Haber-Kamera: Ali AKSOYER-Özgür Deniz KAYA / İSTANBUL DHA Nüfusu 16 milyonu aşan İstanbul'un atıklarından 800 bin nüfuslu Trabzon'a yetecek kadar elektrik üretiliyor. Öte yandan çöpten elde edilen sızıntı suyu kimyasal ve fiziksel arıtmayla bahçe sulama suyuna çevrilirken, evsel atıklardan elde edilen kompost ise İstanbul'un bahçeleri ve parklarına dikilen çiçeklerin yetiştirilmesinde kullanılıyor. GÜNLÜK 18-19 BİN TON ÇÖP ÇIKIYOR İstanbul'da kişi başına günde ortalama 1 kilogram çöp çıkıyor. 39 ilçeden toplanan günlük ortalama 18 bin 500 ton çöp, İBB'ye ait 8 katı atık aktarma merkezine getiriliyor. Çöpler burada sıkıştırılarak Avrupa ve Anadolu Yakası'ndan bulunan düzenli depolama alanlarına taşınmak üzere tırlara aktarılıyor. Tırlarla taşınan çöpler, günde ortalama 800 sefer yapılarak, elektrik, yakıt ve gübreye dönüştürülüyor. ÇÖP TIRLARI RADYASYON KONTROLÜNE DE TABİ TUTULUYOR Aktarma istasyonlarından düzenli depolama alanlarına taşınan çöp tırları, tartıldıkları kantarlarda radyasyon kontrolüne de tabi tutuluyor. Silivri Seymen’de 226 hektarlık alanda, günde ortalama 12 bin ton atık, Şile Kömürcüoda’da 233 hektarlık alanda günde ortalama 6 bin 300 ton atık bertaraf ediliyor. İSTANBUL'UN ÇÖPÜNDEN TRABZON'A YETECEK ELEKTRİK ÜRETİLİYOR Düzenli depolama sahalarında çöpün çürümesiyle açığa çıkan metan gazı, Eyüp Odayeri ve Şile Kömürcüoda'da bulunan düzenli depolama sahasında kurulu iki tesiste, borularla toplanarak elektrik enerjisine çevriliyor. İstanbul Büyükşehir Belediyesi Atık Depolama ve Aktarma İstasyonları Şefi İbrahim Keskin, DHA'ya yaptığı açıklamada, "İstanbul'un çöpünden 389 bin megavat elektrik enerjisi üretiyoruz. Trabzon gibi 800 bin nüfuslu bir şehrin elektrik ihtiyacını karşılayabilecek seviyede" dedi. ÇÖP SIZINTI SULARI NEREYE GİDİYOR? Çöplerden oluşan sızıntı suları da fiziksel, kimyasal ve biyolojik yöntemlerle arıtılıyor. Arıtılan sızıntı suları, Anadolu Yakasında derelere, Avrupa Yakası'nda ise İSKİ’nin kanalına deşarj ediliyor. Eyüp Odayeri'ndeki tesiste günlük 2 bin metreküp, Şile Kömürcüoda'daki tesiste ise günlük bin 700 metreküp sızıntı suyu arıtılıyor. Düzenli depolama sahalarında oluşan çöp sızıntı sularının havuzlarda toplandığını belirten Keskin, "Havuzlarda biriken çöp sızıntıları, pompalarla arıtma tesisine basılıyor. Tesise gelen sular, fiziksel, biyolojik ve kimyasal işlemlerden geçiriliyor. Daha sonra nanofiltrelerden geçirilip nihai arıtım yapıldıktan sonra dereye deşarj yapılıyor" dedi. ÇÖPTEN PARK VE BAHÇELERE ÇİÇEK ÜRETİLİYOR Evsel atıkların bir kısmı Kemerburgaz Geri Kazanım ve Kompost Tesisi, Şile Kömürcüoda Entegre Mekanik Biyolojik İşlem ve Geri Kazanım Tesisi'ne yönlendiriliyor.Ayrıştırılmış organik kısım, Kemerburgaz’da Kompost Tesisi Fermantasyon Ünitesi'ne gönderilerek kompost elde ediliyor. Günlük bin ton atık işleme kapasitesine sahip Kemerburgaz Geri Kazanım ve Kompost Tesisi'nde hal, pazar yeri, park bahçeler ve mutfaklardan çıkan organik atıklar, kompostlaştırılarak geri kazanılıyor. Günlük üretilen ortalama 18 bin 336 ton kompost, İstanbul’un park ve bahçelerinde ve çiçek üretiminde kullanılıyor. ÇİMENTO FABRİKALARINA ÇÖPTEN YAKIT Şile Kömürcüoda Entegre Mekanik Biyolojik İşlem ve Geri Kazanım Tesisi'nde 2016 yılında toplam 39 bin 602 ton atıktan türetilmiş yakıt üretildi. Bu yakıtlar çimento fabrikalarında ilave yakıt olarak kullanıldı. Keskin, "Aktarma istasyonundan gelen atıklar, tam otomasyonlu makinalarla ayrıştırılıyor. Plastik, alüminyum,kağıt-karton, cam, demir gibi maddeler ayrıştırılıyor ve geri kazanılabiliyor. Kalan organik kısım, 4 haftalık bir süreçte kurutularak çimento fabrikalarına atıktan türetilmiş yakıt olarak kullanılıyor" diye konuştu.