OTİZM NEDİR?
Sosyal ve iletişimsel becerilerin oluşmasını engelleyen gelişimsel bozukluktur
Genellikle belirtiler 2 yaşından itibaren oluşmaya başlar.
• Çocuklarda algılama bozukluğu,öğrenme zorluğu olur ve göz teması çok az korulur.
• Konuşmada zorluk olur
• Takıntı,değişikliğe karşı direnç,sebepsiz davranış bozukluğu olur.
• Hiperaktivite
• El becerisinde azlık (el yıkama,kapak açma… vs)
Sizce bu belirtilerin psikolojik gelişimsel bozukluğuna bağlı olması doğrumudur.Otizm belirtileri gösteren tüm çocukların beyninde,bir şekilde oluşmuş hasar vardır.Beyin tüm organların çalışmasını,hareketleri,duygu ve düşünceleri kontrol eder.Beynin uzantısı olan sinir sistemi tüm organlara dağılır.İstemli hareketlerin oluşumu ve kontrolu bu sinirlerle sağlanır.Ayrıca beyin istem dışı çalışan bağırsak hareketi,mide hareketi,kalp çalışması… gibi hayati organların işleyişini de kontrol eder.
Beynin sol tarafı konuşma,matematiksel işlevler, gibi konularda çok üstündür.Sağ tarafı ise; hayal kurma,renkler,müzik… gibi duygusal ve hayal gücü ilgilendiren konularda üstündür.
Beynin bölümlerinin görevlerini kısaca görelim
Frantal lob
1. Dikkat ve dikkati sürdürmek
2. Muhakeme etme ve ahlaki yargı
3. Dürtü kontrolü
4. Organizasyon
5. Problemleri çözme yeteneği
6. Öğrenme
Temporal Lob
Duyma,konuşma ve sık gelişimi ile ilgili bölümdür.Bilgileri hafızaya kayıt eder.
1. Psikolojik kökenli davranışlar(takıntı,sinir vs)
2. Cinsel istek
3. Duyma ve konuşmanın kordinasyonu
Perietol Lob
Algılanan nesnelerin yönünü ve yerini saptırabilme becerisi bu lobtadır.
Occipıtal Lob
Görme ve gördüğünü algılama bu lobdadır.
Beyincik(Cerebellar)
Hareketlerin ve duyu organlarının faaliyetlerinin koordinasyonunu sağlar.
Otistik diye tanımlanan çocuklarda yukarıdaki bahsettiğim beyin bölümlerinden bir kısmının hasarlı olduğu bellidir.Maalesef otizm denen terim tanısı konamayan beyin hastalıkların çöplüğü olmuştur.Yaşıtlarından farklı olduğu saptanan çocuklar 1-2 yıl araştırmaya tabi tutulur ve sonra bunlara otizm denir.Psikiyatri hastalığında kullanılan ilaçlar verilerek eve yollanır.
Yapılan araştırmaların büyük bölümünde hasarın daha çok sinir iletiminde olduğu ve hasarlı bölgede hücre eksikliği olduğu bu bölgenin yeterince beslenemediği yolundadır.
Otizm diye tabir edilen çocuklarda genellikle MR,EEG ve laboratuar normaldir.Fakat otizm tanısı ile başvuran hasta çocukların yapılan muayenesinde beyinde bir hasar olduğu apaçık bellidir.Beyin oluşan bu hafif hasara bağlı olarak beynin kontrol ettiği organlarda işleyiş,algılama,emilim,koordinasyon bozukluğu olur.
TEDAVİ
Maalesef elimizdeki teşhis makineleriyle bir hastalık saptanmıyorsa tedavisi de yapılmamaktadır.Bu yanlıştır.Otistik denilen çocuklarda beyinde ve beynin idare ettiği organlarda bir hasar olduğu muayenede bellidir.
Eskiden MR,BT,film çekilmeden nasıl hastalıkların tedavisi muayeneye dayalı yapılıyorsa bu çocukların da tedavisi mutlaka yapılmalıdır.Belki bir iki yıl sonra hasarın yerini ve derecesini tespit eden teşhis metodları çıkacaktır.
TEDAVİ PRENSİBİ
1. Hasarlı beyin dokusunu tedavi etmeye çalışmak
2. Beynin kontrol ettiği organlardaki bozukluğu tedavi etmek
Örnek;
• Sindirim bozukluğu
• Duygu kontrolün bozukluğu
• Mide reflüsü
• Kas zayıflığı… vs
Soru ve görüşleriniz için: serdar.dag65@mynet.com