Öykü nedir, nasıl yazılır? Öykü yazma kuralları nelerdir?

Türk Dili ve edebiyatında birbirinden farklı özellikleriyle öne çıkan çok sayıda yazı çeşidi bulunur. Öykü de bu yazı türleri arasında yer alır. Öykü türünün çıkış zamanı çok eski yüzyıllara dayanır. İlk öykü yazma denemeleri, modernleşme olarak tabir edilen Tanzimat Dönemi’nde ortaya çıkmıştır. Öykü türü kendi içerisinde de farklı yazım türleri barındırır. Peki, Türk edebiyatı tarihinde büyük bir öneme sahip olan öykü nedir, nasıl yazılır?

Öykü çeşidi, Türk edebiyatında karşımıza çıkan bir yazı türüdür. Öykü türü, hikâye ile anlamdaş olarak bilinir. Edebi yazı çeşitleri arasında bulunan öykünün de belli başlı yazım kuralları vardır. Bu yazım kurallarına harfiyen uyulması büyük bir önem taşır. Öykü yazmak için yaratıcı olmak gerekir. Bu yazım türünün içerisinde kendine has belli başlı kurallar bulunur. Okuyan kişileri etkilemek için hem öykünün içeriği hem de öyküde geçen karakterlerin dikkat çekici olması önemlidir.

Öykü nedir?

Türk edebiyatında öykü türü bir hayli büyük bir öneme sahiptir. Kendine has özellikleri ile öne çıkan öykü, önemli edebi türleri arasında bulunur. Belli bir konu üzerinde yoğunlaşarak anlatılan ve düz yazı şeklinde yazılan edebi yazılar, öykü olarak tabir edilir. Düz bir yazı şeklinde olmasının yanı sıra kısa ama etkileyici bir anlatıma sahiptir. Masal veya roman gibi yazı türlerine göre öykü çeşidi daha kısa ve öz tasarlanır.

Reklam
Reklam

Hikâye olarak da isimlendirilen öykü türünde bahsedilen durumlar, kimi zaman gerçeği kimi zaman ise gerçeğe çok yakın olayları anlatır. Anlatılan konunun geçtiği alan sayısı genellikle kısıtlıdır. Öykü türünde belli bir konuya odaklanılır. Bu konu içerisinde yine aynı şekilde bir veya birden fazla karakter yer alır. Öykü yazımında geçmişte yaşanan bir olay ya da kişinin kendi kafasında tasarladığı herhangi bir olay da yazıya dökülebilir. Dikkat çeken ve etkileyici her olay için öykü yazılabilir. Öykünün konusu kadar okuyucu üzerinde bıraktığı etkisi de çok önemlidir.

Öykü nasıl yazılır?

Belli bir olay örgüsü etrafında şekillenerek yazılan düz yazılar, öykü olarak karşımıza çıkmaktadır. Öykü yazmanın kendi içerisinde önemli püf noktaları vardır. Roman gibi daha detaylı ve uzun yazılan yazılar baz alındığında öykü türleri çok daha kısa ve az sözcüklerden meydana gelir. Hem düz hem de kısa yazıldıkları için okuyucunun aklında kalma olasılığı daha fazladır.

Reklam
Reklam

Öyküler de birçok yaz çeşidinde olduğu gibi giriş kısmıyla başlar, gelişme kısmıyla devam eder ve sonuç bölümüyle sonlanır. Bu bağlamda öykü nasıl yazılır örnek konusu büyük önem taşır. Öykü yazmak için belli başlı ve oldukça önemli olan bazı temel noktalar bulunur. Bu noktalara dikkat ederek öykü yazılması gerekir. Öykü yazımında dikkat edilmesi gereken önemli noktalar şunlardır:

  • Öyküde geçecek olan konunun çok iyi bir şekilde tasarlanması
  • Anlatılacak konunun doğru bir şekilde seçilmesi ve gerçeğe yakın olması
  • Öykü içerisinde yer alan karakterlerin olaya göre kurgulanması
  • Öykü içerisinde yer alan karakterlerin konuya uygun bir şekilde belirlenmesi
  • Öyküde anlatılan olaylara uygun yer veya mekân tercih edilmesi
  • Düz bir yazı şeklinde yazılması
  • Sözcüklerin kısa ve etkileyici olması
  • Anlatımı değişmeyen bir bakış açışına sahip olunması
  • Sade ve yalın bir dil kullanılarak yazılması
  • Öyküleme tekniğine uygun bir şekilde yazılması

Öykü yazma kuralları nelerdir?

Edebi çeşitler arasında yer alan öykünün yazımında dikkat edilmesi gereken bazı önemli kurallar vardır. Bu kurallar genel olarak yazım kuralları olarak bilinir. Her edebi eserin kendine has özellikleri mevcuttur. Bu bağlamda öykü kaç sayfa olmalı sorusu karşımıza çıkar. Öykü türleri çoğunlukla kısa anlatımlar içerir. Beş sayfa ile on sayfa arasında olabilir. Bu özellikler baz alınarak ve yazım kurallarına uyarak öykünün kurgulanması büyük önem taşır. Genel olarak öykü yazma kuralları işe şu şekildedir:

Reklam
Reklam
  • Akıcı ama sade bir dille yazılması gerekir.
  • Dil bilgisi kurallarına eksiksiz bir şekilde uyulmalıdır.
  • Öykü içerisinde yer alacak olan mekân, yer veya zaman kavramlarının konuyla bağlantılı bir şekilde olması önemlidir.
  • Öyküsü anlatılacak olayın gerçek ya da gerçeğe yakın tercih edilmesi gerekir.
  • Öykü içerisinde geçen olayın inandırıcı olması büyük önem taşır.
  • Cümlelerin çok uzun cümle olmamasına dikkat edilmelidir.
  • Öyküde geçen olayların akıcı bir şekilde aktarılması önemlidir.

Öyküye nasıl başlanır?

Öyküler genellikle giriş, gelişme ve sonuç şeklinde ilerler. Öykü yazımında yaratıcılık kadar konunun aktarılma biçimi de çok önemlidir. Okuyucunun dikkatini konuya vermesi ve sıkılmaması için öykünün içeriğinin dikkat çekici olması gerekir. Bu yüzden öykünün giriş bölümünün de etkileyici olması büyük önem taşır. Bu bağlamda öykü nasıl başlar konusu karşımıza çıkar. Öyküye başlarken yapılan en büyük hatalardan biri masal gibi başlanmasıdır. Yani bir varmış bir yokmuş şeklinde başlanan öyküler, okuyucuların gözünde çok klişe olmaktadır.

Reklam
Reklam

Öyküleri oluşturan faktörlerin başında anlatılacak olay vardır. Olaydan sonra karakterler, karakterlerin ardından ise mekân gelir. Bu dört faktörün birbiriyle bağlantılı olması son derece önemlidir. Özellikle öyküde geçecek olan karakterlerin ayrıntılı bir şekilde tasvir edilmesi gerekir. Karakterlerin ayrıntılı bir şekilde aktarılması, okuyucuların o karakterleri gözlerinde canlandırmasını sağlar. Öyküye başlarken klişe ve herkes tarafından bilinen giriş cümleleri yerine yaratıcılık özelliğinizi kullanarak kendi cümlelerinizi yazmanı daha yerinde bir karar olur. Giriş cümlesinin etkileyici ve bir o kadar dikkat çekici olması son derece büyük önem taşır.

Öykü yazma teknikleri nelerdir?

Öykü yazmak yaratıcılık ve emek isteyen bir iş olarak tanımlanır. Gelişi güzel cümleler kurmak yerine okuyucuyu hikâyenin içine çekecek bir olayın anlatılması son derece önemlidir. Öykü içerisinde anlatılacak olan olaydan karakterlere kadar her şeyin bir plan çerçevesinde tasarlanması gerekir. Öykü yazarken bazı önemli teknikler uygulanır. Öyküde anlatılacak olan konunun tekniğine uygun bir şekilde aktarılması gerekir. Bu tekniklerin iyi bilinmesi öyküden alınacak verimi de büyük ölçüde arttırır. Genel olarak öykü yazma teknikleri şunlardır:

Reklam
Reklam
  • Öyküleyici Anlatım: Bu yazma tekniğinde ön planda olan öyküde geçen olaydır. Öyküde geçen olayla birlikte karakterler ve mekânlar da okuyucuların dikkatini çekecek biçimde kurgulanır.
  • Betimleyici Anlatım: Bu yazma tekniğinde olay yerine doğa, nesne ya da varlık gibi olgular ön planda tutulur. Bütün bu olgular detaylı bir şekilde okuyucuya aktarılır.
  • Diyalog: Adından da belli olduğu üzere öyküde geçen karakterlerin karşılıklı olarak konuşmasını ifade eder. Bu konuşmalar öyküyü yazan kişi tarafından ayrıntılı bir şekilde okuyucuya anlatılır.
  • İç Diyalog: Bu yazma tekniğinde ise öykü içerisinde yer alan karakterlerin iç dünyası ön plandadır. Karakterlerin kendi iç dünyasındaki hesaplaşmaları ve yüzleşmeleri okuyucuya bir iç diyalog şeklinde aktarılır.
Anahtar Kelimeler: