Öz sermaye kârlılığı ve aktif kârlılık nedir, ne anlama gelir? ROE ve ROA nasıl hesaplanır?

Herhangi bir şirkete yatırım yapmadan önce şirketle ilgili gelirler, kâr, zarar ya da marjlar gibi pek çok finansal veri ile birlikte göz önünde bulundurulması gereken önemli göstergelerden biri de şirketin ne kadar kârlı bir yapıya sahip olduğudur. Şirketler bazı zamanlarda yüksek miktarda gelir ya da kâr kazansa da öz sermayelerine ya da varlıklarına göre kârlılıkları yüksek olmayabilir. İncelenmesi gereken iki gösterge olan ROE ve ROA nedir, nasıl hesaplanır?

Öz sermaye kârlılığı yani ROE, herhangi bir şirketin karlılığını ölçmek için kullanılan oranlardan biridir. Aktif kârlılık ise yani kısaltılmış adıyla ROA, herhangi bir şirketin sahip olduğu varlıkların toplam olarak ne kadar kâr ettiğinin göstergesidir. Bir şirket için bu iki karlılık payı oranları hesaplaması ve bilinmesi oldukça önemli konular arasında yer alır. Varlık getirisi hesaplama işlemi şirketlerin gelişim sağlayabilmesine katkı sağlar.

Öz sermaye kârlılığı nedir?

Öz sermaye kârlılığı kısaca ROE olarak adlandırılır. Herhangi bir şirketin kârlılığını ölçmek için kullanılan oranlardan biri olan ROE şirket için oldukça önemlidir. Öz sermaye kârlılığı, hissedarların şirkete yapmış oldukları yatırımların ne kadar etkili bir şekilde kullanıldığını söyler. Bu bağlamda yatırımcılar için en önemli kârlılık göstergelerinden biri ROE'dir. Öz sermaye kârlılığı hesaplama işlemiyle ayrıca yönetim ekibinin şirketin kaynaklarını verimli bir şekilde kullanıp kullanmadıkları hakkında da yatırımcının fikir sahibi olmasını sağlar.

Reklam
Reklam

ROE nasıl hesaplanır?

ROE hesaplamak için bir formül bulunur. Öz sermaye kârlılığı hesaplama için ihtiyaç duyulan değerler, şirketin yayınlanan gelir tablosundan elde edilebilir. ROE hesaplama işlemi:

  • ROE = Son 4 çeyrekte olan toplam net kâr / Ortalama öz sermaye
  • Net kâr = Toplam gelir - Toplam gider
  • Öz sermaye defter değeri = Toplam varlıklar - Toplam yükümlülükler
  • Ortalama öz sermaye = Dönem başı öz sermaye - Dönem sonu öz sermaye

Aktif kârlılık nedir?

Aktif kârlılık, kısaltılmış adıyla ROE, diğer önemli olan kârlılık oranlarından biridir. ROA herhangi bir şirketin sahip olmuş olduğu varlıkları başına toplamda ne kadar kâr ettiğini gösteren oranlara verilen isimdir. Aktif kârlılık işletmenin kâr elde edebilmesi için elinde olan varlıkları ne kadar verimli bir şekilde kullandığını gösterir. Bu varlık grubunun içinde şirketin demirbaşları, nakit varlığı, alacak hesapları ve borçları dâhil edilir. Bu bağlamda şirketin aldığı borçları ne kadar verimli kullandığı görülür. Aktif kârlılık aynı zamanda "varlık getirisi" ya da "varlık kâlılığı" olarak da bilinir.

Reklam
Reklam

ROA nasıl hesaplanır?

ROA hesaplama formülü ile aktif kârlılık hesaplama işlemi yapılabilir. Bir şirketin aktif kârlılık hesaplama işlemi yapılması isteniyor ise şirketin daha önce yayınlamış olduğu gelir tablolarına bakılabilir. ROA yani varlık getirisi hesaplama işlemi:

  • Aktif Kârlılık = Son çeyrekte olan toplam net kâr / Ortalama varlıklar
  • Net kâr = Toplam gelir - Toplam gider
  • Ortalama varlıklar = Dönem başı toplam varlıklar + Dönem sonu toplam varlıklar.