Pandemi ile başlayan çip krizinin ardından Ukrayna-Rusya savaşının etkileriyle baş etmeye çalışan otomotiv sektörünü daha da zor günler bekliyor. Savaş nedeniyle otomobil sektöründe bulunabilirlik sorunu yeniden büyürken sıfır araç fiyatlarına sadece 1 ayda yüzde 5 zam geldi. İkinci el araç için de aynı durum söz konusu. Ocak-Mart döneminde ikinci el araba fiyatları yüzde 8 arttı.
Indicata'nın ikinci el online pazar raporundan derlediği verilere göre, Türkiye ikinci el online binek ve hafif ticari araç pazarında şubat ayında 114 bin 698 (ilandan tamamen kaldırılan araçlar satılmış kabul edildiğinde) satış gerçekleşti. Ocak ayına kıyasla satışlarda yüzde 27 artış gerçekleşirken, geçen senenin şubat ayına kıyasla satışlarda yüzde 7 ve son 3 yılın ortalamasına bakıldığında ise yüzde 16 düşüş belirlendi.
Sıfır otomobil almanın zor olduğu bu dönemde vatandaşların gözü ikinci el otomobillere çevrilmişken Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan dün Kabine Toplantısı sonrasında vergi mükellefi olan galericilerden ikinci el araç alım-satım işlemlerinde alınan KDV oranlarının değiştirildiği belirtildi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Oto galericilerinin araç alım satımından elde ettikleri kâr ile yat, tekne ve gezinti gemilerinin satışında halen yüzde 1 olan KDV oranını yüzde 18’e yükseltiyoruz.” açıklaması yaptı.
Oto alım satımında satıcılara KDV yükü getirecek uygulamanın ikinci el araç satış fiyatlarını yukarı taşıması bekleniyor. KDV düzenlemesi ile ilgili DÜNYA’ya konuşan ikinci el fiyatlandırma ve veri data şirketi Cardata CEO’su Hüsamettin Yalçın, yeni KDV düzenlemesinin sektöre etiklerini şöyle değerlendirdi:
“Bu gelişme ikinci el fiyatlarını maalesef yukarı çeker. Kurumsal ikinci el işi yapan firmaların maliyetleri artar. Küçük esnafın yaşaması zorlanır. Olan yine vatandaşa olur. Kurumsal firmalar mecburen fiyat artıracak. Bunu gören vergi vermeyen galerici de fiyat arttıracak. Ama yine doğru fiyatları yansıtmadığı için vergiden kaçıracak. Maalesef ikinci el almak daha da zorlaşacak. ikinci el otomobil kurumsal tarafta işini tümüyle kayıtlı yapan yüzde 38 vergi ödeyerek yapacak. Noterlerde elden para alışverişi çoğalır. Bireysel alım satımın önü açılacak. Kurumsallaşma ve istihdamın önü kapanır. Kurumsal şirketler bu işten olumsuz etkilenecek.”
Otomerkezi CEO'su Muhammed Ali Karakaş ise yapılan düzenlemeyle ilgili, KDV artışının piyasanın dengesini bozacağını belirterek kararla beraber kayıtdışının artacağı, noterlerde elden para transferlerinin artacağını düşündüklerini söyledi. Karakaş, yüzde 17 gibi bir ortışın herhangi bir sektörde görülmediğini belirterek şunları ifade etti:
"Kayıt dışı satışları artıracak bir karardır. Bu denli yüzde 17 gibi yüksek bir KDV artışı bugüne kadar herhangi bir sektörde eşine, benzerine rastadığımız bir karar değildir. Üç aylık süreçte sektörün durgunluğu, BDDK'nın yeni kararlarıyla gelen yüzde 70 kredilendirme olanağına karşın, piyasalardaki yüksek faiz oranları, çip krizi ve ham madde krizlerinin devam etmesi, tedarik problemleri sebebiyle fiyatların düşmediği bugünlerde, yüzde 17'lik KDV artışı, hem sıfır hem de ikinci elde fiyatları daha da artıracaktır. Bu kanun maddesinin tamamiyle yanlış olduğunu düşünüyoruz. Kararın geri alınması/daha düşük bir vergilendirmeye gidilmesi bizlerin talepleridir.
Alım satımda ortaya çıkan karın yüzde 20'lik gelir vergisi oranının üzerine yüzde 18 KDV de eklenince, ikinci el otomobil ticaretindeki toplam karlılığın vergisi yüzde 38 olacaktır. Bu oran fiyatlara ciddi anlamda yansıyarak vatandaşın bütçesi, ikinci el otomobil almakta daha da yetersiz kalacaktır."