESİ

Genç yaşlardan itibaren hem erkekler hem de kadınlar, osteoporozu önlemek için bol miktarda taze meyve, sebze ve kepekli tahıllar içeren sağlıklı ve çeşitli bir beslenme uygulayın. Kalsiyum açısından zengin yiyecekler yiyin. Yeterince D vitamini alın. Sigara içmekten kaçının. Alkol tüketimini sınırlayın. Kafeini sınırlayın. Düzenli ağırlık taşıma ve kuvvet antrenmanı faaliyetleri yapın.

Reklam
Reklam

KALSİYUM ÖNEMLİ

Çeşitli yiyecekler ve yeterli miktarda kalsiyum içeren sağlıklı, dengeli bir diyetin tadını çıkarmak, güçlü, sağlıklı kemikler oluşturmak ve korumak için hayati bir adımdır. Kanda yeterli kalsiyum yoksa, vücudunuz kemiklerinizden kalsiyum alacaktır. Diyetinizde yeterli kalsiyum bulunduğundan emin olmak, kemik yoğunluğunuzu korumanın önemli bir yoludur.

Süt ürünleri en yüksek kalsiyum seviyelerine sahiptir, ancak sardalye, ıspanak ve badem gibi birçok başka kalsiyum kaynağı da vardır. Diyetinizden yeterli miktarda kalsiyum alamıyorsanız, kalsiyum takviyeleri hakkında bir sağlık uzmanıyla konuşmanız gerekebilir.

D VİTAMİNİ ALIN

D vitamini ve kalsiyum kemik yoğunluğunu artırır. D vitamini önemlidir çünkü vücudunuzun diyetinizdeki kalsiyumu emmesine yardımcı olur. D vitaminimizin çoğunu güneşten alıyoruz ve cilt tipinize, coğrafi konumunuza ve mevsime bağlı olarak yeterli D vitamini üretimi için güneşten faydalanılmalıdır.

D vitamini ayrıca yağlı balık (somon, ringa balığı, uskumru), karaciğer, yumurta, az yağlı süt ve margarin gibi kuvvetlendirilmiş gıdalarda da bulunur. Çoğu insan için, yalnızca diyet yoluyla yeterli miktarda D vitamini elde edilmesi olası değildir. Yeterli D vitamini almadığınız konusunda endişeleriniz varsa, D vitamini takviyesi için doktora başvurulmalıdır.

Reklam
Reklam

OSTEOPOROZU ÖNLEMEK İÇİN EGZERSİZ YAPIN

Ağırlık taşıyan egzersiz, kemik yoğunluğunu teşvik eder ve dengeyi iyileştirir, böylece düşmeler azalır. Yerleşik osteoporozu tedavi etmez. Yeni bir egzersiz programına başlamadan önce, özellikle hareketsizseniz, 75 yaşın üzerindeyseniz veya tıbbi bir durumunuz varsa doktorunuza danışın.